|
| Antalya Diplomasi Forumu dün başladı. |
| Türkiye'nin uluslararası arenada konumunu daha da güçlendirmek için çok kıymetli bir organizasyon. |
| Günden güne yıldızı daha da parlayan önemli bir marka. |
| Bu yıl da foruma dünyanın dört bir yanından pek çok lider, bakan ve devlet temsilcileri katılıyor. |
| Benim gözümse özellikle Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un üzerindeydi. |
| Çünkü İsrail'in Gazze'deki katliamlarıyla başlayan büyük kriz yatıştırılmak istenirken, Rusya ve Batı arasındaki atmosfer de son dönemde istikrarlı adımlarla geriliyor. |
|
| Ukrayna savaşı ikinci yılını dolduralı birkaç hafta oldu. |
| Artık üçüncü yılın içinde. |
| Batı'nın Ukrayna'ya onca desteğine rağmen, yaşanan aksaklıklar ve görüş ayrılıkları kendisini hissettiriyor. |
| Ukrayna aylar önce başlattığı karşı taarruzu başarıya ulaştıramadı. |
| Dahası son haftalarda yeni yerler kaybediyor. |
|
| Batı dünyasında ise yepyeni bir tartışma var. |
| Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ukrayna'ya asker gönderme ihtimalini göz ardı etmemek gerektiğini söylemişti. |
| Hem Fransız siyasetinden hem dünyadan gelen tepkiyi en kısa yoldan "Saçmalama!" diye özetlemek mümkün. |
| Rus bakan Antalya Diplomasi Forumu için salona girdiğinde gazeteciler etrafını sardı. |
| Macron'un bu çıkışını sordular. |
| Ne mi yaptı? |
| Sadece güldü. |
| Hatta küçük bir kahkaha attı. |
| Küçümseme ve gerginlikle karışık iki saniyelik bir zaman dilimiydi. |
| Ama yaşanan büyük gerilimi o kadar kısa süre içinde bu kadar iyi anlatan başka bir an muhtemelen olamazdı. |
| Çünkü sesli şekilde gülerken gazetecilerin yüzlerine bile bakmadı. |
| Biraz etrafa bakındı, sonra da ilerlerdi. |
| O an Rusya ve Batı'nın nasıl da birbirlerinin sinir uçlarına dokunduğunu anlatıyordu. |
|
| Batı bir yandan hayal kırıklığı içinde, bir yandan da memnun. |
| Memnun çünkü NATO daha da genişledi. |
| İsveç ve Finlandiya NATO'ya kabul edildi. |
| Rusya, NATO ile 1340 kilometrelik yeni bir kara sınırına sahip oldu. |
| Batı ayrıca Ukrayna üzerinden Rusya'nın hem ordusunu hem ekonomisini yorduklarını düşünüyor. |
| Bu kısmen de doğru. |
| Hayal kırıklığı ise, bunu yeterince başaramamış olmalarından. |
| Rus işgaline karşı koyması için Ukrayna'ya gönderilen milyar dolarlar karşılığında daha iyisini umuyorlardı. |
| Şimdi Batı'da bir grup bu savaşın sona ermesi, Ukrayna'nın elinde kalan topraklara razı olması gerektiğini düşünüyor. |
| Bir grupsa her ne pahasına olursa olsun Rusya'nın bu savaşı kaybetmesi gerektiği görüşünde. |
| Fransa Cumhurbaşkanı da onlar arasında, hatta en önde olmaya gayret ediyor. |
| Ama çıkışına AB'den de, NATO'dan da ABD'den de "Ukrayna'ya asker göndermek seçeneklerimiz arasında değil" cevabı geldi. |
|
| Rusya cephesine gelince... |
| İki yıldır modern zamanın en geniş kapsamlı ekonomik yaptırımları altındalar. |
| Batılı ülkeler Rusya'ya ait 300 milyar dolardan fazla varlığı dondurdu |
| Rus bankaları SWIFT sisteminden çıkarıldı |
| Lakin Moskova buna rağmen Rus ekonomisini esnek, yaptırımlara dirençli ve görece istikrarlı hale getirmeyi başardı. |
| Ayrıca Ukrayna'da ele geçirdikleri bölgeleri geri kaptırmadılar. |
| Bu açıdan memnunlar. |
| Ancak bu savaşın ve yaptırımların uzamasının onları da yıpratmakta olduğunun farkındalar. |
| Putin, Ukrayna'ya asker gönderilmesinin NATO ile çatışma anlamına geleceğini söylüyor. |
| ABD Savunma Bakanı ise Ukrayna'nın yenilmesi halinde Rusya ve NATO'nun doğrudan çatışmaya girebileceğini belirtiyor. |
| Özetle "aşağı tükürsem sakal, yukarı tükürsem bıyık" durumu var. |
|
|
| Ayrıca Putin 2. Dünya Savaşı'nı hatırlatıyor ki, bu hatırlatma boşuna değil. |
| Batı ile büyük çatışmanın eşiğinde oldukları mesajını veriyor. |
| "Ukrayna'ya asker göndereceğini iddia eden bir lider var ama ona bir zamanlar ülkemizin topraklarına birliklerini gönderenlerin akıbetini hatırlatmak zorundayım. Sakın unutmasınlar." diyor. |
|
| İşin bir de nükleer boyutu var ki daha da tehlikeli. |
| Putin son konuşmalarından birinde Batı'nın kendilerini nükleer savaşla tehdit ettiği imasında bulundu. |
| Kendilerinin de Avrupa başta olmak üzere diğer ülkeleri vurabilecek silahlara sahip olduğunu söyledi. |
| Her ne kadar "Biz Avrupa'ya saldırmak istemiyoruz" dese de, bu aslında "Yeri gelirse savaşa hazırız" mesajıydı. |
|
| "Bitti mi?" derseniz cevabım hayır. |
| Bitmedi. |
| Tüm bunların arasında, "burnumuzun dibi" sayılabilecek bir ülkede yeni savaş çanları çalmaya başlıyor. |
| O ülke Moldova. |
| Moldova'da bir ayrılıkçı bölge var. |
| Adı Transdinyester |
| Burası "Avrupa'daki saatli bomba" diye anılır. |
| Rusya ve Avrupa arasında bir savaş çıkarsa, Transdinyester ilk patlama noktası olmaya en güçlü adaylardan. |
| Rusya yanlısı bölge Moldova'dan ayrılmak istiyor. |
| Moldova hükümetiyse buna sert çıkıyor. |
| Hatta ekonomik yaptırımlar uyguluyor. |
| Ancak Transdinyester'in bölge meclisi uzun yıllar sonra yeniden toplandı ve Rusya'dan destek ve askeri koruma talep etme kararı aldı. |
| Bölgede zaten Rus askeri varlığı bulunuyor. |
| Gelişmeler hiç de iyiye işaret değil. |
| Zira Moldova Savunma Bakanlığı da ülkedeki özel şirketlere bir yazılı talimat gönderdi. |
| Seferberlik durumunda şirketlerden ellerindeki araçlar ve yedek parçaları iki saat içinde orduya teslim etmelerini istiyor. |
| Özetle durum vahim. |
|
| Rusya, Batı'nın Moldova'yı da Ukrayna'ya dönüştürmek istediğini söylüyor. |
| NATO'yu "Rusya bölgeyi ilhak edecek" söylentisi çıkarmakla suçluyor. |
| ABD ise Moldova'yı destekliyor. |
| Fransa burada da ön safta yer almak için can atıyor. |
| Avrupa ülkelerini bakanlar seviyesinde Moldova'ya destek için Paris'te toplamak istiyor. |
| Ülke halkının istediği son şeyse savaşın bu topraklara da yayılması. |
| Çünkü Moldova zaten güçlükle ayakta duruyor. |
|
| Tüm bu gelişmeleri üst üste koyunca ise Lavrov'un Antalya'da Macron'un adını duyunca attığı o gergin ve küçük kahkaha daha da tedirgin edici oluyor. |
| "Diplomasi savaşı tehdit için, savaş diplomasiyi zaman kazanmak için kullanır" derler. |
| Umarız bu kez başrolde silahlar değil diplomasi olur ve yeni bir savaş çıkmaz. |
| Gagavuzya'daki soydaşlarımız nedeniyle Türkiye'nin Moldova ile önemli ilişkileri, bağları var. |
| Ankara, yeni bir savaşı önlemek için bir kez daha inisiyatif almaya yönelebilir. |
