Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşı bitirmek için umutlar yeniden canlanıyor.

Ama henüz işin çok başındayız.

İstanbul sürecinin yeniden hareketlendirilmesi küçük de olsa olumlu işaretler verdi.

İlk toplantının ardından tarafların biner kişilik esir takası yapması, aynı masaya oturduklarında somut sonuçlar alınabildiğinin göstergesi.

Pazartesi günü İstanbul'da ikinci görüşmelerin olması muhtemel.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın önce Moskova'ya, ardından Kiev'e yaptığı ziyaretler, tarafların pozisyonlarını netleştirerek belirli bir tablo üzerinden müzakere etmesine olanak sağlayacak.

Rusya da Ukrayna da savaşın bitmesi gerektiğini söylüyor.

Burada ayırt edici olan, ne şartlarda olacağı.

Diplomatik anlamda sert bir satranç oyunu oynanıyor.

İlk toplantıda Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, "Şahsen İstanbul'da Putin'i bekleyeceğim" diyerek Rusya'yı köşeye sıkıştırmak istemişti.

Putin bunu gördü.

Kendisi gelmediği gibi, alt seviyede bir heyet göndererek Ukrayna tarafına ve dünyaya "O iş o kadar kolay değil" mesajı verdi.

Taraflar öyle hamleler yapıyor ki, kendilerini asla barış istemeyen taraf konumuna düşürmüyorlar.

Karşı tarafı seçim yapmaya zorlayarak, uluslararası toplum karşısında dezavantajlı duruma düşürmeye çalışıyorlar.

Hamleler ince düşünüldüğü kadar da zorlu.

Şimdi mesele, gerçekten müzakereye oturma konusundaki düğümü çözmekte.

İşte Türkiye'nin arabulucu konumu da burada devreye giriyor.

Söylemde Rusya da Ukrayna da ateşkese ve müzakereye karşı değil.

Ukrayna ve arkasındaki Batı bloğu, müzakerelerin başlayabilmesi için derhal kapsamlı ateşkes istiyor.

Rusya ise "Müzakereye ve barışa açığım ama önce savaşın temel sebepleri hakkında adımlar atılmalı" diyor.

Ancak ondan sonra ateşkes yapacağını söylüyor.

Daha önce ateşkes ilanının, Ukrayna'ya savaşı uzatmak ve toparlanmak için zaman kazandırmak amacıyla talep edildiği görüşünde.

Bakan Fidan, son Kiev ziyaretinde dile getirdi.

Türkiye de Putin ve Zelenskiy aynı masaya oturmadan bu meselede kritik noktanın aşılamayacağının farkında.

Hatta dörtlü toplantı öneriyor.

"Masada Erdoğan ve Trump da olsun" diyor.

ABD kanadı da bu teklife sıcak bakıyor.

Kremlin ise buna açık kapı bıraksa da şu aşamada olmayacağını dile getiriyor.

Yine aynı noktada.

Kendisi açısından savaşın temel sebeplerinin ortadan kalkmasına dair müzakerelerde gelişme olursa, Putin Zelenskiy ile masaya oturmaya karşı değil.

Peki şartları nedir?

Ukrayna'nın tarafsız olması.

Burada asıl vurgulanan NATO'ya katılımı gibi bir gündemin ortadan kalkması, yabancı ülkelerde askeri iş birliğinin sonlandırılması.

Ayrıca Ukrayna'da geniş bir tampon bölge oluşturulması.

Ve Rusya'nın halihazırda işgal ettiği bölgelerde, Ukrayna'nın hakkından vazgeçip askerlerini cepheden çekmesi.

Bunlar elbette Ukrayna adına kolay hazmedilecek talepler değil.

Her şeye rağmen bu yılın sonuna kadar tam ateşkese ve bir anlaşmaya konusunda arzu var.

Bir başka deyişle Ukrayna savaşı daha aylar boyunca gündemde kalacak.

Bu süreçte Rusya'nın genel politikasını uygulaması bekleniyor.

Rusya bir konuda pazarlığa oturacaksa, önce baskıyı artırıp sahada tansiyonu yükseltir.

Bunu daha önce Suriye'de defalarca gördük.

Anlaşılan o ki yine aynı taktik gündemde.

Rusya son günlerde Ukrayna'da hem havadan hem karadan saldırıları yoğunlaştırdı.

Özellikle Ukrayna'nın doğusundaki kara işgalinde, cephede Ukrayna'ya ait lojistik merkezlerine yaklaştı.

Buraları ele geçirmesi savaşın seyrinde dramatik bir değişime yol açabilir.

Anlaşılan, Rusya'nın önümüzdeki aylar için daha büyük planları da var.

Ukraynalı kaynakların açıklamaları ve Rus basınında yazılanlara bakınca, Rusya'nın Ukrayna'da cepheye yoğun takviyeler yaptığı görülüyor.

Şimdiden fazladan 50 bin asker sevk etti.

Devamı da gelecek gibi.

İddia o ki Rusya yaz aylarında Ukrayna topraklarında büyük bir saldırıya hazırlanıyor.

Benzerini geçen yıl Ukrayna yapmış, aylar geçmesine rağmen beklediği başarıya ulaşamamıştı.

Fakat Rusya için durum biraz daha farklı.

Ukrayna topraklarındaki cephe bin kilometreden uzun.

Gelen bilgilere göre Rus ordusu bu hattın tamamında sürekli hareketlilik halinde.

Sürekli yer değiştirmeler yapılırken bir yandan da takviyeler geliyor.

Bu da Ukrayna ordusu, elindeki kaynakları farklı bölgelere dağıtmak zorunda bırakabilir.

Rus basınına göre bu yaz yapılacak büyük saldırı savaşı sona erdirebilme potansiyeline de sahip.

Buradan kasıt, Rusya'nın geniş alanları kontrol altına alarak Ukrayna meselesini kendisi için tehdit olmaktan çıkarması.

Tabii aradan geçecek zamanda olacak sivil ve askeri can kayıpları da cabası.

Tüm çabalar işte bunlar yaşanmasın diye.

Meşhur bir söz vardır.

"Diplomasi savaşı tehdit için, savaş diplomasiyi zaman kazanmak için kullanır" derler.

Hem Rusya hem Ukrayna adına eğer ikinci seçenek yaşanıyorsa, bu yaz hiç iyi haberler gelmeyecek demektir.

Yine de konuşabildiğiniz sürece bir yol bulma potansiyeliniz hep vardır.

Bakalım diplomatik girişimler sonuç verecek mi...