Mektup, bugün 'mail'e (buna da elektronik posta kastıyla e-posta deyip yazmaya çalıştık, hâlâ tercih eden var mı bilemiyorum, yok gibi...), mesaja dönüşmüşse de, gündelik kimi resmî kimi kişsel yazışmaların ötesinde, zamanda ve zihinde yerini koruyor galiba. Mektup dediğimizde, bugünkü dönüştüğü hali değil de, elle yazılan, postaneye verilen, bir postacının elinden aldığımız şeyi hatırlıyoruz. Tabii bu dediklerimi yapan nesil için radyodan çalınan istek şarkısı "Ömrümüz son demi, son baharıdır artık..." Ne? Radyodan istek şarkı mı? Tamam tamam, çıkıyorum o kuyudan. Yine de askerdeki amcasından, dayısından mektup almış, yaz tatilinde köyünden yazan arkadaşına mektupla cevap vermiş olan son kişi/nesil olma ihtimali aklımın bir köşesinde duruyor.

Bugünün iletişim şartlarının içine doğmuş insan için hiyerogliflerin ertesi gün kaleme alınmış gibi duran mektuplar, sen ben yazarsak, işte, öyle bir şey oluyor, ya da az kişiyi ilgilendiriyor da, eğer bilinen kişiler, yazarlar, şairler, düşünürler, siyasiler arasında gidip geliyorsa, araştırmaya, edebiyata konu oluyor.

Dillerini, hitaplarını, işlerini güçlerini, gündelik hayatlarını, ilgilerini merak ettiğim kişilerin adlarına rastladım, bu türden bir kitabın içinde. Gönderilen: Enis Batur.

Yazar, şair, yayıncı Enis Batur'a öncü veya cevaben gelen mektuplardan derlenmiş bir kitap. İçinde neler ve kimler var, arka kapağa da kısaca taşınan sunuş yazısına bakalım.

"Gönderilen: Enis Batur'daki ilk mektup Yusuf Atılgan'dan 26 Ocak 1973 tarihli, en yeni mektup ise 18 Kasım 2018'de Ferit Edgü'den geliyor. Dolayısıyla yayıncılık tarihimizin kırk beş yıllık dönemine ait tanıklıklarla karşı karşıyayız.

Şair, yazar, duayen yayıncı Enis Batur'un Ankara'da başlayan, ve İstanbul'a taşınan yayıncılık faaliyetlerini, edebiyatçılarla kurduğu ilişkileri mektuplarda izleyebiliyoruz. Bu kitap Leyla Erbil, Oktay Rifat, Melih Cevdet, Ece Ayhan, Edip Cansever, İlhan Berk, Nuri Pakdil, Selim İleri, Mustafa Irgat, Selçuk Demirel, küçük İskender gibi önemli pek çok yazar ve şairimizin yayın serüvenine ışık tutacak."

Eniz Batur'a gönderilen otuz üç mektubun kendine yer bulduğu kitabın içinde Nuri Pakdil imzalı bir mektup da bulunuyor. Ediplerin mektuplaşmasından tadımlık bir parça, işte o satırlardan...

16 Eylül 1979'da kaleme alınan satırların başında Batur'un kendisine yazdığı mektuba cevap verdiğini anladığımız Pakdil, önceki iki mektubun kendisine her nasılsa ulaşmadığını, ancak bu üçüncüyü okuyabildiğini anlatıyor, hem şaşkınlığını hem üzüntüsünü paylaşıyor. Bu fasıldan sonra Pakdil'in birkaç satırına bakalım, 1979 yılından bize ulaşan..

"Ülküler yorgun düştü mü, sanatın damarlarındaki basınç artıyor + şimdi gözlemlenen o hızlı kan dolaşımıdır. Bir an önce ulaşmak isteği. Oysa, hız bilgeliğe karşıdır.

Yayımlanan çalışmalarınızı titizlikle izliyorum.

Benden "Akdeniz Duyarlığı"na değgin yazı istemek genişgönüllülüğünüze gelince: ilkin, teşekkür ederim içtenlikle, beni usunuza getirdiğiniz için beni anımsadığınız için... Ne ki , bir temel tavrım var benim: hiç mi hiç "ısmarlama" yazı yazmadım ben. (Biliyorum, mektubunuzda bunu böyle anlamama gerektiğini, çok nazik bir biçimde söylüyorsunuz. Ayrıca, bu "isteğinizin", birtakım gariplikleri olabileceğinden söz ediyorsunuz). Nasıl olursa olsun, özgürce olmalıdır bir yaratı + bir başka "koku" tütmemelidir bir çalışmadan.

Böyle olmasaydı, bu demokrat bu genişgönüllü isteğinizi arşılamaktan niçin

çekinecektim?

Mektubunuzun sonunda sözünü ettiğiniz çalışmanızı yayımlamanızı ilgiyle

bekleyeceğim."

İletişimi esas ve usulden yeniden ele alabilmek için mektuplaşma örnekleriyle yolculuğa devam.