Ayşenur Ezgi Eygi gencecik bir insandı. Türk'tü, Amerikan vatandaşıydı, eğitim süreci devam ediyordu. Üç yılı aşkın süredir Hamid Ali adındaki Pakistanlı, kendi gibi ABD vatandaşı genç adamla evliydi. Çok küçük yaşında ailesinin ABD'ye göçüyle, kısa hayatının önemli bölümünü orada geçirmişti.

Bu dünyayı kendi ihtiyaçlarından ve varlığından ibaret görmeyen genç kadın, dünyanın çeşitli yerlerindeki insanların acılarıyla özdeş kılmıştı kendi ruhunu. Ümitsiz, karamsar veya bıkmış bir hali yoktu hiç. Fotoğraflarına baksanız, anlarsınız. Cevval ve fakat gülümseyen, coşkulu bir ifade varmış gözlerinde. Ayşenur'un hassasiyet gösterdiği konulardan biri de Gazze'nin işgal altında oluşu, orada yaşanan soykırımdı aynı zamanda. Varlığını buna şahit olmaya, gözlemeye, ispata, adamış bir insandı. Filistin'e gitmeden önce yaşadığı ve eğitim gördüğü yerde, ABD'de, okulunda; her yerde söyledi, haykırdı...

İsrailli işgalcileri protesto etmek için bir grup aktivistle beraber Filistin'e gitti. Silahsızdı. İşgal ve katliamın durdurulması için cuma namazı sonrası Nablus'taki eyleme katıldı. İsrail askerleri işgal ettikleri köyün evlerinin çatılarında konuşlanmıştı. Önce gaz bombası, sonra plastik ve sonunda da gerçek mermilerin hedefi oldu. Sol kulağının arkasından vuruldu. Yaşaması için gittiği Filistin'in zeytin ağacının altında şehit oldu, can verdi.

Gazeteci Zümrüt Sönmez 6 Eylül 2024 günü İsrail saldırısıyla katledilen Ayşenur'un ailesi, akrabaları, arkadaşları, hocaları ile temas kurmuş, daha senesi dolmadan. Ayşenur'un Türkiye'de, Amerika'da yaşayan pek çok kişi ile. Hatta o gün orada Ayşenur'un yanında duran İsrail vatandaşı ama aynı zamanda İsrail katliamının karşıtı olan arkadaşıyla da. Bütün bu noktalarda o insanlarla yapılmış mülakat, Ayşenur'un çocukluğundan son gününe kadar çekilmiş videolar, fotoğraflar... Hatta hastaneye sedye ile taşınması... hepsi kayır altında ve Zümrüt Sözmez'in Zeytin Ağacının Altında belgeselinin içinde.

TRT World tarafından hayata geçirilen ve Zümrüt Sözmez imzası taşıyan belgesel, gayet sade, son derece açık anlatıyor; insan nedir, ve yanı sıra İsrail nedir meselesini.

Lütfen Zeytin Ağacının Altında veya Under an Olive Tree adıyla arayın, bulun, seyredin. Orada konuşan herkesin hakiki acısını ama aynı zamanda Ayşenur'un insan duruşuna saygısını hissedeceksiniz. Belgeselin en çarpıcı noktalarından biri, Ayşenur'un ailesi ile, 2003 yılında yine İsrail'in katlettiği bir başka Abd vatandaşı genç kadın Rachel Corrie'nin ailesinin bir araya gelip sohbet ettiği anlar. Senesi dolmamış Ayşenur'un ailesine, 22 yıldır arayışlarına ne hukuki ne insani karşılık bulabilmiş Corrie ailesinin desteği, tavsiyeleri...

Karadan Gazze'ye giren İsrail'in belinin kırılması yakındır. Bunu bize Ayşenurlar söylüyor. Son cümle genç kadının sevgili kocasına ait olsun;

"Ben Ayşenur'u tanıyana kadar doğruları yaptığımı sanıyordum. Yanılmışım. Ben sadece yanlış yapmıyormuşum. Bu yetmez. Yanlışı yapmak yetmez. Doğruyu da yapmak gerekir. Ayşenur gibi..."

İnsandan insanlara ve devletlere bir ders.