Obeziteyle mücadelede yeni umut: Fekal transplantın şaşırtıcı etkisi ortaya çıktı

Yeni Zelanda'daki Auckland Üniversitesi'nde gerçekleştirilen kapsamlı bir çalışma, fekal transplant uygulamasının metabolik sendrom riskini uzun süreli olarak azaltabileceğini gösterdi. Araştırmada, tek doz halinde verilen fekal mikrobiyota transplantı (FMT) kapsüllerinin, özellikle obez genç yetişkinlerde, metabolik sağlığı dört yıl boyunca olumlu yönde etkilediği tespit edildi. Bu bulgu, bağırsak mikrobiyomunun insan sağlığı üzerindeki etkilerini bir kez daha gözler önüne sererken, diyabet ve kalp hastalığı gibi ciddi rahatsızlıkların önlenmesinde yeni bir umut olarak değerlendiriliyor.

fekal transplant nedir ve metabolik sendromla ilişkisi

Fekal transplant, sağlıklı bir bireyden alınan bağırsak bakterilerinin, çeşitli yöntemlerle başka bir kişiye aktarılması işlemine verilen isimdir. Son yıllarda, bağırsak mikrobiyotasının obezite, diyabet ve kalp hastalığı gibi metabolik hastalıklarla ilişkili olduğu yönünde bilimsel kanıtlar artış gösteriyor. Auckland Üniversitesi'nden pediatrik endokrinolog Wayne Cutfield'ın da belirttiği gibi, metabolik sendromun ciddi sağlık sonuçları bulunuyor; bu sendroma sahip kişilerde kalp hastalığı veya inme nedeniyle ölüm riski iki katına, tip 2 diyabet riski ise beş katına çıkabiliyor. Araştırmada, FMT alan katılımcıların metabolik sendrom puanlarında belirgin bir iyileşme gözlemlendi. Özellikle vücut yağ oranında azalma ve genel metabolik sağlık göstergelerinde olumlu değişiklikler kaydedildi. Bu sonuçlar, fekal transplant uygulamasının yalnızca kısa vadeli değil, uzun süreli faydalar sağlayabileceğini ortaya koyuyor.

uzun vadeli etkiler ve bilimsel bulgular

Çalışmanın en dikkat çekici yönlerinden biri, tek seferlik fekal transplant uygulamasının etkilerinin en az dört yıl boyunca sürdüğünün tespit edilmesi oldu. Araştırmada, beş yıl önce başlatılan klinik çalışmaya katılan 87 obez genç yetişkinden 55'i takip testlerine alındı. Bu katılımcıların 27'si FMT tedavisi alırken, 28'i plasebo grubunda yer aldı. Sonuçlar, vücut kitle indeksi (BMI) açısından gruplar arasında anlamlı bir fark olmadığını ortaya koysa da, FMT grubundaki gönüllülerin metabolik sendrom puanları belirgin şekilde daha iyiydi. Ayrıca, vücut yağ yüzdesinde azalma ve başka sağlık göstergelerinde de olumlu gelişmeler kaydedildi. Araştırmacılar, dört yıl önce nakledilen sağlıklı bakteri karışımının bağırsaklarda hâlâ tespit edilebildiğini belirtiyor. Bu durum, sürekli tedaviye ihtiyaç duyulmayabileceğini ve tek bir uygulamanın bile uzun vadeli koruma sağlayabileceğini düşündürüyor.

bağırsak mikrobiyomu ve obezite arasındaki iki yönlü ilişki

Bilim insanları, obezite ile bağırsak mikrobiyomu arasında iki yönlü bir ilişki olduğuna dikkat çekiyor. Yani, beslenme alışkanlıklarımız bağırsak bakterilerini etkilerken, bağırsak mikrobiyomunun da vücut ağırlığı ve metabolizma üzerinde önemli bir rolü olduğu anlaşılıyor. Fekal transplant uygulaması, bu mikrobiyal dengeyi sağlıklı yöne çekerek metabolik sendrom riskini azaltabiliyor. Ancak, FMT'nin tamamen risksiz olmadığı da vurgulanıyor. Bazı çalışmalar, bu yöntemin potansiyel yan etkilerine işaret etse de, kanser, beyin hastalıkları ve yaşlanma gibi farklı alanlarda da faydalar sağlayabileceği düşünülüyor. Auckland Üniversitesi'nden genetikçi Justin O'Sullivan, mikrobiyomun önceden programlanarak hastalık risklerinin azaltılabileceği bir geleceğin mümkün olabileceğini belirtiyor. Bu çalışma, mikrobiyomda sürdürülen değişikliklerle yeni nesil probiyotiklerin geliştirilmesinin önünü açıyor.