Mutlu yiyecekler aslında sizi mutsuz ediyor

Mutlu yiyecekler denildiğinde akla gelen şekerli tatlılar, dondurma ve yağlı fast food yiyecekleri aslında sizi mutsuz edebiliyor. Geelong kentindeki Deakin Üniversitesi'nde Gıda ve Ruh Hali Merkezi'nde çalışan Felice Jacka, bu yiyeceklerin mutluluk sağladığı fikrini gıda şirketlerinin reklamcılık stratejisine bağlıyor. Jacka'ya göre, insanlar gıda endüstrisinin hedef kitlesi haline gelmiş ve bu şirketler, tatlı ve yağlı yiyecekleri tüketmenin kendinizi iyi hissettirecek bir efsane olarak pazarlıyorlar. Kısa vadede bu yiyecekler gerçekten iyi bir his yaratsa da, uzun vadeli etkileri tamamen zıttır.

Beslenme psikiyatrisi alanında yapılan yeni bulgular

Son on beş yıl boyunca, Felice Jacka ve meslektaşları beslenme psikiyatrisi alanında öncü çalışmalar yürütüyorlar. Bu araştırmacılar, çeşitli yiyeceklerin insanların ruh hallerine ve zihinsel sağlıklarına nasıl etki ettiğini sistematik bir şekilde inceliyorlar. Yapılan çalışmalar sonucunda, bazı yiyeceklerin ruh halini yükselttiğini ve depresyondan koruyucu etki gösterdiğini tespit etmişlerdir. Buna karşılık, diğer yiyecekler ise ruh halini olumsuz yönde etkileyerek depresyon riskini artırıyor. Tatlılar ve aşırı işlenmiş gıdaların kesinlikle ikinci kategoriye ait olduğuna dair artan kanıtlar bulunmaktadır.

New York Üniversitesi'nden pediatrik gastroenterolog Dr. Kara Margolis, rafine karbonhidratlar ve şekerlerle dolu yiyeceklerin tüketiminden birkaç saat sonra insanların endişeli, sinirli, kızgın veya uyuşuk hissedebileceklerini belirtiyor. Margolis, kendi deneyimini paylaşarak, hafta sonu sabahları lokantada waffle yediğinde saat 10'a kadar kendisini berbat hissettiğini anlatıyor. Bu durum, rafine karbonhidratların kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltip düşürmesinin neden olduğu kan şekeri dalgalanmalarıyla ilişkilidir.

Uzun vadeli etkileri depresyon riskini artırıyor

Kısa vadeli olumsuz etkiler dışında, uzun vadede bu yiyeceklerin çok fazlası zihinsel sağlığınızı ciddi şekilde etkileyebilir. Birkaç kültürde yapılan geniş kapsamlı epidemiyolojik çalışmalar, aşırı işlenmiş gıdalar ve rafine karbonhidratlardan zengin bir diyetin bir kişinin depresyon riskini önemli ölçüde artırdığını göstermiştir. Dr. Margolis, bu ilişkinin yüzde 20 ila 30 daha yüksek bir riskle ilişkili olduğunu vurgulayarak, bu oranın ne kadar ciddi olduğunu ortaya koymaktadır.

Aynı zamanda, randomize kontrol çalışmaları, insanlar diyetlerinden aşırı işlenmiş gıdaları çıkarıp bunları daha bütün ve minimum işlenmiş gıdalarla değiştirdiklerinde, depresyon semptomlarının azaldığını kanıtlamıştır. Bu bulgular, beslenme değişikliğinin ruh hali bozuklukları üzerinde doğrudan ve ölçülebilir bir etkisi olduğunu göstermektedir. Ancak burada bir ikilem ortaya çıkmaktadır: insanlar bu aşırı işlenmiş gıdaların kendilerini daha mutlu ettiğine inandıklarında, çalışmalar bunlardan daha fazla yeme eğiliminde olduklarını bulmuştur.

Gerçek mutlu yiyecekler: tam tahıllar ve bağırsak sağlığı

Peki dondurma, pasta ve işlenmiş patates kızartması orada en mutlu yiyecekler değilse, gerçekten hangi yiyecekler ruh halimizi iyileştiriyor? Bilim insanları hala bu sorunun tam cevabını netleştirmeye çalışıyor olsa da, bu konuda röportaj yapılan doktor ve bilim insanlarının hepsi bir numaralı adaya işaret etmektedir: tam tahıllar. Felice Jacka, tam tahılların özellikle önemli göründüğünü ve ruh hali iyileştirmede kritik bir rol oynadığını belirtmektedir.