Kamburluk kader mi? Uzmanlar uyarıyor..

Yaş ilerledikçe sırt ve omurga sağlığında meydana gelen değişiklikler, birçok kişinin endişe duyduğu konular arasında yer alıyor. Özellikle kambur duruş, tıbbi adıyla kifoz, hem görünümü hem de yaşam kalitesini etkileyen önemli bir sağlık sorunu olarak öne çıkıyor. Peki, kambur duruş neden gelişir, hangi faktörler bu durumu tetikler ve riskinizi azaltmak için neler yapılabilir? Kifozun nedenleri, belirtileri ve önleme yolları hakkında merak edilen tüm detaylar haberimizde.

Kifoz nedir ve nasıl ortaya çıkar?

Kifoz, omurganın üst bölümünün normalden fazla öne eğilmesiyle karakterize edilen bir duruş bozukluğudur. Genellikle yaşlı bireylerle ilişkilendirilse de, her yaşta ortaya çıkabilen bu durum, omurganın doğal S şeklindeki kıvrımının belirginleşmesiyle kendini gösterir. Kifozun derecesi arttıkça, sırtın eğimi gözle görülür hale gelir ve bu da hem fiziksel hem de psikolojik açıdan kişiyi olumsuz etkileyebilir. Eğer omurgadaki eğilme 40 derecenin üzerine çıkarsa, bu durum hiperkifoz olarak adlandırılır ve daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Hiperkifoz, ilerleyen vakalarda sırt ağrısı, hareket kısıtlılığı ve yaşam kalitesinde düşüş gibi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, kifozun erken dönemde fark edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması büyük önem taşır.

Kambur duruşun başlıca nedenleri

Kifozun gelişiminde birden fazla etken rol oynar. En yaygın nedenlerden biri, uzun süreli kötü duruştur. Özellikle masa başında çalışırken öne eğilmek, sandalyede kambur oturmak ya da sürekli telefona bakmak gibi alışkanlıklar, zamanla postürel kifoz olarak bilinen kambur duruşa yol açabilir. Bu tür kifoz genellikle kas zayıflığı ve duruş farkındalığının azalmasıyla ilişkilidir. Neyse ki, postürel kifoz çoğu zaman düzenli egzersiz, esneme hareketleri ve doğru duruş alışkanlıklarıyla geri döndürülebilir. Ancak, yaşa bağlı kifozda durum biraz daha farklıdır. Yaş ilerledikçe omurgada meydana gelen aşınma ve yıpranma, omur kemiklerinde (omurlar) küçük çatlaklara neden olabilir. Özellikle osteoporoz, kemiklerin kırılganlaşmasına yol açarak omur sıkışma kırıklarının oluşmasına zemin hazırlar. Bu tür yapısal değişiklikler, kambur duruşun kalıcı hale gelmesine neden olabilir. Ayrıca, Scheuermann kifozu (ergenlikte omurga kemiklerinin düzensiz büyümesi), doğuştan kifoz (omurganın doğuştan yanlış oluşumu), skolyoz (omurganın yanlara doğru eğilmesi) ve lordoz (alt sırtın aşırı içe eğilmesi) gibi farklı omurga bozuklukları da kambur duruşun nedenleri arasında sayılır. Artrit, omurga yaralanmaları ve nadir görülen enfeksiyonlar da kifoz riskini artıran diğer faktörlerdir.

Kifozun belirtileri ve tanısı

Kifozun en belirgin belirtisi, sırtın öne doğru eğilmesi ve kişinin düz durmaya çalışsa bile bu eğimin devam etmesidir. Özellikle yaşa bağlı hiperkifozda, sırt ağrısı ve sertlik hissi sıkça görülür. Ayrıca, boyda 3-4 santimetreden fazla bir azalma da kifozun önemli bir göstergesidir. Bu tür yükseklik kaybı, normal yaşlanma sürecinin ötesinde bir duruma işaret eder ve mutlaka dikkate alınmalıdır. Kifozun tanısı genellikle fiziksel muayene ve omurga röntgeni ile konur. Özellikle açıklanamayan sırt ağrısı, belirgin bir yaralanma olmaksızın gelişen omur kırıkları ya da boy kısalması yaşayan bireylerin bir sağlık uzmanına başvurması önerilir. Araştırmalar, her beş yaşlı bireyden birinde omur kırığı bulunduğunu, ancak bu kırıkların üçte ikisinin tanı konulmadan ve tedavi edilmeden kaldığını ortaya koymaktadır. Bu nedenle, erken tanı ve müdahale kifozun ilerlemesini önlemek açısından kritik öneme sahiptir.

Kifoz riskini azaltmak için alınabilecek önlemler

Kifozun önlenmesi ve yönetimi için atılacak adımlar, yaşa ve mevcut sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Genç ve orta yaşlı bireyler için, kemik ve kas sağlığını koruyacak alışkanlıklar geliştirmek büyük önem taşır. Kifoz riskini azaltmanın en etkili yollarından biri, düzenli olarak üst sırt kaslarını hedef alan direnç antrenmanları yapmaktır. Haftada en az 150 dakika fiziksel aktivite, kasların güçlenmesini ve omurganın desteklenmesini sağlar. Ayrıca, yeterli miktarda protein, kalsiyum ve D vitamini almak, kemiklerin dayanıklılığını artırır. Sigara kullanımı ve aşırı alkol tüketimi, kemik yoğunluğunu olumsuz etkileyerek kifoz riskini artırabileceğinden, bu alışkanlıklardan uzak durmak gerekir. Otururken ve ayakta dururken doğru duruşu korumak da kifozun önlenmesinde önemli bir rol oynar. Başın omuzlar üzerinde, omuzların ise kalçalar üzerinde hizalanması, omurgaya binen yükü azaltır ve kambur duruşun gelişmesini engeller.