Kadınlarda omega-3 eksikliği Alzheimer hastalığını tetikliyor olabilir

Kadın beyninin Alzheimer hastalığına karşı neden daha savunmasız olduğu sorusu uzun yıllardır araştırmacıları meşgul etmektedir. Yeni bir bilimsel çalışma, bu tutarsızlığın açıklanmasında omega-3 gibi doymamış yağ asitlerinin önemli bir rol oynayabileceğini göstermektedir. Erkeklere kıyasla kadınlar genellikle daha yüksek omega-3 yağ asidi seviyelerine sahip olsalar da, Alzheimer hastalığı olan kadınlarda bu lipit moleküllerinde şaşırtıcı bir azalma gözlemlenmiştir. Bu bulgu, omega-3 yağlarının hastalığı cinsiyete bağlı olarak farklı şekillerde etkileyebileceğini düşündürmektedir.

Omega-3 eksikliği ve Alzheimer arasındaki bağlantı

Araştırmacılar, Alzheimer'lı erkeklerde aynı lipit değişikliklerini bulmadıkları için, bu yağ asitlerinin hastalığın gelişiminde cinsiyete özgü bir rol oynadığını düşünmektedir. Tarihsel olarak, tau yumakları ve amiloid plakaları Alzheimer araştırmalarının merkezinde yer almış, ancak yağ damlacıklarının önemi gözden kaçırılmıştır. Oysa bu lipitler de beyindeki hastalığın ayırt edici özellikleridir ve yağ asidi metabolizmasının ters gittiğini göstermektedir. Yakın tarihli bir Lancet Demans Komisyonu raporu, Alzheimer riskinin yüzde 7'sinin, kolesterol ve yağ asitlerini vücut çevresinde taşıyan düşük yoğunluklu lipoprotein'in orta yaş dönemindeki yüksek seviyelerine atfedildiğini tahmin etmektedir. Bu risk faktörü, kadınların erkeklerin iki katı oranda Alzheimer geliştirmesini açıklamaya yardımcı olabilir.

Geniş kapsamlı araştırma ve bulgular

King's College London'daki araştırmacılar tarafından yönetilen bu çalışma, altı Avrupa ülkesinden 841 katılımcının lipit kütüphanelerini incelemiştir. Sağlam bilişsel sağlığa veya hafif bilişsel bozukluğa sahip kişilere kıyasla, Alzheimer hastalığı olan katılımcılar önemli ölçüde daha yüksek doymuş yağ asidi seviyeleri ve omega-3 gibi sağlıklı doymamış yağ asitlerinin daha düşük seviyelerini göstermiştir. Araştırma, LDL ve HDL gibi lipoproteinler tarafından kanda taşınan yüzlerce bireysel lipiti analiz etmiştir. Kadınlarda, birden fazla lipit Alzheimer hastalığı ve bilişsel bozuklukla ilişkilendirilmiş, ancak erkeklerde aynı kalıplar gözlemlenmemiştir. Sağlıklı kadınlara kıyasla, Alzheimer'lı kadınlar ekli omega yağ asitleri olan lipoproteinlerde belirgin bir azalma göstermiştir.

Beslenme müdahalesi ve klinik çalışmaların gerekliliği

King's College'dan farmasötik bilim insanı Cristina Legido-Quigley, kadınların diyetlerinde omega yağ asitleri aldıklarından emin olmaları gerektiğini vurgulamaktadır. Yağlı balık tüketimi veya takviyeler aracılığıyla omega-3 alımı artırılabilir. Ancak, lipit bileşimini değiştirmenin Alzheimer hastalığının biyolojik yörüngesini etkileyip etkileyemeyeceğini belirlemek için klinik deneylere ihtiyaç duyulmaktadır. Legido-Quigley, bu konuda daha fazla araştırmanın yapılması gerektiğini ifade etmektedir.