Dünyada sadece 3 kişide bulunan nadir kan grubu keşfedildi

İnsan kanının beklenmedik davranışlarını araştıran bilim insanları, tıp tarihinde son derece nadir görülen bir kan varyasyonunu keşfetmiştir. Tayland'daki bir tıbbi kurumda yarım milyondan fazla kan örneğinin incelenmesi sonucunda, daha önce hiç kaydedilmemiş bir B(A) fenotip versiyonunu taşıyan üç kişi tespit edilmiştir. Bu keşif, insanların yaklaşık yüzde 0,00055'inde veya kabaca 180 bin kişide birinde ortaya çıkan bir genetik anomaliyi gün yüzüne çıkarmıştır.

Kan grubu sisteminin temel yapısı

İnsan kanı, kırmızı kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan şeker ve protein moleküllerine göre sekiz ana kategoriye ayrılmaktadır. A, B, AB ve O kan grupları, bağışıklık sisteminin tepkisini tetikleyebilen antijen adı verilen şeker moleküllerinin varlığı veya yokluğuna dayanarak sınıflandırılır. A tipi kanda A antijeni, B tipi kanda B antijeni, AB tipi kanda her iki antijen de bulunurken, O tipi kanda bu antijenlerden hiçbiri yoktur. Rhesus faktörü olarak bilinen proteinler ise kan uyumluluğunu belirleyen başka bir önemli unsurdur ve kanınıza pozitif ya da negatif tanımlamasını veren etkendir. Her kan grubu, vücudun 'benlik' olarak tanımayı öğrendiği moleküler bir işaret görevi görmektedir.

Bağışıklık sistemi ve kan transfüzyonunun kritik önemi

Bağışıklık sistemi, kan gruplarının uyumluluğunu belirlemek için bu moleküler işaretleri kullanır ve hangi kan gruplarının kişinin kanıyla eşleştiğini, hangilerinin yabancı olduğunu tanımlar. Eğer bağışıklık hücreleri tanıdık olmayan işaretlere sahip kanla karşılaşırsa, onu yok etmek için güçlü antikorlar salgılamaya başlar. Bu nedenle kan grubu transfüzyonlar için son derece önemlidir ve yanlış kan grubunu almanın ölümcül sonuçlar doğurabileceği nedeni budur. Kan grubu belirleme işlemi, kanın iki ayrı bileşenine bakılarak gerçekleştirilir: kırmızı kan hücrelerindeki antijenler ve plazmadaki antikorlar. Her iki bileşenin de doğru şekilde tanımlanması, transfüzyon alıcısının uygun olmayan kan almadığından emin olmak için hayati önem taşır.

B(A) fenotipi ve nadir kan varyasyonları

İnsan kanında sekiz ana kategoriden çok daha fazla varyasyon bulunmaktadır. Bu varyasyonlardan biri, B tipi olan ancak enzimine küçük miktarda A benzeri aktivite kazandıran birkaç mutasyona sahip B(A) kan grubudur. Bu tür nadir varyasyonlar, standart kan grubu testlerinin sınırlamalarını ortaya koymaktadır. Ara sıra, tek bir kan örneğinden alınan kırmızı hücreler ve plazma farklı sonuçlar vermektedir ve bu durum ABO uyuşmazlığı olarak bilinmektedir. Bu tür uyuşmazlıklar, doktorların hastanın gerçek kan grubunun ne olduğunu çözmeye çalışırken hasta bakımında önemli gecikmelere neden olabilmektedir.