Balık yemenin bilinmeyen riski: Kılçıklar neden bu kadar tehlikeli?

Balık kılçığı yutma olayları, görünüşte basit bir beslenme kazası gibi görünse de, aslında ciddi tıbbi sorunlara neden olabilecek bir tehlikedir. Shirley Ballas'ın yakın zamanda yaşadığı bu deneyim, bu riskin ne kadar gerçek olduğunu ortaya koymaktadır. Ballas, boğazına takılan kılçığı çıkarmak için yirmi dakika boyunca ağır bir mücadele vermiş, bu süre zarfında nefes almakta büyük zorluk çekmiştir. Sonunda, yanında bulunan bir saç ve makyaj sanatçısının Heimlich manevrası olarak bilinen karın itme tekniğini uygulaması sayesinde kılçık çıkarılabilmiştir.

Ballas kesinlikle bu tür bir deneyimi yaşayan ilk ünlü kişi değildir. Merhum Kraliçe Anne de benzer bir durumla karşılaşmış ve bu olay tarihte yer almıştır. Ancak bu tür olaylar sadece ünlülerle sınırlı değildir; balık kılçığı yutma, özellikle balık tüketiminin yüksek olduğu ülkelerde acil servis başvurularının en sık nedenleri arasında yer almaktadır.

Balık kılçıkları neden bu kadar yaygın?

Balıklar, insan sağlığı açısından birçok değerli besin kaynağıdır. Protein, mineraller ve kalp sağlığına faydalı omega-3 yağ asitleri açısından zengin olan balıklar, beslenme uzmanları tarafından sıklıkla önerilmektedir. Ancak bu faydaların yanında, balıkların içinde bulunan çok sayıda küçük ve ince kılçıklar, ciddi bir risk oluşturmaktadır. Filetolanmış balıklarda bile bu kılçıklar tamamen çıkarılamayabilir ve yemek hazırlama sırasında gösterilen titizliğe rağmen bazıları yanlışlıkla kaçabilir.

Balık türlerine göre kılçık sayısı oldukça değişkenlik göstermektedir. Morina balığında yaklaşık on yedi adet iğne kılçık bulunurken, somonda bu sayı otuz civarındadır. Ancak bazı balık türlerinde kılçık sayısı yüz adedi geçebilmektedir. Yılan balığı kılçıkları acil servis ziyaretleriyle sık sık ilişkilendirilirken, turbot balığının kılçıkları sayıları ve boyutları nedeniyle özellikle tehlikeli kabul edilmektedir. Turbot kılçıklarının boyutu ve sayısı, bunların boğazın derin bölgelerine kolayca takılmasını sağlamaktadır.

Balık kılçığı yutmanın yarattığı komplikasyonlar

Bir balık kılçığı yanlışlıkla yutulduğunda, kişi genellikle hemen belirtiler hissetmektedir. Öksürük, boğazda batıcı bir hissi, sanki bir şey takılmış gibi hissiyat, yutma güçlüğü veya yutarken ağrı ve hatta kan tükürme bu belirtiler arasında yer almaktadır. Kılçıklar tipik olarak boğazın arkasındaki bademciklere, ağzın arkasındaki farenkse, piriform sinüse (yutmada rol oynayan küçük bir boşluk) ve özofagusa (boğazı mideye bağlayan kanal) takılmaktadır.

Keşfedilmemiş balık kılçıkları, zamanla boynun çeşitli bölgelerine göç edebilmektedir. Tekrarlanan yutma hareketleri, kılçıkların özofagus duvarını delerek boyundaki dar boşluklara ilerlemesine neden olabilir. Bu durum, boyunda bulunan kritik sinir ve kan damarlarına ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Karotis arteri gibi beyne kan sağlayan ana damarlar, bu göç eden kılçıklar tarafından zarar görebilir ve hayatı tehdit eden sonuçlar doğurabilir.