Ayak şişliği gizli tehlikelerin belirtisi mi? Uzmanlar uyarıyor

Şişmiş ayaklar, Türkiye'de birçok kişinin karşılaştığı ve genellikle hafife alınan bir sağlık problemi olarak öne çıkıyor. Ancak, ayak ve bileklerdeki bu şişlikler geçmiyorsa ya da başka belirtilerle birlikte ortaya çıkıyorsa, altında yatan nedenler ciddi olabilir. Uzmanlar, özellikle uzun süre devam eden veya tek taraflı ayak şişmelerinin kalp yetmezliği, kan pıhtısı, böbrek ve karaciğer hastalıkları gibi önemli sağlık sorunlarının ilk işareti olabileceğine dikkat çekiyor. Bu nedenle, şişmiş ayaklar konusunda bilinçli olmak ve gerektiğinde bir sağlık kuruluşuna başvurmak büyük önem taşıyor.

Şişmiş ayaklar neden olur? Sık görülen nedenler ve riskler

Ayak ve bileklerde şişlik, özellikle gün sonunda ya da uzun süre ayakta kalındığında oldukça sık rastlanan bir durumdur. Sıcak havalarda, uzun yürüyüşlerden sonra veya uzun süre oturulduğunda, yerçekiminin etkisiyle kan bacaklarda birikir ve sıvı dokulara sızarak şişmeye yol açabilir. Bu tip şişlikler genellikle dinlenme, ayakları yukarıda tutma gibi basit önlemlerle kısa sürede geçer. Ancak, şişlik günlerce devam ediyorsa, tek bir ayakta belirginleşiyorsa veya ağrı, renk değişikliği gibi ek belirtiler varsa, bu durum daha ciddi bir sağlık sorununa işaret edebilir. Özellikle şişmiş ayaklar, vücutta sıvı dengesini bozan kalp yetmezliği, böbrek ve karaciğer hastalıkları ya da damar tıkanıklıkları gibi hastalıkların habercisi olabilir. Uzmanlar, bu tür şikayetlerin ciddiye alınmasını ve zaman kaybetmeden bir doktora başvurulmasını öneriyor.

Kalp yetmezliği ve kan pıhtısı: Şişmiş ayakların ardındaki tehlikeler

Şişmiş ayaklar, kalp yetmezliği gibi hayati risk taşıyan hastalıkların erken belirtisi olabilir. Kalp yetmezliği, kalbin vücuda yeterli miktarda kan pompalayamaması sonucu, bacak damarlarında biriken kanın sıvı sızdırarak ayak ve bacaklarda şişliğe yol açmasıyla kendini gösterebilir. Bu durumda şişlik genellikle iki bacakta birden görülür. Kalp yetmezliğine nefes darlığı, yorgunluk, gece artan öksürük, kilo değişiklikleri ve düzensiz kalp atışı gibi başka belirtiler de eşlik edebilir. Diğer yandan, derin ven trombozu (DVT) adı verilen ve bacak damarlarında kan pıhtısı oluşmasına neden olan durumlarda ise genellikle tek bacakta ani ve ağrılı şişlik ortaya çıkar. DVT, zamanında tedavi edilmezse pıhtının akciğerlere giderek ölümcül olabilen pulmoner emboliye yol açma riski taşır. Ayrıca, pıhtı kalbe veya beyne ulaşırsa kalp krizi ya da inme gibi ciddi sonuçlar doğurabilir. DVT'nin diğer belirtileri arasında bacakta zonklayan ağrı, sıcaklık artışı, ciltte kızarıklık veya koyulaşma ve şişmiş damarlar yer alır. Bu nedenle, şişmiş ayaklar gibi belirtilerle karşılaşıldığında, özellikle tek taraflı ve ani gelişen şişliklerde vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır.

Karaciğer ve böbrek hastalıkları: Şişliklerin vücuttaki sıvı dengesine etkisi

Şişmiş ayaklar yalnızca kalp ve damar hastalıklarının değil, aynı zamanda karaciğer ve böbrek hastalıklarının da belirtisi olabilir. Karaciğer hastalıklarında, özellikle siroz gibi durumlarda, karaciğerin albümin adlı proteini yeterince üretememesi kanın sıvı tutma kapasitesini azaltır. Bu da sıvının bacaklar, ayaklar, eller ve hatta yüz gibi vücudun farklı bölgelerinde birikmesine neden olur. Karaciğer hastalığına eşlik eden diğer belirtiler arasında sürekli yorgunluk, iştah kaybı, ciltte ve gözlerde sararma (sarılık), kaşıntı, bulantı ve cinsel isteksizlik bulunur. Böbrek hastalıklarında ise böbreklerin fazla sıvıyı vücuttan atamaması sonucu dokularda ödem oluşur. Böbrek hastalığı olan kişilerde kilo kaybı, idrarda kan, gece sık idrara çıkma, uyku bozuklukları, kaşıntılı cilt, kas krampları, baş ağrısı ve erkeklerde erektil disfonksiyon gibi belirtiler de görülebilir. Her iki durumda da, şişmiş ayaklar vücudun sıvı dengesinde ciddi bir bozulmanın işareti olabilir ve mutlaka araştırılmalıdır.