Pancar suyu yüzücülerin hızını artırıyor

Portekiz'de gerçekleştirilen bir araştırma, pancar suyu içen genç yüzücülerin tekrarlı sprint antrenmanlarında belirgin bir hız artışı yaşadığını ortaya çıkarmıştır. On yarışmacı yüzücü üzerinde yürütülen bu çalışmada, konsantre pancar suyu tüketen sporcuların kulaç tekniğinde veya çaba düzeyinde herhangi bir değişiklik olmaksızın daha kısa turlar tamamladığı gözlemlenmiştir. Kronometre ölçümleri, pancar suyunun performans üzerindeki etkisini net biçimde göstermiştir.

Pancar suyu ve vücudun kimyası

Pancar suyu, vücudun nitrik oksit üretimini artıran nitrat adlı bir bileşik açısından oldukça zengindir. Bu doğal kimyasal, kan damarlarının hafifçe genişlemesine neden olarak, yoğun egzersiz sırasında çalışan kaslara kan akışını iyileştirmektedir. Kan akışının artması, kaslara daha fazla oksijen ve besin taşınmasını sağlayarak performans artışına katkıda bulunur.

Yüksek yoğunluklu antrenman sırasında, kaslar hızlı enerji patlamaları için depolanan şekeri kullanan glikolitik yola bağımlı hale gelir. Bu metabolik süreç, her hareketi daha ağır hissettiren asidik yan ürünler oluşturur. Pancar suyundaki nitrat, bu yan ürünlerin etkisini azaltarak sporcuların daha uzun süre yüksek performans göstermesini mümkün kılmaktadır.

Portekiz Setúbal Politeknik Enstitüsü'nde spor bilimci olarak görev yapan Luis Leitão tarafından yönetilen bu araştırma, antrenman yöntemleri ve beslenmenin genç yarışmacı yüzücülerde performansı nasıl etkilediğine odaklanmaktadır. Leitão'nun ekibi, pancar suyu gibi doğal kaynakların sporcu performansını geliştirmedeki rolünü anlamaya çalışmaktadır.

Kontrollü deneysel tasarım ve sonuçlar

Çalışmaya katılan on yüzücü 13 ile 16 yaş arasında olup, güçlü bir bölgesel seviyede yarışmaktadırlar. Her katılımcı haftada en az beş kez havuzda düzenli antrenman yapmaktadır. Araştırmacılar, çift kör bir protokol kullanarak ne yüzücülerin ne de test edenlerin hangi içeceği kimin içtiğini bilmediği bir ortam oluşturmuşlardır. Bu metodoloji, sonuçların objektif ve güvenilir olmasını sağlamaktadır.

Deneysel tasarımda çapraz geçiş yöntemi uygulanmış, her katılımcı hem pancar suyu hem de kontrol içeceğini tüketmiştir. Bir ziyarette, yüzücüler yaklaşık 12,8 milimol nitrat içeren 140 mililitre konsantre pancar suyu içmiştir. Diğer ziyarette ise, nitratın neredeyse tamamı çıkarılmış aynı hacimde pancar aromalı meyve suyu tüketilmiştir. İçecekler, kan nitrit seviyesindeki doğal artışla eşleşmesi için ana antrenman setinden yaklaşık iki buçuk saat önce verilmiştir.

Antrenman seti, tüm güç çabaları arasında kısa dinlenmelerle yaklaşık 55 yardlık sekiz kısa tur içermiştir. Bu tür çalışma, yarışmacı programlarda yaygın olduğundan, hızdaki küçük değişiklikler gerçek yarışlar için önemli sonuçlar doğurabilmektedir. Denemeden önce, yüzücüler bakterilerin nitratı nitrite dönüştürmesini sağlamak için gargara yapmış ve yüksek nitratlı gıdalardan kaçınmıştır.

Sonuçlar, pancar suyu tüketiminin performans üzerinde somut bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Tüm antrenman setinden alınan süreler birlikte analiz edildiğinde, pancar suyu nitratsız içecekten daha hızlı ortalama turlar üreterek, her denemedeki en yavaş çaba bile pancar gününde daha hızlı gerçekleşmiştir.

Teknik değişiklik olmaksızın hız kazanımı

Kulaç zamanlama verileri, pancar ve plasebo günleri arasında temel kulaç özelliklerinin çok az değiştiğini göstermiştir. Kulaç uzunluğu, kulaç frekansı ve birleşik verimlilik puanı neredeyse aynı kalmıştır. Bu bulgu, hız artışının teknik bozulma veya değişiklikten kaynaklanmadığını, tamamen fizyolojik faktörlere bağlı olduğunu göstermektedir.

Kan testleri, her iki koşul altında da antrenman setinden sonra laktat seviyelerinin keskin bir şekilde yükseldiğini ve çok yoğun yüzmenin tipik değerlerine ulaştığını doğrulamıştır. Yüzücüler ayrıca algılanan çaba derecelendirmesi kullanarak özdeş çaba bildirmiştir; sıfırın kolay hissettiği ve on'un tüm güç hissettiği basit bir sayı ölçeğinde her iki durumda da benzer puanlar vermişlerdir.

Luis Leitão, "Pancar suyu yüzme performansını artırabilir" diyerek bulgularını özetlemiştir. Birlikte ele alındığında, bu sonuçlar pancar suyunun yüzücülerin ekstra zorlanma veya teknik bozulması olmadan biraz hız kazanmasına yardımcı olduğunu açıkça göstermektedir. Bu, doğal bir performans artışının mümkün olduğunu ve spor biliminin bu alanda daha fazla araştırma yapması gerektiğini ortaya koymaktadır.