ANASAYFA
TV PROGRAMLARI
PROGRAMLAR
YAYIN AKIŞI
CANLI YAYIN
24 RADYO
REKLAM
İLETİŞİM VE KÜNYE

İnsan vücudu metabolik sınırını aştı mı? Bilim insanları cevabı buldu

Fatih Coşgun - | Son Güncelleme Tarihi:
İnsan vücudu metabolik sınırını aştı mı? Bilim insanları cevabı buldu

Yeni bir araştırma, dünyanın en iyi koşucuları, bisikletçileri ve triatletleri inceleyerek, insan vücudunun metabolik açıdan aşılamaz bir sınırı olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre, sporcular uzun süreler boyunca dinlenme metabolik hızının 2,5 katından fazla kalori yakamıyor.

Kapat

HABERİN DEVAMI

Bilim insanları tarafından gerçekleştirilen kapsamlı bir çalışma, elit sporcuların vücutlarını ne kadar zorlamaya çalışsalar da, insan fizyolojisinin belirli bir sınırı aşamayacağını göstermiştir. Araştırma sonuçları, metabolik sınır konusunda daha önceki bulguları desteklerken, aynı zamanda bu sınırın ne kadar katı olduğunu daha net bir şekilde ortaya koymaktadır. Dünyanın en eğitimli sporcuları üzerinde yapılan bu inceleme, insan dayanıklılığının gerçek boyutlarını anlamamız açısından önemli bir adım teşkil etmektedir.

Metabolik sınır nedir ve nasıl ölçülmüştür?

Araştırmacılar, insan vücudunun metabolik sınırını belirlemek için oldukça ileri teknoloji ve yöntemler kullanmışlardır. Çalışmaya katılan sporcuların enerji harcamaları, iki metabolik izleyici ile zenginleştirilmiş özel bir şişe su aracılığıyla ölçülmüştür. Bu yöntemde, izleyicilerin seviyeleri katılımcıların idrarda ölçülerek, egzersiz sırasında ne kadar enerji harcanıldığı tahmin edilmiştir. Bilim insanları bu verileri kullanarak, her bireyin maksimum metabolik kapsamını 52 hafta boyunca takip etmiş ve analiz etmiştir. Kalori yakımı için altın standart olarak kabul edilen bu ölçüm yöntemi, önceki araştırmaların kullanmış olduğu yöntemlerden daha güvenilir ve kapsamlı bir sonuç sunmaktadır.

Araştırmaya katılan sporcular ve bulgular

Çalışmaya katılan grup, koşucular, bisikletçiler ve triatletler dahil olmak üzere 14 yüksek eğitimli, dünya çapında sporcu ile sınırlı tutulmuştur. Katılımcıların çoğu 30 ile 44 yaş arasında olup, sadece ikisi kadındı. Bu seçkin grup, antrenman ve yarışlar sırasında harcadıkları kalori miktarı açısından detaylı bir incelemeye tabi tutulmuştur. Ortalama olarak, araştırmadaki sporcular her gün nadiren 4.000 kaloiden fazla yaktıkları gözlemlenmiştir. Bu rakam, onların dinlenme metabolik hızının 2,4 katına karşılık gelmektedir. Metabolik sınır konusundaki bu bulgu, sporcuların ne kadar elit olursa olsun, vücutlarının belirli bir enerji harcama kapasitesine sahip olduğunu göstermektedir.

Kısa süreler için sporcuların metabolik sınırı aşabildiği de gözlemlenmiştir. Ölçülen en yüksek metabolik kapasite, bir sporcunun temel metabolik hızının yedi katından fazla olmuştur. Bu olağanüstü performans, Appalachian Trail'in neredeyse 24 saatlik bir koşusu sırasında kaydedilmiştir. Birkaç başka ultramaratoncu da belirli çok günlük yarışlarda temel metabolik hızlarını 4 kattan fazla aştıkları tespit edilmiştir. Ancak bu enerjik patlamalar, yalnızca kısa süreler için mümkün olmuş ve uzun vadede sürdürülebilir olmamıştır.

Uzun vadede metabolik sınır aşılabilir mi?

Araştırmanın en önemli bulgusu, uzun vadede metabolik sınırın neredeyse hiç aşılamadığı yönündedir. Bir yıl boyunca ortalaması alındığında, sporcuların kısa süreli enerji patlamaları, genel metabolik kapsamlarını etkilememiştir. İnsan vücudu ara sıra bazal metabolik hızının 2,4 katından fazlasını yakabilse de, yaklaşık 30 haftalık antrenman ve yarışlardan sonra, ortalama bir tavanı aşması pek olası değildir. Çalışmadaki sadece dört sporcu 30 hafta veya daha fazla sonra bu tahmin edilen metabolik tavanı aştığı belirlenmiştir. Ancak bu sporcular bir istisna teşkil etmekte ve aşış miktarı oldukça küçüktür. Onların metabolik kapsamı dinlenme hızlarının yaklaşık 2,7 katıydır. Araştırma yazarları, bu çalışmadaki sporcuların önerilen metabolik tavanı anlamlı şekilde aşmadığını sonuçlandırmışlardır.

Dünya rekorları ve istisna durumlar

Araştırma bulgularına rağmen, dünya rekoru ultra-dayanıklılık koşu performansları, istisnai durumlarda belirgin şekilde daha yüksek harcamaların mümkün olabileceğini öne sürmektedir. Bu durum, insan vücudunun sınırlarının tamamen katı olmadığını, belirli koşullarda ve istisnai bireyler tarafından aşılabileceğini işaret etmektedir. Ancak bu tür performanslar çok nadir görülmekte ve çoğu sporcu için metabolik sınır oldukça belirgin bir engel oluşturmaktadır. Daha fazla sayıda elit sporcudan doğrudan ölçümler olmadan, insan dayanıklılığının engelleri en iyi ihtimalle bulanık kalmaktadır.

Artan kanıtlar, insan dayanıklılığının uç noktalarına sert bir sınır olduğunu öne sürmektedir. Bilim insanları tarafından yapılan bu araştırma, sporcuların antrenman yöntemlerini ve hedeflerini belirlerken dikkate alması gereken önemli bir veri sunmaktadır. Gelecekte bir sporcunun gelip bu metabolik sınırın yanlış olduğunu kanıtlama şansı her zaman mevcut olmakla birlikte, mevcut bilimsel kanıtlar insan vücudunun belirli bir sınırı olduğunu güçlü bir şekilde desteklemektedir. Bu bulgu, spor bilimi ve fizyoloji alanında önemli bir katkı teşkil etmekte ve sporcuların antrenman programlarının bilimsel temellere dayandırılması gerektiğini göstermektedir.


Etiketler:
metabolik sınır elit sporcular insan dayanıklılığı bilimsel araştırma kalori yakımı