Alarm erteleme alışkanlığı uykunuza gerçekten zarar veriyor mu?

Birçok kişi sabah uyanmakta zorluk çektiği için alarm erteleme alışkanlığına sahiptir. Ancak bu davranışın uyku kalitesine etkisi konusunda merak edilen soruların cevabı, uyku uzmanlarının görüşlerine göre daha karmaşıktır. Uyku tıbbı uzmanı Jade Wu, PhD'ye göre, alarm erteleme yöntemi doğru uygulandığında bazı faydalar sağlayabilir. Önemli olan, bu yöntemi bilinçli bir şekilde ve belirli kurallar çerçevesinde kullanmaktır.

Uyanma süreci neden bu kadar zor?

Sabah uyanmak, bir açma-kapama düğmesine basıp anında uyandığımız bir olay değildir. Bunun yerine, vücudumuzun kademeli olarak uyanış durumuna geçtiği bir süreçtir. Dr. Wu'nun açıklamasına göre, uyanma süresi boyunca vücut ısımız yükselir, kortizol hormonumuzun seviyeleri artar, kan basıncımız yavaş yavaş yükselir ve melatonin hormonu kademeli olarak azalır. Bu fizyolojik değişikliklerin tamamı birkaç dakika içinde gerçekleşir.

Uykunun son aşamalarında, tamamen uyanmadan önce bilinç düzeyimiz kısmen artar. Bu durum, kendimizi sersemleşmiş ve daha fazla uyku ihtiyacı hissetmemize neden olur. Uyku uzmanları buna "uyku ataleti" adını verirler. Uyku ataleti yaşadığımız dönemde, bilinçli olmamıza rağmen düşüncelerimiz net değildir, enerjimiz düşüktür ve hareketlerimiz yavaştır. Bu durum, sabah uyanmakta zorluk çeken kişilerin yaşadığı tipik bir sorundur.

İki alarmlı yöntem nasıl yardımcı olabilir?

İlk alarm çaldığında, vücudunuz bilinç alanına doğru hareket etmeye başlar. Ancak bu noktada henüz tam olarak uyanmış değilsinizdir. İlk alarmı erteleyen ve beş ila on beş dakika daha yatakta kalan kişi, bu süre içinde uyku ataletinin son kalıntılarından kurtulur. Bu tampon zamanı, vücudunuzun uyanış sürecini tamamlaması için gerekli olan kademeli geçişi sağlar.

İkinci alarm çaldığında, vücudunuz daha ileri bir uyanış aşamasına ulaşmıştır. Bu nedenle, yataktan kalkmak ve güne başlamak daha kolay hale gelir. Dr. Wu, bu yöntemi "nazik bir tekmeleşme" olarak tanımlar. İlk alarm, uyanış eğiminizi tırmanmaya başlatır; ikinci alarm ise, tekrar derin uyku aşamasına dönmeden önce sizi tamamen uyandırır.

Bununla birlikte, eğer mevcut tek alarmlı sisteminiz sizin için iyi çalışıyorsa, ikinci bir alarm eklemenize gerek yoktur. Tek alarm yöntemi de etkili olabilir; önemli olan, alarmdan sonra hemen acil bir işlem yapmanız gerekmiyorsa, kademeli olarak uyanabilmek için biraz zaman bulmanızdır.