ANASAYFA
TV PROGRAMLARI
PROGRAMLAR
YAYIN AKIŞI
CANLI YAYIN
24 RADYO
REKLAM
İLETİŞİM VE KÜNYE

Bu haberi okuduktan sonra şehirdeki kuşlara bir daha aynı bakamayacaksınız!

Mehmet Can Çoban - | Son Güncelleme Tarihi:
Bu haberi okuduktan sonra şehirdeki kuşlara bir daha aynı bakamayacaksınız!

UCLA kampüsünde yaşayan karagözlü junco kuşlarının gagalarında, pandemi döneminde insan faaliyetlerinin azalmasıyla birlikte dikkat çekici değişiklikler gözlendi. Araştırma, şehirdeki kuşların evrime ne kadar hızlı yanıt verebildiğini ortaya koyuyor.

Kapat

HABERİN DEVAMI

UCLA kampüsünde yürütülen dikkat çekici bir araştırma, pandemi döneminde insan hareketliliğinin azalmasının şehirde yaşayan kuşlar üzerinde beklenmedik bir etki yarattığını gösterdi. Karagözlü junco adı verilen küçük serçelerin gagalarında, kampüsün kapanmasıyla birlikte kısa sürede belirgin değişimler meydana geldi. İnsanların yokluğunda, bu kuşların gagaları daha uzun ve ince bir yapıya bürünürken, kampüse öğrenciler ve personel geri döndüğünde gagalar yeniden eski, daha kısa ve kalın formuna döndü. Bu gözlem, şehirdeki kuşların çevresel değişikliklere ne kadar hızlı uyum sağlayabildiğine dair önemli bir örnek sunuyor.

Gündelik yaşamda evrimin izleri

Genellikle evrimi, milyonlarca yıl süren ve ancak fosil kayıtlarında izlenebilen yavaş bir süreç olarak düşünürüz. Ancak UCLA'da yapılan bu çalışma, evrimin kimi zaman gözle görülür biçimde hızlanabileceğini ortaya koyuyor. Pandemi sırasında kampüsün sessizleşmesi ve insanların geride bıraktığı yiyeceklerin kaybolması, karagözlü junco kuşlarının beslenme alışkanlıklarını ve dolayısıyla gagalarının şeklini kısa sürede değiştirdi. Araştırmacılar, bu değişimin yalnızca birkaç yıl içinde gerçekleştiğini ve insanların geri dönmesiyle birlikte kuşların gagalarının tekrar eski haline döndüğünü belirtiyor. Bu durum, evrimin yalnızca uzun vadeli bir süreç olmadığını, çevresel koşullardaki ani değişimlere karşı canlıların hızla uyum sağlayabileceğini gösteriyor.

Karagözlü junco kuşlarının şehirdeki yaşamı

Çalışmanın odağında yer alan karagözlü junco kuşları, normalde dağ ormanlarında yaşayan bir tür olarak biliniyor. Ancak Güney Kaliforniya'da iklim değişikliği ve habitat daralması nedeniyle şehir ve banliyö alanlarında daha sık görülmeye başladılar. UCLA kampüsünde ise bu kuşlar, insanların bıraktığı yiyecek kırıntıları ve atıklarla beslenmeyi öğrenmişti. Araştırmacılar, on yılı aşkın bir süre boyunca bu popülasyonu yakından izledi; kuşları halkaladı, davranışlarını kaydetti ve vücut ölçümlerini düzenli olarak aldı. Pandemi döneminde ise kampüsün kapanması, bu kuşlar için adeta doğal bir deney ortamı yarattı. İnsanların yokluğunda, kolayca ulaşılabilen yiyecek kaynakları ortadan kalktı ve kuşlar, ormanlardaki akrabaları gibi doğal besin arayışına yöneldi.

Pandemi döneminde gagalarda gözlenen değişim

Pandemiyle birlikte kampüste insan hareketliliği neredeyse tamamen durdu. Bu süreçte, karagözlü junco kuşlarının gagalarında anlamlı bir değişim gözlendi. Önceki yıllarda, şehirdeki yaşamın etkisiyle daha kısa ve kalın gagalara sahip olan kuşlar, pandemi sırasında daha uzun ve ince gagalar geliştirmeye başladı. Araştırmanın başyazarı Eleanor Diamant, bu değişimin beklenenden çok daha güçlü olduğunu vurguluyor. İnsanların bıraktığı yiyeceklerin ortadan kalkması, kuşların doğal besin kaynaklarına yönelmesine ve buna uygun gagaların seçilmesine neden oldu. Bu süreçte, tohum bulma ve işleme konusunda avantaj sağlayan gagalara sahip kuşlar daha fazla yavru yetiştirdi. Bu da, kısa sürede popülasyonun genelinde gagaların şeklinin değişmesine yol açtı.

İnsan etkisinin geri dönüşü ve evrimsel baskıların değişimi

Pandemi kısıtlamalarının sona ermesiyle birlikte, kampüs yeniden insanlarla doldu ve eski hareketliliğine kavuştu. Bu dönüşüm, kuşların yaşamında da hızlı bir değişimi beraberinde getirdi. İnsanların bıraktığı yiyecekler ve atıklar yeniden ulaşılabilir hale gelince, karagözlü junco kuşlarının gagaları tekrar daha kısa ve kalın bir yapıya büründü. Bu durum, evrimsel baskıların çevresel koşullara ne kadar duyarlı olduğunu gözler önüne seriyor. İnsanların varlığı ve onların günlük alışkanlıkları, şehirdeki kuşların fiziksel özelliklerini doğrudan etkileyebiliyor. Araştırmacılar, bu tür hızlı değişimlerin yalnızca kuşlarda değil, şehirde yaşayan diğer hayvanlarda da görülebileceğini belirtiyor. Örneğin, sıçanlar ve rakunlar gibi türlerde de benzer şekilde burun ve ağız yapısında değişiklikler tespit edilmiş durumda.

Kentsel yaşamın yaban hayatı üzerindeki etkileri

Şehirleşmenin yaban hayatı üzerinde yarattığı etkiler, son yıllarda bilim insanlarının ilgi odağı haline geldi. UCLA'daki bu araştırma, şehirde yaşayan kuşların yalnızca hayatta kalmakla kalmayıp, aynı zamanda çevrelerine uyum sağlayarak fiziksel özelliklerini değiştirdiklerini gösteriyor. İnsanların sağladığı kolay yiyecek kaynakları, bazı türlerin şehirde daha rahat yaşamasını sağlarken, bu durum evrimsel baskıların da yönünü değiştiriyor. Araştırmaya göre, son 50 yılda yaklaşık 3 milyar kuşun yok olduğu ve bunlar arasında 168 milyon karagözlü junco bulunduğu tahmin ediliyor. Bu veriler, şehirde hayatta kalabilen ve değişime uyum sağlayabilen türlerin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.

Şehirde hayatta kalmanın sırları ve juncoların başarısı

Karagözlü junco kuşları, şehir ortamında hayatta kalmak için diğer bazı türler kadar avantajlı özelliklere sahip olmasalar da, pandemi döneminde gösterdikleri hızlı uyum yeteneğiyle dikkat çekiyor. Genellikle yerde yuva yapan ve bölgesel davranışlar sergileyen bu kuşlar, insanların yoğun olduğu alanlarda hayatta kalmak için farklı stratejiler geliştirmek zorunda kalıyor. Araştırmanın yazarlarından Profesör Pamela Yeh, şehirdeki bazı kuş türlerinin geniş diyetleri ve sürü halinde hareket etme gibi avantajlara sahip olduğunu, ancak juncoların bu özelliklerden yoksun olduğunu belirtiyor. Buna rağmen, UCLA ve çevresindeki şehirlerde karagözlü junco kuşlarının varlığını sürdürebilmesi, insan etkisine karşı gösterdikleri esnekliğin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Sonuç: İnsan ve doğa arasındaki hassas denge

UCLA kampüsünde yapılan bu kapsamlı araştırma, şehirleşmenin ve insan faaliyetlerinin yaban hayatı üzerindeki etkilerini çarpıcı biçimde ortaya koyuyor. Karagözlü junco kuşlarının gagalarında gözlenen hızlı değişimler, evrimin yalnızca uzun vadeli bir süreç olmadığını; çevresel koşullardaki ani değişimlere karşı canlıların kısa sürede uyum sağlayabildiğini gösteriyor. İnsanların günlük alışkanlıkları, şehirdeki kuşların yaşam biçimini ve fiziksel özelliklerini doğrudan etkileyebiliyor. Bu bulgular, şehirleşmenin yaban hayatı üzerindeki etkilerini anlamak ve doğayla daha uyumlu bir yaşam sürdürmek için önemli ipuçları sunuyor. Sonuç olarak, insan ve doğa arasındaki bu hassas dengenin korunması, şehirdeki canlıların geleceği açısından büyük önem taşıyor.


Etiketler:
kuşlar UCLA evrim pandemi şehirleşme