ANASAYFA
TV PROGRAMLARI
PROGRAMLAR
YAYIN AKIŞI
CANLI YAYIN
24 RADYO
REKLAM
İLETİŞİM VE KÜNYE

Güneş'in sınırının ilk detaylı haritası ortaya çıkarıldı

HABER MERKEZİ - | Son Güncelleme Tarihi:
Güneş'in sınırının ilk detaylı haritası ortaya çıkarıldı

Güneş Sistemi'ne dağılmış uzay araçlarının verilerini birleştiren bilim insanları, Güneş'in manyetik etkisinin sona erdiği Alfvén yüzeyinin şimdiye kadarki en ayrıntılı haritasını oluşturdu. Parker Solar Probe'un derinlemesine dalışları sayesinde bu kritik sınırın Güneş döngüsü boyunca nasıl değiştiği ilk kez gözlemlenmiştir.

Kapat

HABERİN DEVAMI

Güneş Sistemi'nin çeşitli bölgelerine konuşlandırılmış uzay araçlarının ortaklaşa çalışmasıyla, araştırmacılar Güneş'in manyetik itişinin artık güneş rüzgarını hızlandırmadığı sınırın en kapsamlı haritasını başarıyla tamamladılar. Alfvén yüzeyi olarak bilinen bu kritik bölge, Güneş'in koronasını anlamak için bilim insanlarının uzun yıllardır aradığı cevapları sunmaya başlamıştır. Araştırma ekibi, sadece bu sınırın şeklini değil, aynı zamanda Güneş Döngüsü 25'in ilk yarısında Alfvén yüzeyinin nasıl evrildiğini de detaylı biçimde haritalamıştır. Güneş lekesi, parlama ve koronal kütle atımı aktivitesinin zirveye ulaştığı ve ardından 11 yıl boyunca azaldığı mevcut güneş aktivitesi döngüsü içerisinde, bu sınırın dinamik yapısı ilk kez bu kadar net şekilde gözlemlenmiştir.

Alfvén yüzeyi nedir ve neden önemlidir?

Alfvén yüzeyi, Güneş'in manyetik etkisinin zayıfladığı ve güneş materyalinin dalgalanmalarının artık Güneş'e doğru geri yayılamayacağı geri dönüşü olmayan bir noktadır. Bu sınırın altında, Güneş'in manyetik alanı güneş rüzgarını kontrol ederken, yüzeyinin üstünde rüzgar serbestçe dışarı akabilir. Alfvén yüzeyi, Güneş'in manyetik etkisinin nerede bittiğini belirleyen kritik bir ara yüzdür ve bu bölgenin davranışı Dünya'daki iletişim teknolojileri, elektrik şebekeleri ve uydu operasyonlarını doğrudan etkileyebilmektedir. Güneş'in tüm Evrende Alfvén yüzeyini doğrudan ölçme araçlarına sahip olduğumuz tek yıldız olması, bu araştırmanın evrensel önemini ortaya koymaktadır. Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden astrofizikçi Sam Badman, Alfvén yüzeyinin derinliklerinden gelen Parker Solar Probe verilerinin Güneş'in koronasının neden bu kadar sıcak olduğu gibi büyük soruları yanıtlamaya yardımcı olabileceğini belirtmiştir.

Parker Solar Probe'un tarihi dalışları

2021 yılından bu yana Parker Solar Probe, Alfvén yüzeyinin altına tekrarlanan dalışlar gerçekleştirmiş ve bilim insanlarına Alfvén-altı dinamiklerin belirsiz olmayan örneklemesini sağlamıştır. Sonda, günberi karşılaşmaları sırasında Güneş atmosferinin derinliklerine yaptığı gözüpey dalışlarda değerli veriler toplamıştır. CfA'dan astronom Michael Stevens, Parker Solar Probe'un her yörüngesinde güneş rüzgarının doğduğu bölgenin derinliklerine daldığını ve bu süreçlerin Güneş aktivite döngüsünün ilerleyen aşamalarında nasıl değişeceğini gözlemleyeceğini vurgulamıştır. Araştırmacılar, sondanın topladığı verileri Solar Orbiter ve L1 Lagrange noktasında konuşlandırılmış üç uzay aracının gözlemleriyle çapraz referans vererek doğrulamışlardır. Bu üç uzay aracı, dışarı akan güneş rüzgarının hızı, yoğunluğu, sıcaklığı ve manyetik alanı hakkında kritik bilgiler sağlamıştır.

Güneş döngüsü boyunca Alfvén yüzeyinin değişimi

Bulgular, Parker Solar Probe'un günberi karşılaşmalarının çoğunda kaynayan Alfvén yüzeyindeki çıkıntıları sıyırdığını ortaya çıkarmıştır. Sadece Güneş'in 11 yıllık aktivite döngüsünün zirvesi olan güneş maksimumunun ortasında yapılan en derin iki dalış sırasında sonda Alfvén yüzeyinin çok altına inmiştir. Altı yıl boyunca toplanan birleşik veriler, Güneş'in aktivitesi arttıkça Alfvén yüzeyinin medyan yüksekliğinin yaklaşık yüzde 30'u kadar genişlediğini göstermiştir. Bu bulgu, Alfvén yüzeyinin statik bir sınır değil, Güneş'in aktivitesine bağlı olarak dinamik biçimde değişen bir yapı olduğunu kanıtlamaktadır. Daha güçlü ve daha zayıf güneş döngüleri için, bu genişleme etkisinin buna göre daha büyük veya daha küçük olacağı öngörülmektedir.

Bu çalışma, Güneş'in manyetik yapısını anlamak için çok uzay aracı ölçümlerinden sürekli olarak yeniden inşa edilen Alfvén yüzeyinin ilk kez bu kadar detaylı biçimde haritalanmasını temsil etmektedir. Güneş'in kavurucu sıcak atmosferini ve manyetik dinamiklerini anlamak için bu veriler çok önemli bilgiler sağlamaktadır. Araştırma ekibi, sondanın Güneş aktivite döngüsünün bir sonraki aşamasına geçerken bu süreçlerin nasıl değişeceğine ilk elden tanık olacağı heyecan verici bir döneme doğru ilerlediğini belirtmiştir. Alfvén yüzeyinin köpürdüğü, sivrildiği, genişlediği ve büzüldüğü şekli anlamak, Dünya ve diğer gezegenlerle etkileşimini ve uzay hava durumundaki rolünü daha iyi kavramamızı sağlayacaktır.


Etiketler:
Güneş Parker Solar Probe Alfvén yüzeyi uzay araştırması güneş rüzgarı