Avustralya'dan sonra Almanya'da da B6 vitamini alarmı! Neler oluyor?

B6 vitamini takviyeleri, özellikle son yıllarda hem Almanya'da hem de Avustralya'da sağlık otoritelerinin yakın takibine girdi. Almanya'da nöroloji uzmanları, yüksek dozda vitamin B6 kullanımının ciddi sinir sistemi sorunlarına yol açabileceği uyarısında bulunurken, Avustralya ise 2027'den itibaren bu takviyelerin satışına yönelik önemli kısıtlamalar getirmeye hazırlanıyor. Uzmanlar, vitamin B6'nın reçetesiz satılmasının yarattığı risklere dikkat çekerek, mevcut düzenlemelerin yetersiz olduğunu ve toplum sağlığının korunması için daha sıkı kuralların hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.

Avustralya ve Almanya'da B6 vitamini takviyelerine yeni düzenlemeler gündemde

Avustralya'da Terapötik Ürünler İdaresi, B6 vitamini (piridoksin) içeren takviyelerin satışına yönelik önemli bir yeniden sınıflandırma kararı aldı. 2027 yılından itibaren 50 mg'dan fazla B6 vitamini içeren ürünlerin yalnızca eczanelerde satılmasına izin verilecek. 200 mg ve üzeri içeriğe sahip ürünler ise sadece reçeteyle temin edilebilecek. Bu karar, uzun süreli ve yüksek dozda B6 vitamini kullanımının ardından bildirilen sensörimotor polinöropati vakalarının artması üzerine alındı. Almanya'da ise benzer bir düzenleme henüz yürürlüğe girmemiş olsa da, uzmanlar özellikle reçetesiz satılan yüksek doz B6 vitamini takviyelerinin potansiyel tehlikelerine dikkat çekiyor. Füssen kentindeki m&i Fachklinik Enzensberg Nöroloji Şefi Dr. Hans-Jürgen Gdynia, Almanya'da da B6 vitamininin reçetesiz satışının sınırlandırılmasının gerekli olduğunu belirtiyor. Dr. Gdynia, B6 vitamini ve diğer B vitaminlerinin eczanelerde, televizyonda ve internet ortamında sinir sistemi için faydalı olduğu iddiasıyla pazarlanmasının, halk arasında yanlış bir güven duygusu yarattığını ifade ediyor. Oysa, uzmanlara göre, reçetesiz satılan bir ürünün zararsız olduğu düşüncesi yanıltıcı ve tehlikeli sonuçlara yol açabiliyor.

Bilimsel raporlar: Yüksek doz B6 vitamini nöropati riskini artırıyor

Almanya Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü (BfR), geçtiğimiz yıldan bu yana 15 yaş ve üzeri bireylerin takviyeler yoluyla günde 0,9 mg'dan fazla B6 vitamini almamasını öneriyor. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) ise 2023 yılında yetişkinler için tolere edilebilir toplam günlük alımı 25 mg'dan 12 mg'a düşürdü. Bu sınırların üzerindeki dozların güvenli olmadığı vurgulanıyor. Çocuklar için belirlenen üst sınırlar ise vücut ağırlığına göre 2 mg ile 11 mg arasında değişiyor. Ancak tüm bu düşük doz önerilerine rağmen, Almanya'da piyasada halen kapsül veya tablet başına 25-50 mg B6 vitamini içeren çok sayıda ürün bulunabiliyor. Hem tek bileşenli hem de yüksek doz B kompleks vitaminleri şeklinde satılan bu ürünler, özellikle çevrim içi platformlarda ve sporcu takviyelerinde sıkça karşımıza çıkıyor. Yapılan analizler, bazı ürünlerin yaşa uygun referans değerleri ve güvenli üst sınırları defalarca aştığını gösteriyor. Uzmanlar, kaç kişinin bu tür yüksek doz B6 vitamini takviyelerini uzun süre kullandığına dair kesin bir veri olmadığını belirtiyor. Ancak klinik gözlemler, birçok kişinin birden fazla ürünü eş zamanlı kullanarak farkında olmadan toplamda çok yüksek dozlara ulaştığını ortaya koyuyor.

B6 vitamini ile ilişkili nöropati vakalarında artış

Yüksek doz B6 vitamini alımının nörotoksik etkileri tıp literatüründe uzun süredir biliniyor. 1983 yılında The New England Journal of Medicine'da yayımlanan bir çalışmada, kronik yüksek doz piridoksin kullanımına bağlı duyusal nöropati vakaları bildirilmişti. Bu vakalarda, takviye kullanımı bırakıldığında semptomların genellikle gerilediği gözlemlenmişti. Son yıllarda ise bu tür vakaların sıklığında belirgin bir artış yaşanıyor. Almanya Nöroloji Derneği'nin bu yılki kongresinde Dr. Gdynia ve ekibi, B6 hipervitaminozu nedeniyle polinöropati geliştiren sekiz hastanın detaylı vaka analizini sundu. Bu hastaların tamamı, dört yıl içinde nöroloji kliniğine başvuran kişilerden oluşuyor. Dr. Gdynia, bu sayının sanıldığı kadar az olmadığını ve gerçek vaka sayısının çok daha yüksek olabileceğini belirtiyor. Etkilenen hastaların çoğu, genel sağlıklarını güçlendirmek amacıyla, bazen de doktor önerisiyle, reçetesiz satılan B kompleks vitaminlerini kullanmış. Dr. Gdynia, aşırı yüksek dozlara ulaşmak gerekmeden, eczane veya ilaç mağazasından alınan ürünlerle de hipervitaminoz gelişebileceğini vurguluyor.

Tanı süreçlerinde B6 vitamini düzeyine dikkat edilmeli

Bu tür vakaların artması, tanı süreçlerinde de yeni yaklaşımları gündeme getiriyor. Dr. Gdynia, polinöropati tanısı konulurken mutlaka B6 vitamini düzeyinin ölçülmesi gerektiğini savunuyor. Pek çok vakada, hastaların kullandığı takviyeler hakkında doğrudan soru sorulmadığı ve belirsiz nöropati şikayetlerinde vitamin B6 düzeyinin rutin olarak değerlendirilmediği için tanı gecikiyor. Alman Nöroloji Derneği'nin mevcut kılavuzunda B6 vitamini ölçümü sadece belirli durumlarda öneriliyor. Dr. Gdynia, bu yaklaşımın değişmesi ve vitamin B6 düzeyinin rutin tanı süreçlerine dahil edilmesi gerektiğini düşünüyor. Çünkü B6 vitamini kaynaklı nöropatiler, erken tanı ve takviyenin kesilmesiyle çoğu zaman geri döndürülebiliyor. Eğer sinir hasarı çok uzun sürmemişse, hastalarda yavaş da olsa iyileşme gözlenebiliyor.