Eski kıyı şeridinde gizli kalan dinozor izlerinin sırrı çözüldü

Özkan Özcan - Aralık 13, 2025 14:10 | Son Güncelleme Tarihi: Aralık 13, 2025 14:34

Araştırmacılar, Bolivya'nın Torotoro Ulusal Parkı'nda yer alan Carreras Pampa bölgesinde, Kretase döneminden kalma rekor sayıda dinozor izi keşfetti. Tek bir iz alanında bulunan en yüksek sayıda dinozor izi ve yüzme izi bu bölgede tespit edildi.

Kapat

HABERİN DEVAMI

Orta Bolivya'daki bir ulusal parkta yapılan kapsamlı bir araştırma, paleontoloji alanında önemli bir keşfe yol açtı. Bilim insanları, bölgede yer alan Carreras Pampa iz alanında, Kretase döneminden kalma çok sayıda dinozor izi ve yüzme izi tespit ederek, şimdiye kadar tek bir iz alanında bulunan en yüksek sayıda dinozor izi kaydını kırdılar. Bu buluntu, dinozor izlerinin korunması ve incelenmesi açısından dünya çapında önemli bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.

Rekor kıran dinozor izi koleksiyonu

Yapılan sayımlar sonucunda, araştırmacılar toplam 16 bin 600 theropod ayak izi ve 1 bin 378 yüzme izi tespit ettiler. Bu sayılar, daha önce bilinen ancak düzgün bir şekilde incelenmemiş ve belgelenmemiş olan Carreras Pampa bölgesinin ne kadar zengin bir paleontolojik kaynak olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışmanın ortak yazarı ve Teksas'taki Southwestern Adventist Üniversitesi'nde paleontolog olarak görev yapan Jeremy McLarty, bu buluntunun önemini vurgulayarak, dünya çapında en fazla dinozor izini koruyan ve en yüksek sayıda yüzme izi yolunu barındıran tek bir iz alanı olduğunu belirtmiştir. Dinozor izi araştırmaları açısından bu keşif, paleontoloji biliminin gelişmesine önemli katkılar sağlayacak niteliktedir.

Eski kıyı şeridinin izleri

Carreras Pampa iz alanı, Torotoro Ulusal Parkı'nda 80 bin 570 fit kare, yani yaklaşık 7 bin 485 metrekarelik bir alanda yayılmaktadır. Araştırma ekibi tarafından yapılan ilk çalışmalar, dinozor izlerinin üzerindeki döküntüleri temizleme, iz alanını kayalardan arındırma ve ek izlerin bulunma olasılığının yüksek olduğu bölgelerdeki tortuları kaldırma işlemlerini içermiştir. Bu titiz çalışma sayesinde, daha önce gözden kaçmış olan birçok dinozor izi ortaya çıkarılmıştır. Yeni bir çalışmaya göre, iz alanı bir zamanlar eski bir kıyı şeridi boyunca yer almakta olup, dalgacık izleri, ayak izleri ve diğer izler kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanmaktadır. Bu coğrafi düzenleme, dinozorların hareket yönleri ve davranışları hakkında değerli bilgiler sunmaktadır.

Çeşitli dinozor türlerinin izleri

Keşfedilen dinozor izleri, Kretase döneminin sonunda, yani 145 milyon ila 66 milyon yıl öncesinde yaşamış olan theropod olarak bilinen iki ayaklı, üç parmaklı dinozorlara aittir. Ancak buluntular yalnızca dinozorlara ait değildir; birçok kuş izi de korunmuş durumdadır. Ekip, birçok theropod dinozor türünün eski kıyı şeridi boyunca dolaştığını gösteren çok çeşitli ayak izi şekilleri ve boyutları keşfetmiştir. Bu çeşitlilik, bölgenin geçmiş dönemlerde ne kadar canlı bir ekosistem olduğunu göstermektedir.

Keşfedilen dinozor izleri arasında boyut açısından önemli farklılıklar bulunmaktadır. Birkaç izde 4 inçten, yani 10 santimetreden daha kısa ayak izleri vardı ki bu, fosil kayıtlarında oldukça nadirdir. Araştırmacılar, bu küçük dinozor izlerinin Coelophysis gibi küçük theropod türleri tarafından mı yoksa daha büyük türlerin yavruları tarafından mı yapıldığının belirsiz olduğunu belirtmişlerdir. Bu belirsizlik, paleontoloji alanında daha ileri araştırmaların yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır.

En büyük ayak izleri ise 12 inçten, yani 30 santimetreden daha uzundu. Araştırma ekibi, bu büyük dinozor izlerinin Dilophosaurus veya Allosaurus gibi orta boy theropod dinozorlar tarafından yapılmış olabileceğini düşünmektedir. Karşılaştırma amacıyla, Tyrannosaurus rex ve Giganotosaurus gibi büyük theropodların tipik olarak 16 inç uzunluğunda, yani 40 santimetreli ayak izleri bıraktığı bilinmektedir. Bu ölçümler, bölgede yaşamış olan dinozor popülasyonunun ne kadar çeşitli olduğunu ve farklı boyutlardaki türlerin bir arada yaşadığını göstermektedir.

Carreras Pampa bölgesinde keşfedilen dinozor izleri, geçmiş dönemlerde yaşamış olan bu devasa canlıların davranışları, hareket biçimleri ve sosyal yapıları hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Yüzme izlerinin varlığı, dinozorların su ortamlarında da hareket ettiğini ve belki de avlanma faaliyetleri gerçekleştirdiğini göstermektedir. Bu buluntular, paleontoloji biliminin gelişmesine ve dinozor döneminin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Araştırma sonuçları, Çarşamba günü 3 Aralık tarihinde PLOS One dergisinde yayınlanmış olup, uluslararası bilim camiasında geniş ilgi görmüştür.

Etiketler:

dinozor Bolivya paleontoloji Kretase dönemi arkeoloji