ANASAYFA
TV PROGRAMLARI
PROGRAMLAR
YAYIN AKIŞI
CANLI YAYIN
24 RADYO
REKLAM
İLETİŞİM VE KÜNYE

NASA'nın Aqua uydusu balinaların gizli yemeğini keşfetti

Tayfun Demirel - | Son Güncelleme Tarihi:
NASA'nın Aqua uydusu balinaların gizli yemeğini keşfetti

NASA'nın Aqua uydusu, kuzey düzgün balinalarının ana besin kaynağı olan mikroplankton türü kalanus'un yoğun birikimlerini tespit etme yöntemi geliştirdi. Uydu sensörü, kabuklular gövdesindeki kırmızı pigment astaksantinin oluşturduğu renk sinyalini kullanarak okyanus yüzeyinde belirgin lekeler olarak görüntülüyor.

Kapat

HABERİN DEVAMI

Bilim insanları, uzay teknolojisini kullanarak nesli tükenme tehlikesi altında olan kuzey düzgün balinalarının hayatta kalması için kritik öneme sahip bir keşif gerçekleştirdi. NASA'nın Aqua uydusu aracılığıyla, balinalar için temel besin kaynağı olan kalanus finmarchicus adlı minik kırmızı kabuklu mikroorganizmaların yoğun birikimlerini tespit etme teknolojisi geliştirilmiştir. Bu yöntem, deniz ekosisteminin korunması ve tehlikede olan balina türlerinin yaşam şanslarını artırması açısından önemli bir adım teşkil etmektedir.

Balinalar için hayati önem taşıyan kalanus

Dünya genelinde sayıları yaklaşık 370 bireyden ibaret olan kuzey düzgün balinası, uzun ve yorucu göçleri sırasında ihtiyaç duyduğu enerjiyi sürdürmek için kalanus'a tamamen bağımlıdır. Bu minik kırmızı kabuklu organizmalar, balinalar için yüksek kalorili yağ deposu olarak işlev görmekte ve onların hayatta kalması için vazgeçilmez bir rol oynamaktadır. Balinalar, göç dönemlerinde bu besin kaynağını bulabilmeleri sayesinde uzun yolculuklarını tamamlayabilmekte ve üreme döngülerini sürdürebilmektedir. Kalanus'un varlığı ve dağılımı, dolayısıyla bu balina türünün popülasyonunun korunması için doğrudan etkili bir faktördür.

Uydu sensörü astaksantin pigmentini izliyor

NASA'nın Aqua uydusu üzerinde yer alan MODIS sensörü, kalanus'un gövdesinde bulunan astaksantin adlı kırmızı pigmentin mavi-yeşil ışığı absorbe etme özelliğinden yararlanarak çalışmaktadır. Bu pigment, okyanus yüzeyinde belirgin kırmızı lekeler olarak görüntülenmekte ve uydu kamerası tarafından kolayca tespit edilebilmektedir. Daha önceki dönemlerde, plankton izleme işlemleri yalnızca araştırma gemileri tarafından gerçekleştirilmekte olup bu yöntem oldukça yavaş ve sınırlı bir alan kapsamına sahip bulunmaktaydı. Uydu teknolojisinin devreye girmesiyle birlikte, bilim insanları artık Maine körfezi ölçeğinde kalanus dağılımının detaylı haritalarını çıkarabilmektedir. Bu gelişme, plankton izleme çalışmalarında devrim niteliğinde bir ilerleme sağlamıştır.

Astaksantin pigmentinin renk sinyali, uydu sensörü tarafından benzersiz bir şekilde tanınmakta ve bu sayede kalanus yoğunluğunun belirlenmesi mümkün hale gelmektedir. Teknolojinin bu kadar hassas olması, araştırmacılara geniş coğrafi alanları hızlı bir şekilde tarayabilme imkanı sunmaktadır. Kalanus'un bulunduğu bölgelerin haritasının çıkarılması, balinalar için uygun beslenme alanlarının belirlenmesinde temel bir rol oynamaktadır.

Balina koruma stratejileri için pratik uygulamalar

Bu keşfin balina koruma çalışmaları için taşıdığı pratik önemi oldukça yüksektir. Kalanus birikimlerinin ortaya çıkış zamanını ve yerini tahmin edebilmek sayesinde, denizcilik ve balıkçılık faaliyetleri geçici olarak kısıtlanabilmektedir. Bu tür önlemler, balinalar için ölümcül bir tehlike oluşturan gemi çarpışmaları ve balık ağlarına dolaşma olaylarının meydana gelme riskini önemli ölçüde azaltmaktadır. Kuzey düzgün balinası için bu iki tehdit, antropojenik yani insan kaynaklı başlıca ölüm nedenleri arasında yer almaktadır.

Uydu teknolojisinin sağladığı veriler, deniz yönetim otoriteleri ve balıkçılık sektörü tarafından koordineli bir şekilde kullanılabilmektedir. Kalanus'un yoğun olduğu bölgelerde gemi trafiğinin yönlendirilmesi veya balıkçılık faaliyetlerinin sınırlandırılması, balinalar için güvenli beslenme ortamı oluşturmaktadır. Bu yaklaşım, ekonomik faaliyetler ile doğa koruma arasında bir denge kurarak, her iki tarafın da çıkarlarını gözetmektedir.

Sonuç olarak, NASA'nın Aqua uydusu tarafından geliştirilen kalanus izleme teknolojisi, nesli tükenme tehlikesi altında olan kuzey düzgün balinalarının yaşam şanslarını artırmak için önemli bir araç haline gelmiştir. Uydu sensörünün astaksantin pigmentini tespit etme yeteneği, deniz ekosisteminin korunması ve tehlikede olan türlerin kurtarılması için yeni bir umut kapısı açmıştır. Bu tür teknolojik gelişmeler, insanlığın doğa ile uyumlu bir şekilde yaşayabilmesi ve biyolojik çeşitliliği koruyabilmesi için gerekli olan araçları sağlamaktadır.


Etiketler:
NASA Aqua uydusu kuzey düzgün balinası kalanus finmarchicus uydu teknolojisi deniz hayatı koruma