Su seviyeleri düşüşü deprem riskini artırıyor mu?

Bilim insanları, iklim değişikliğinin kasırgalar, sıcak dalgaları, seller ve orman yangınlarının ötesinde daha derin sonuçlar doğurabileceğini keşfettiler. Scientific Reports dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, iklim değişikliğinin depremler, kıta yarılması ve magma üretimine yol açabileceğini göstermektedir. Bu bulgular, atmosferik süreçlerin jeolojik olayları beklenmedik şekillerde etkileyebileceği konusunda bilim camiasında artan bir konsensüsü yansıtmaktadır.

Turkana Gölü'ndeki 10.000 yıllık araştırma

Yeni Zelanda Üniversitesi'nden jeolog James Muirhead ve araştırma ekibi, Kuzey Kenya'daki Turkana Gölü bölgesinde yürüttükleri çalışmalarla bu sonuçlara ulaşmışlardır. 155 mil uzunluğunda ve 18 mil genişliğindeki bu gölün altında bulunan 27 fay hattı üzerinde 10.000 yıllık sismik veri toplanmıştır. Doğu Afrika Rift Vadisi'nde yer alan bu bölge, sayısız derin göl ve tektonik çatlakla karakterize edilmektedir.

Muirhead, iklim değişikliğinin kıta yarılması hızını düzenlemede önemli bir rol oynadığını ve bunun daha fazla deprem ile volkanik aktivite dönemlerini tetikleyebileceğini belirtmektedir. Levha tektonik güçleri kıta yarılmasında baskın rol oynasa da, iklim faktörü bu süreci önemli ölçüde modüle etmektedir.

Su seviyeleri ve deprem aktivitesi arasındaki ilişki

Araştırmacılar, iklim değişikliğinin su seviyeleri üzerindeki etkisini inceleyerek deprem aktivitesi ile bağlantı kurmuşlardır. Yaklaşık 9.600 yıl önce başlayıp 5.300 yıl önce sona eren Afrikalı Nemli Dönem'de, bölge sıcak ve yağışlı koşullar yaşamıştır. Bundan sonraki Post-Afrikalı Nemli Dönem'de ise daha kuru koşullar ve çölleşme görülmüştür. Yerel göller de bu iklim değişikliğine bağlı olarak su seviyelerinde önemli dalgalanmalar yaşamıştır.

Yer Bilimleri Profesörü Chris Scholz, Turkana Gölü'ndeki su seviyelerinin bölgesel iklim koşullarını yansıttığını açıklamaktadır. Daha yağışlı dönemlerde, gölün su seviyesi günümüzden yüzlerce fit daha yüksek olmuştur. Bu su birikintisinin ağırlığı, bir metreküp suyun 2.200 libre ağırlığında olması nedeniyle, yeraltı bölgesine muazzam bir basınç uygulamıştır.