Evden çalışmak zihinsel sağlığı nasıl etkiliyor?

Avustralya'da gerçekleştirilen ve 16.000'den fazla çalışanı kapsayan uzun soluklu bir araştırma, evden çalışmanın zihinsel sağlık üzerindeki etkilerini detaylı biçimde ortaya koydu. 20 yıllık verilerin incelendiği bu çalışma, özellikle kadınlar ile erkekler arasında evden çalışmanın yarattığı farklılıkları gözler önüne serdi. Araştırmanın bulguları, hibrit çalışma modelinin kadın çalışanlar için önemli avantajlar sunduğunu gösterirken, erkeklerde ise işe gidip gelme süresinin zihinsel sağlık üzerinde belirgin bir etkisi olduğu tespit edildi. Avustralya iş kültüründe giderek yaygınlaşan evden çalışma uygulamalarının, çalışanların refahı üzerindeki etkileri ve bu etkinin nedenleri, araştırmanın temel odak noktalarını oluşturdu.

Evden çalışma ve zihinsel sağlık: Cinsiyete göre farklı etkiler

Çalışmada, evden çalışmanın zihinsel sağlık üzerindeki etkileri detaylı biçimde analiz edildi. Kadınlar için evden çalışmanın, özellikle haftanın büyük bölümünde evden çalışılıp bir veya iki gün ofise gidildiğinde, zihinsel sağlık üzerinde güçlü ve olumlu bir etki yarattığı belirlendi. Bu olumlu etkinin, yalnızca işe gidip gelme süresinden tasarruf etmekle sınırlı olmadığı, aynı zamanda iş ve aile yaşamını dengeleme kolaylığı ve iş stresinin azalması gibi faktörlerden kaynaklandığı vurgulandı. Araştırmada, kötü zihinsel sağlığa sahip kadınların hibrit çalışma modelinden en fazla fayda gören grup olduğu ortaya çıktı. Bu grubun, yalnızca sahada çalışanlara göre çok daha yüksek bir refah düzeyine ulaştığı belirtildi. Kadınlar için elde edilen zihinsel sağlık kazançlarının, hanehalkı gelirinde yüzde 15'lik bir artışla kıyaslanabilecek düzeyde olduğu ifade edildi.

Erkek çalışanlar açısından ise tablo farklı. Araştırmaya göre, erkeklerde evden çalışmanın zihinsel sağlık üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi saptanmadı. Erkeklerin zihinsel sağlığı üzerinde belirleyici olan ana unsurun, işe gidip gelme süresi olduğu tespit edildi. Özellikle zaten zor bir zihinsel sağlık durumuna sahip erkeklerde, işe gidip gelme süresinin artması, refah düzeyini olumsuz etkiliyor. Araştırmada, işe gidip gelme süresine eklenen her yarım saatin, erkeklerin zihinsel sağlığında hanehalkı gelirindeki yüzde 2'lik bir azalma ile aynı ölçüde bir düşüşe yol açtığı vurgulandı. Bu bulgular, Avustralya'daki toplumsal cinsiyet rollerinin ve iş-yaşam dengesi dinamiklerinin evden çalışma üzerindeki etkilerini de gözler önüne seriyor.

Hibrit çalışma modeli: Kadınlar için neden daha avantajlı?

Evden çalışmanın kadınlar üzerindeki olumlu etkisinin en çok hibrit çalışma düzeninde ortaya çıktığı belirtildi. Haftanın çoğunu evden, bir veya iki günü ise ofiste veya sahada geçiren kadın çalışanlar, yalnızca sahada çalışanlara göre çok daha yüksek bir zihinsel sağlık düzeyine ulaşıyor. Araştırmacılar, bu avantajın yalnızca zamandan tasarruf etmekten kaynaklanmadığını, aynı zamanda iş ve aile yaşamı arasındaki dengeyi kurmanın kolaylaşması, iş stresinin azalması ve kişisel refahın artması gibi faktörlerden de etkilendiğini belirtiyor. Özellikle kötü zihinsel sağlığa sahip kadınlar için hibrit model, büyük bir destek olarak öne çıkıyor. Tam zamanlı evden çalışma konusunda ise yeterli veri olmadığı için kesin bir sonuca ulaşılamadı; ancak haftada bir veya iki gün ofise gitmenin, kadınların ruhsal sağlığı üzerinde belirgin bir iyileşme sağladığı kaydedildi.

Erkekler için ise hibrit veya tam zamanlı evden çalışmanın zihinsel sağlık üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı görülüyor. Araştırmacılar, bu durumun Avustralya'daki toplumsal görev dağılımı ve erkeklerin sosyal ilişkilerinin genellikle iş ortamında şekillenmesiyle bağlantılı olabileceğini ifade ediyor. Erkeklerin iş dışında sosyal ve arkadaşlık ağlarının daha sınırlı olması, evden çalışmanın onlar için aynı düzeyde bir avantaj yaratmamasına neden oluyor. Bununla birlikte, uzun işe gidip gelme sürelerinin erkeklerde özellikle kötü zihinsel sağlık durumunda olanlar için olumsuz bir etki yarattığı da araştırmanın önemli bulgularından biri olarak öne çıkıyor.

İşe gidip gelme süresi ve ruh sağlığı: Kimler daha hassas?

Çalışmada, işe gidip gelme süresinin çalışanların zihinsel sağlığı üzerindeki etkisi de detaylı biçimde incelendi. Kadınlar için işe gidip gelme süresinin zihinsel sağlık üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmazken, erkeklerde bu sürenin uzaması özellikle zaten kötü bir ruh sağlığına sahip olanlar için ciddi bir risk faktörü olarak öne çıktı. Araştırmada, işe gidip gelme süresine eklenen her yarım saatin, erkeklerin ruh sağlığında hanehalkı gelirindeki yüzde 2'lik bir azalma ile aynı büyüklükte bir düşüşe yol açtığı belirtildi. Bu durum, işverenlerin ve politika yapıcıların, özellikle erkek çalışanların işe gidip gelme sürelerini dikkate alarak esnek çalışma modelleri geliştirmesinin önemini ortaya koyuyor. Ayrıca, evden çalışmanın kadınlar için sağladığı avantajların, yalnızca zamandan tasarruf etmekle sınırlı olmadığı, iş ve aile yaşamı dengesinin sağlanmasında da belirleyici olduğu vurgulandı.