Çernobil'in gizemli mantarı! Bilim insanlarını hayrete düşüren sır

Çernobil Nükleer Santrali'nde yaşanan felaketin üzerinden neredeyse kırk yıl geçmesine rağmen, bölgedeki yaşam formları olağanüstü uyum yetenekleriyle bilim insanlarını şaşırtmaya devam ediyor. Özellikle, yıkılmış reaktörün içinde tespit edilen ve koyu siyah rengiyle dikkat çeken Cladosporium sphaerospermum adlı mantar türü, radyasyon ortamında sergilediği direnç ve büyüme özellikleriyle öne çıkıyor. Ukrayna'da keşfedilen bu mantar, insan sağlığı için tehlikeli olan yüksek radyasyon seviyelerine rağmen hayatta kalmayı başarmasıyla bilim dünyasında merak uyandırıyor.

Çernobil'in karanlık reaktöründe ortaya çıkan mucizevi mantar

Çernobil'deki Cladosporium sphaerospermum mantarı, ilk kez 1990'ların sonlarında Ukrayna Ulusal Bilimler Akademisi'nden araştırmacılar tarafından sarkofagın duvarlarında tespit edildi. Bilim insanları, bu mantarın melanin içeriği sayesinde koyu renge sahip olduğunu ve toplamda 37 farklı mantar türüyle birlikte orada yaşadığını belirledi. Ancak Cladosporium sphaerospermum, radyasyonun en yoğun olduğu bölgelerde bile varlığını sürdürebilen en dayanıklı tür olarak öne çıktı. Yapılan analizlerde, bu mantarın yüksek miktarda radyoaktif izotop barındırdığı da ortaya kondu. Bu özellikleriyle, mantar türü radyasyonun etkilerine karşı doğal bir koruma mekanizması geliştirmiş gibi görünüyor.

Radyasyonla büyüyen mantarın bilimsel önemi ve uzay araştırmalarındaki potansiyeli

ABD'deki Albert Einstein Tıp Koleji'nden uzmanlar, Cladosporium sphaerospermum mantarının yalnızca radyasyona dayanıklı olmadığını, aynı zamanda iyonlaştırıcı radyasyon altında daha hızlı büyüdüğünü gözlemledi. Araştırmalar, mantarın hücrelerinde bulunan melanin maddesinin radyasyonla etkileşime girerek özellik değiştirdiğini ve bu sayede radyasyon enerjisini yakalayabildiğini gösterdi. Bilim insanları, bu sürecin bitkilerdeki fotosenteze benzer şekilde, "radiosentez" adı verilen bir mekanizma olabileceğini öne sürdü. 2022'de yapılan deneylerde, mantar örnekleri Uluslararası Uzay İstasyonu'nun dışına yerleştirildi ve burada radyasyon seviyesini azalttığı tespit edildi. Bu bulgu, gelecekte Cladosporium sphaerospermum mantarının uzay görevlerinde doğal bir radyasyon kalkanı olarak kullanılabileceği ihtimalini gündeme getirdi.