Yeni Delhi'de kirli hava krizi: Halk sokağa döküldü

Yeni Delhi'de sis mevsimi her yıl aynı dönemde başlıyor ve şehrin havasını ağırlaştırıyor. Soğuk hava başladığında, atmosfer katmanları duman ve gazları hapsediyor; bu da şehrin 34 milyon sakininin boğazını kaşıtıyor ve akciğerlerini test ediyor. Hindistan'ın başkenti, uzun yıllardan beri hava kirliliğiyle mücadele ediyor ve bu sorun artık sadece bir sağlık meselesi değil, aynı zamanda büyüyen bir siyasi krize dönüşmüş durumda.

Delhi'nin ünlü anıtları kirlilikle savaşıyor

Şehrin simgesi olan Kızıl Kale, kirlilik nedeniyle siyaha dönüşmeye başladı. Bu görsel değişim, Delhi'deki hava kalitesinin ne kadar kötüleştiğinin en açık göstergesi haline geldi. Kirlilik sorunu o kadar ciddi bir hal almış ki, şehrin ünlü anıtlarının rengi bile değişiyor. Hindistan'ın başkenti, dünyanın en kirli şehirlerinden biri olarak tanınmaya başladı ve bu durum sakinleri endişelendiriyor.

Geçen ay başında Delhi'nin Hindistan Kapısı yakınlarında düzenlenen protestolarda, 33 yaşındaki Sofie gibi sakinler yüz maskesi takarak ve nebulizatör taşıyarak sokaklara çıktı. "Sadece tekrar nefes alabilmek istiyorum" diyen Sofie, "Sorunu çözmek için siyasi bir irade yok gibi görünüyor" şeklinde tepki gösterdi. Düzinelerce protestocu, hükümetin hava kirliliğine karşı yeterli adım atmadığını ifade etti.

Yıllarca süren planlar sonuç vermedi

Delhi hükümetleri, 1996 yılına kadar uzanan hava kirliliği planları hazırladı. Ancak otuz yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen, hava tehlikeli derecede sağlıksız olmaya devam ediyor. Özellikle soğuk mevsimde, havai fişekler, mahsul yakımı ve yoğun şehir trafiğinden kaynaklanan duman ve gazlar atmosferde hapsolarak kirlilik seviyesini artırıyor. Hindistan'ın başkenti, bu sorunla mücadele etmek için milyarlarca dolar harcadığı halde, sonuç alınamadı.

Çin'in hava temizleme mücadelesinde milyar dolarlık yatırımlar yaparak başarılı sonuçlar elde etmesi, Delhi'nin başarısızlığını daha da belirgin hale getiriyor. Hindistan'ın komşu ülkesi, yıllarca süren çabayla kirli gökyüzünü temizlemeyi başardı. Ancak Hindistan'ın başkenti, benzer çabalar göstermesine rağmen, hava kirliliği sorunu çözülemedi.

Bulut tohumlama projesi başarısız oldu

Yeni Delhi'nin Bharatiya Janata Partisi (BJP) liderliğindeki hükümeti, geçen ay zehirli havayı yıkamak için pahalı bir bulut tohumlama deneyi başlattı. Küçük uçaklar şehrin gökyüzünde uçarak, bulutlara gümüş iyodür ve sodyum klorür bileşikleri fişeklediler. Amaç, yapay yağmur oluşturarak havadaki kirliliği temizlemekti. Ancak bu girişim başarısız oldu.

Hindistan Teknoloji Enstitüsü (IIT) Kanpur direktörü Manindra Agarwal, geçen ay yapılan üç bulut tohumlama denemesinin "başarı elde edemediğini" açıkladı. Bunun nedeni, havada yeterli yağış olmayışıydı. Bilim insanları, bulut tohumlamanın ancak atmosferde zaten yeterli nem mevcut olduğunda yağmur oluşturabileceğini belirtiyor. Testlerin yapıldığı gün, atmosferdeki nem oranı yaklaşık yüzde 15'ti. İki deneme daha planlanmış olsa da, bulutlarda yetersiz nem nedeniyle ertelendi.

Çevre Bakanı Manjinder Singh Sirsa, hükümetin yüksek binalara anti-sis silahları kurduğunu ve su sprinklerleri ile toz azaltma yaptığını söyledi. Ancak "10 yıllık hasar 7 ayda geri alınamaz" diyerek, sorumluluğu önceki hükümete atmaya çalıştı. Uzmanlar ise, bulut tohumlamanın Delhi'nin soğuk ve kuru kış aylarında etkili olamayacağını uyarmıştı.