Uydu verileri ve iklim değişikliği! Küresel uyumun yeni anahtarı

Galway Üniversitesi'nin de aralarında bulunduğu uluslararası bir araştırma ekibi, uydu verilerinin iklim değişikliğine karşı küresel uyumun sağlanmasında oynadığı hayati rolü detaylı biçimde ortaya koydu. Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) yürüttüğü analiz, özellikle Paris Anlaşması'nın Küresel Uyum Hedefi kapsamında, uydu gözlemlerinin politika yapıcılar için sunduğu benzersiz ve tutarlı verilerin önemine işaret ediyor. Araştırmada, uydu verilerinin yapay zeka ile birleştirilmesinin tarım, biyolojik çeşitlilik, aşırı hava olayları ve sağlık gibi alanlarda iklim değişikliğine uyumun izlenmesinde sağladığı katkılar vurgulanıyor.

Uydu verileri küresel iklim uyumunun anahtarı mı?

Uydu verileri, iklim değişikliğine karşı alınan önlemlerin etkinliğini nesnel ve karşılaştırılabilir biçimde ölçme imkânı sunuyor. Geleneksel iklim izleme sistemleri genellikle yerel ölçekli ve kısa vadeli olurken, uydular dünyanın en uzak köşelerindeki tarım arazilerinden yoğun şehir merkezlerine kadar çok geniş bir yelpazede veri toplayabiliyor. Üstelik bu veriler, bazı değişkenler için 60 yıla kadar uzanan uzun vadeli ve tutarlı ölçümler içeriyor. Araştırma ekibi, Temel İklim Değişkenleri (ECV) olarak adlandırılan ve iklim izleme çalışmalarının temelini oluşturan göstergelerin, uydu verileri sayesinde toplulukların, ekosistemlerin ve altyapının artan iklim riskleriyle nasıl başa çıktığını doğrudan gösterdiğini belirtiyor. Bu sayede, politika yapıcılar ve hükümetler, alınan önlemlerin gerçekten işe yarayıp yaramadığını küresel ölçekte değerlendirebiliyor.

Tarım, biyolojik çeşitlilik ve sağlıkta uydu gözlemlerinin etkisi

Uydu verileri, özellikle tarım ve gıda sistemlerinde, su ve sulama verimliliği, mahsul sağlığı ve tarımsal üretimin coğrafi dağılımındaki değişimleri izleme konusunda büyük avantajlar sağlıyor. Bu tür veriler, yerinde ölçüm yapmanın zor veya maliyetli olduğu uzak bölgelerdeki veri boşluklarını dolduruyor. Biyolojik çeşitlilik açısından ise, Global Mangrove Watch ve Global Forest Watch gibi platformlar, ekosistemlerin kapsamı ve değişimi hakkında otoriter ve güncel bilgiler sunuyor. Bu platformlar, habitat restorasyonunun etkilerini, baskıların sonuçlarını ve kıyı bölgelerindeki yüksek değerli ekosistemlerin dayanıklılığını izleme imkânı tanıyor. Sağlık alanında ise, uydu verileri arazi yüzey sıcaklığı ve hava kalitesi gibi göstergelerle, özellikle savunmasız bölgelerde ısıya maruz kalma ve hastalık riskleri konusunda erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlıyor. Uyduların, sivrisinek vektörleri, alg patlamaları ve toz taşınımı gibi sağlıkla ilişkili çevresel riskleri de haritalayabildiği belirtiliyor.

Aşırı hava olaylarında uydu verilerinin önemi

İklim değişikliğinin etkileri arasında öne çıkan aşırı hava olaylarının izlenmesinde de uydu verileri öne çıkıyor. Uydular, sel izleri, kuraklık anomalileri ve kentsel ısı adası yoğunluğu gibi kritik göstergeleri şehirler, bölgeler ve yıllar arasında karşılaştırmalı olarak haritalayabiliyor. Bu sayede, yeşil altyapı yatırımlarının, sel alanı restorasyonlarının veya ısı eylem planlarının uzun vadede riskleri azaltıp azaltmadığı nesnel biçimde değerlendirilebiliyor. Araştırmacılar, uydu verilerinin bu tür ölçümlerle, yerel ve ulusal düzeyde alınan önlemlerin başarısını izleme ve iyileştirme konusunda karar vericilere güçlü bir araç sunduğunu vurguluyor.