Çin Yarlung Tsangpo'da dev baraj projesine başlıyor

Çin, Tibet Özerk Bölgesi'nde yer alan Yarlung Tsangpo Nehri üzerinde şimdiye kadar görülmemiş büyüklükte bir hidroelektrik baraj projesine resmen start verdi. Nyingchi kenti yakınlarında, Hindistan sınırına oldukça yakın bir noktada yükselen bu devasa yapı, tamamlandığında dünyanın en büyük hidroelektrik kompleksi olma unvanını kazanacak. Proje kapsamında birbirine entegre beş istasyonun toplamda yaklaşık 60 gigawatt (GW) kurulu güce ulaşması hedefleniyor. Bu rakam, küresel ölçekte bugüne kadar inşa edilen tüm hidroelektrik tesisler arasında rekor düzeyde. Yarlung Tsangpo üzerindeki bu girişimin, Çin'in enerji ihtiyacını karşılamada ve özellikle kıyı sanayi merkezlerine elektrik sağlamada kritik bir rol üstlenmesi bekleniyor. Ayrıca, Tibet'in kendi enerji gereksinimlerinin karşılanmasında da önemli katkı sunacak.

Dev projenin maliyeti ve işletmesi

Çinli yetkililer, Yarlung Tsangpo barajı için yaklaşık 1,2 trilyon yuanlık dev bir bütçe ayırdı. Projenin 2030'lu yıllarda tamamlanması öngörülüyor ve yıllık 300 milyar kilovat-saat elektrik üretimiyle ülkenin enerji arzına ciddi bir katkı sağlanması planlanıyor. Bu devasa tesisin işletmesini yeni kurulan China Yajiang Group üstlenecek. Çin Devlet Konseyi Başbakanı Li Qiang, projeyi "yüzyılın projesi" olarak nitelendirirken, çevresel önlemlerin öncelikli olacağını vurguladı. Ancak, barajın inşası sırasında Tibet'te 144 bin kişinin yerinden edildiği ve uygulama sürecinde bu sayının 1,2 milyona kadar çıkabileceği belirtiliyor. Bu durum, projenin sosyal etkileri açısından da dikkat çekiyor.

Bölgesel kaygılar ve çevresel riskler

Yarlung Tsangpo Nehri, aşağı akışında Brahmaputra adını alarak Hindistan ve Bangladeş'te yaklaşık 1,3 milyar insanın su ihtiyacını karşılayan, pirinç tarımı, balıkçılık ve ulaşım açısından hayati öneme sahip bir su kaynağına dönüşüyor. Çin'in baraj projesi, komşu ülkelerde ciddi endişelere yol açtı. Hindistan ve Bangladeş, nehir akışının kontrol edilmesinin kuraklık veya yıkıcı sel felaketlerine neden olabileceğinden kaygı duyuyor. Ayrıca, inşaat sahasının yüksek sismik aktiviteye sahip olması, kararsız yamaçlar ve buzulların erimesiyle oluşan buzul gölleri gibi doğal afet risklerini de beraberinde getiriyor. Barajın tamamlanmasıyla birlikte, ormanlık alanların su altında kalması ve bunun sonucunda metan gibi güçlü sera gazlarının atmosfere salınması söz konusu olabilir. İklim bilimciler, Yarlung Tsangpo üzerindeki bu projenin, karbon emisyonlarını azaltma potansiyeline rağmen, bölgedeki ekosistemler ve siyasi ilişkiler üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği uyarısında bulunuyor.