ANASAYFA
TV PROGRAMLARI
PROGRAMLAR
YAYIN AKIŞI
CANLI YAYIN
24 RADYO
REKLAM
İLETİŞİM VE KÜNYE

Bilim insanları uyarıyor! Buzul yok oluşu zirveye çıkacak

Celal Musalli - | Son Güncelleme Tarihi:
Bilim insanları uyarıyor! Buzul yok oluşu zirveye çıkacak

Dünya çapında buzulların kaybedilme hızının yüzyılın ortasında zirveye ulaşması bekleniyor. Nature Climate Change dergisinde yayımlanan yeni araştırmaya göre, ısınma senaryolarına bağlı olarak günde 2 bin ile 4 bin buzul ortadan kalkabilir.

Kapat

HABERİN DEVAMI

Küresel ölçekte yaşanan buzul erimeleri, gelecek yıllar içinde ciddi bir hızlanma gösterecek. Bilim insanlarının yeni bulgularına göre, buzulların yok olma oranı yüzyılın ortasında en yüksek seviyesine erişecek ve bu dönemde ısınma koşullarına bağlı olarak yılda 2 bin ile 4 bin arasında buzul tamamen ortadan kalkabilecek. ETH Zurich'ten buzul bilimci Lander Van Tricht başkanlığında yürütülen bu araştırma, Pazartesi günü Nature Climate Change dergisinde açıklandı ve uluslararası bilim camiasında önemli yankı uyandırdı.

Buzul kaybında 'zirve' dönemi yaklaşıyor

Araştırma ekibi, 200 binden fazla buzulu çeşitli ısınma senaryoları altında detaylı biçimde inceledi. Bu kapsamlı analiz sırasında, 'zirve buzul yok oluşu' adı verilen yeni bir kavram ortaya kondu. Bu kavram, en fazla sayıda buzulun yok olacağı yılı tanımlamaktadır. Lander Van Tricht, modelleme çalışmasında her bir buzulun hacminin ve küresel sıcaklık yörüngelerine dayanarak gelecekte nasıl değişeceğinin hesaplandığını açıkladı. Araştırmacı, "En büyük bulgularımız, çok sayıda buzul kaybedeceğimiz gerçeğidir" diyerek bulguların ciddiyetini vurguladı. Modelleme sonuçları, farklı ısınma senaryolarında buzul kaybının ne zaman en yüksek seviyeye ulaşacağını gösterdi.

Isınma senaryolarına göre buzul kaybı değişiyor

1,5 derece Celsius ısınma senaryosu altında yapılan hesaplamalara göre, 2041 yılına kadar yılda 2 bin buzulun kaybolabileceği öngörülüyor. Ancak daha ağır bir senaryo olan 4 derece Celsius ısınma durumunda, zirve buzul kaybı daha geç gerçekleşecek ve 2050'lerin ortasına kadar yılda 4 bin buzulun yok olabileceği tahmin ediliyor. Bu fark, daha yüksek sıcaklıklarda buzul alanı ve hacim kaybının daha uzun süre devam edeceğini göstermektedir. Avrupa Alpleri ve Subtropikal And Dağları gibi küçük buzulların yoğun olduğu bölgelerde, buzullar önümüzdeki yirmi yıl içinde potansiyel olarak tamamen kaybolabilir. Buna karşılık, Grönland ve Antarktika çevresindeki daha büyük buzul kütleleri, yüzyılın ilerleyen dönemlerinde zirve kaybı yaşayacaktır.

Buzullar zaten hızla eriyor

Devasa buzul kütleleri son yıllarda giderek artan tehlike altında bulunuyor. 2000 ile 2023 arasında geçen 23 yıllık dönemde, dünya çapındaki buzullar tahmini 7 trilyon 211 milyar ton buz kaybetti. Bu rakam, yıllık ortalama 301 milyar ton kaybına denk gelmektedir ve Şubat ayında Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmanın bulgularıdır. Sıcaklıklar mevcut seviyelerde sabitlense bile, dünya çapındaki buzullar muhtemelen kütlenin en az yüzde 39'unu kaybedecektir. Dünya Ekonomik Forumu'nun verilerine göre, bu oran oldukça yüksek ve endişe verici bir seviyedir.

Deniz seviyesi yükselmesi ve çevresel sonuçlar

Eriyen buzullar ve buz tabakaları, deniz seviyesi yükselmesine önemli katkıda bulunmaktadır. Bilim insanları, dünya üzerindeki tüm buzullar eriseydi, bu durumun okyanus suyuna 230 fit ek yükseklik katacağını belirtmektedir. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'nun verilerine göre, bu potansiyel yükselme, kıyı bölgelerinde yaşayan milyonlarca insanı tehdit etmektedir. Buzul kaybının ekosistemler, su kaynakları ve kültürel miras üzerinde ciddi etkileri olacaktır. Araştırmacılar, buzulların yalnızca fiziksel yapılar olmadığını, aynı zamanda çok büyük sosyal ve kültürel değere sahip olduğunu vurgulamaktadır.

Paris Anlaşması hedefleri kritik önem taşıyor

Sanayi Devrimi'nden bu yana ısınmayı 1,5 derece Celsius ile sınırlamak, Paris Anlaşması'nın temel hedefidir. Yeni araştırmaya göre, bu hedefi başarmak, 2,7 derece Celsius ısınma senaryosuna kıyasla 2100 yılına kadar kalan buzulların sayısını ikiden fazla artırabilir. Bu fark, iklim hedeflerinin ne kadar kritik olduğunu göstermektedir. Araştırma bulgularına göre, buzul evriminde bir 'dönüm noktası' yaklaşmakta ve bu noktayı geçmek, geri dönüşü imkânsız sonuçlara yol açabilir. Sera gazı emisyonlarını frenlemek, buzul kaybında en kötü senaryo senaryosunu önlemek için zorunlu hale gelmiştir. Bilim insanları, küresel ısınmayı kontrol altına almak için acil ve kapsamlı adımlar atılması gerektiğini vurgulamaktadır.

Sonuç olarak, buzulların hızla kaybolması sadece çevresel bir sorun değil, aynı zamanda insanlığın geleceğini tehdit eden bir krizdir. Araştırma sonuçları, iklim değişikliğine karşı alınacak her adımın ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Dünya çapında buzulların 2050'lerde zirveye ulaşacağı kaybı önlemek için, uluslararası işbirliği ve hızlı eylem planları hayati önem taşımaktadır.


Etiketler:
buzullar iklim değişikliği deniz seviyesi küresel ısınma enflasyon mücadelesi