Kanada'dan önemli araştırma; 75 yaş sonrası vücut iyileşemiyor...

İnsan yaşlanmasının karmaşık ve çok katmanlı süreci, belirli bir yaş eşiğinde ciddi bir değişime uğradığını gösteren yeni bilimsel kanıtlar ortaya çıktı. Kanada'daki Dalhousie Üniversitesi'nde yürütülen kapsamlı bir araştırma, 75 yaş civarında bedenimizin hastalık ve yaralanmalardan kurtulma yeteneğinde keskin bir gerileme yaşandığını ve bu noktanın ölüm riskinde de önemli bir artışa yol açtığını bulmuştur. Araştırmacılar tarafından geliştirilen matematiksel model, yaşlanmanın hasar ve onarım arasındaki dengenin bozulması şeklinde işlediğini ve bu dengenin 75 yaş sonrası geri dönülemez bir şekilde kayıp tarafına kaydığını göstermektedir.

Yaşlanmada keskin dönüş noktası

Dalhousie Üniversitesi'nden fizikçi Glen Pridham liderliğindeki araştırma ekibi, doğal yaşlanma dinamiklerinin çok daha karmaşık olduğunu ve 75 yaş civarında sağlamlık ile dayanıklılığın yetersiz hale geldiği belirgin bir dönüm noktası içerdiğini ortaya koymaktadır. Bu kritik yaş eşiğinden sonra bireyler zamanla giderek daha kötü sağlık durumuna doğru eğilim göstermekte, sağlam ve dayanıklı genç dönem tamamen sona ermektedir. Araştırmacılar, bu bulguyu arXiv'de yayınlanan ön baskıda detaylı bir şekilde açıklamışlardır. Yaşlanma sürecinin bu tür bir dönüm noktasına sahip olması, tıbbi ve klinik uygulamalar açısından önemli çıkarımlar taşımaktadır. Sağlık profesyonelleri ve araştırmacılar, bu noktaya yaklaşan hastaların bakım ihtiyaçlarını daha etkin bir şekilde planlayabileceklerdir.

Yaşlanmanın hızlandığı dönemler ve sağlık kırılganlığı

Son yıllarda yapılan çeşitli bilimsel çalışmalar, insan yaşlanmasının seyirinin düzgün ve doğrusal olmadığını, aksine belirli yaş dönemlerinde hızlanmış yaşlanma dönemleri yaşandığını göstermektedir. Yaşlanmayla ilişkili moleküler değişiklikleri inceleyen yakın tarihli araştırmalar, insanların hayatlarında iki şiddetli ileri sıçrama yaşadığını ortaya koymaktadır; bunlardan biri ortalama 44 yaşında, diğeri ise ortalama 60 yaşında meydana gelmektedir. Ek olarak, organ yaşlanmasının hızlandığı yaşam boyunca en az bir dönüm noktası bulunduğunu öne süren çalışmalar mevcuttur. Bu yıl yayınlanan bir araştırma, bu kritik dönüm noktasının 50 yaşında gerçekleştiğini ve bundan sonra dokularınızın ile organlarınızın önceki on yıllardan daha hızlı bir şekilde yaşlandığını bulmuştur. Alacakaranlık yıllarımıza girerken, sağlık sorunlarının hem sıklık hem de şiddet açısından daha ciddi ve tehlikeli hale geldiğini inkar etmek mümkün değildir. Bu artan savunmasızlık ve sağlık aksiliklerine karşı duyarlılık, klinik olarak kırılganlık olarak adlandırılmakta ve doktorlar genellikle hastanın sağlık sonuçlarını tahmin etmek için Kırılganlık İndeksi adı verilen bir araç kullanmaktadırlar.

Kırılganlık İndeksi, bir hastanın sahip olduğu sağlık eksikliklerinin sayısına dayanarak oluşturulmuş bir ölçüm sistemidir. Pridham ve meslektaşları bu indeksi geleneksel klinik kullanımından farklı bir şekilde, insan yaşlanmasının yeni bir matematiksel modelini oluşturmak amacıyla kullanmışlardır. Araştırma için ilk olarak sağlam ve güvenilir bir veri setine ihtiyaç duymuşlardır. Bu nedenle Michigan Üniversitesi Sağlık ve Emeklilik Çalışması ile İngiliz Uzunlamasına Yaşlanma Çalışması'ndan veri kullanmışlardır; bu çalışmalar uzun yıllar boyunca binlerce insanın sağlığını sistematik bir şekilde takip etmiştir. Bu anketlerden, araştırmacılar aralarında 65.261 kez tıbbi tesisleri ziyaret eden, ortanca yaşı 67 olan 12.920 birey hakkında kapsamlı veri dahil etmişlerdir.