Bermuda'nın altında keşfedilen gizemli dev kaya tabakası şaşkınlık yarattı

Bermuda Adası'nın derinliklerinde ortaya çıkarılan devasa kaya tabakası, bilim dünyasında büyük bir merak uyandırdı. Okyanus tabanının 20 kilometre altında yer alan ve bugüne kadar Dünya üzerinde rastlanmamış kalınlıktaki bu kaya yapısı, adanın jeolojik geçmişine dair yeni tartışmaların fitilini ateşledi. Araştırmacılar, Bermuda'nın altındaki bu benzersiz kaya tabakasının, adanın neden çevresindeki okyanus tabanından daha yüksek olduğunu açıklayabileceğini düşünüyor. Ancak, bu yapının nasıl oluştuğu ve neden bu kadar kalın olduğu hâlâ tam olarak anlaşılamadı.

Bermuda'nın altındaki dev kaya tabakasının keşfi

Bermuda'nın okyanus kabuğunun altında, yaklaşık 20 kilometre kalınlığında olağanüstü bir kaya tabakası tespit edildi. Bu keşif, Carnegie Science'dan sismolog William Frazer ve Yale Üniversitesi'nden Jeffrey Park'ın ortak çalışmasıyla gün yüzüne çıktı. Bilim insanları, adanın altındaki sismik dalgaları inceleyerek, çevredeki diğer bölgelerden farklı olarak, daha az yoğun ve alışılmadık derecede kalın bir kaya tabakasının varlığını ortaya koydu. Söz konusu tabaka, tipik okyanus kabuğu-manto yapısının dışında bir örnek teşkil ediyor. Normalde okyanus kabuğunun hemen altında manto bulunurken, Bermuda'da bu ikisi arasında ek bir kaya tabakası yer alıyor. Bu durum, adanın jeolojik yapısının Dünya'daki diğer bölgelerden neden farklı olduğunu gösteriyor.

Keşfedilen dev kaya tabakası, bilim insanlarının Bermuda'nın neden çevresindeki okyanus tabanından daha yüksek olduğunu anlamasına yardımcı olabilir. Araştırmacılar, bu tabakanın adanın altında bir "sal" oluşturarak, okyanus tabanını yaklaşık 500 metre yükselttiğini düşünüyor. Bu yükselti, adanın çevresindeki okyanus kabuğundan belirgin şekilde ayrılmasına neden oluyor. Ancak, bu dev kaya tabakasının kökeni ve nasıl oluştuğu konusunda hâlâ kesin bir bilgiye ulaşılamadı. Bilim insanları, bu benzersiz yapının adanın jeolojik evriminde önemli bir rol oynadığını düşünüyor.

Jeolojik sırlar ve volkanik geçmiş

Bermuda'nın jeolojik yapısı, uzun yıllardır bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Ada, okyanus kabuğunun çevresinden daha yüksek bir kabartı üzerinde yer alıyor. Ancak, bu kabartının oluşumuna dair klasik volkanik aktivitelerin izine rastlanmıyor. Adanın bilinen son volkanik patlaması yaklaşık 31 milyon yıl önce gerçekleşmiş ve o tarihten bu yana bölgede aktif bir volkanizma gözlenmemiş. Bu durum, Bermuda'nın altındaki dev kaya tabakasının nasıl ortaya çıktığına dair soruları daha da artırıyor.

Hawaii gibi ada zincirlerinde, mantodaki sıcak noktaların yol açtığı volkanik aktiviteler adaların oluşumunu açıklayabiliyor. Ancak Bermuda'da, sıcak nokta kaynaklı bir volkanik hareketlilik izlenmiyor. Buna rağmen, adanın altındaki dev kaya tabakası, geçmişteki volkanik faaliyetlerin bir sonucu olabilir. Araştırmacılar, son volkanik patlamanın ardından manto kayasının okyanus kabuğuna enjekte edilip burada soğuyarak devasa bir yapı oluşturduğunu düşünüyor. Bu yapı, adanın bugünkü yüksekliğini ve jeolojik farklılığını açıklayabilir.

Bermuda'nın altındaki kaya tabakasının önemi ve benzersizliği

Bermuda'nın altındaki dev kaya tabakası, sadece kalınlığıyla değil, aynı zamanda kimyasal yapısıyla da dikkat çekiyor. Smith College'dan jeolog Sarah Mazza'nın yaptığı araştırmalar, Bermuda'daki lavların silika bakımından düşük, karbon açısından ise zengin olduğunu ortaya koydu. Bu bulgu, adanın lavlarının derin manto kökenli karbonlu kayalardan geldiğine işaret ediyor. Mazza, bu karbonun muhtemelen 900 milyon ile 300 milyon yıl önce oluşan süper kıta Pangea'nın parçalanması sırasında bölgeye taşındığını belirtiyor. Bu süreç, Bermuda'nın jeolojik olarak neden diğer okyanus adalarından farklı olduğunu açıklamada önemli bir rol oynuyor.