Bebeğin ilk dışkısı gelecekteki sağlığını belirliyor

Erdinç Karademir - Kasım 16, 2025 20:29 | Son Güncelleme Tarihi: Kasım 16, 2025 20:29

Londra'daki Queen's Hospital laboratuvarında yürütülen Bebek Biome araştırması, 3.500 yeni doğanın dışkısını analiz ederek bebeğin bağırsak mikrobiyomunun yaşam boyu sağlığını nasıl etkilediğini ortaya koymaktadır. Bilim insanları, doğumdan sonraki ilk günlerde bağırsaklara yerleşen mikropların bağışıklık sisteminin mimarları gibi davrandığını ve kardiyovasküler hastalık, kanser, diyabet gibi hastalıklardan koruma sağladığını tespit etmiştir.

Kapat

HABERİN DEVAMI

Doğumdan sonraki ilk günlerde bebeğin bağırsağına yerleşen mikroplar, onun gelecekteki sağlığını derinden etkilemektedir. 2016 ve 2017 yılları arasında Londra'daki Queen's Hospital patoloji laboratuvarında gerçekleştirilen Bebek Biome araştırması, bu önemli bulguyu ortaya koymak için 3.500 yeni doğanın dışkı örneğini dikkatli biçimde incelemiştir. Araştırma ekibi, ebeveynlerin bezlerinden toplanan bu örnekler aracılığıyla bebeğin bağırsak mikrobiyomu hakkında çığır açan bilgiler elde etmiştir.

Bebek Biome araştırmasının ortaya çıkardığı bulgular

Londra Üniversitesi Koleji'nde bulaşıcı hastalık epidemiyolojisi profesörü olan Nigel Field, Bebek Biome projesinin yöneticisi olarak bu araştırmanın önemini vurgulamaktadır. Araştırmanın temel bulgusu, doğumdan sonra yaklaşık üç veya dört gün içinde bebeğin bağırsağında mikrop kolonizasyonunun başladığı yönündedir. Doğum anında bebekler esasen steril bir ortamdan gelmektedir; bu nedenle bağırsağa ilk mikropların yerleşmesi bağışıklık sistemi için son derece kritik bir andır. Yaşamın ilk birkaç gününü geçtikten sonra, her bebek kendi benzersiz bir bağırsak mikrobiyomu geliştirmeye başlamaktadır. Bu mikrobiyom, bakteriler, mantarlar ve virüslerden oluşan karmaşık bir topluluk olarak işlev görmektedir.

Bilim insanları tarafından yapılan kapsamlı çalışmalar, bu bağırsak mikrobiyomunun sağlığımızda hayati bir rol oynadığını göstermektedir. Yetişkinler olarak, sindirilmesi zor lifin parçalanmasına yardımcı olan ve belirli vitaminleri sentezlemek için gerekli enzimleri sağlayan bu mikroplar, vücudumuzun normal işleyişi için vazgeçilmezdir. Basitçe bağırsaklarda bulunarak, zararlı patojenlere karşı doğal bir koruma sağlamaktadırlar. Hatta bazı mikroplar, istilacı mikroorganizmaları öldürmek için doğal antibiyotikler salgılamaktadırlar.

Bağırsak mikrobiyomunun sağlık üzerindeki uzun vadeli etkileri

Sağlıklı bir bağırsak mikrobiyomunun faydaları, sadece sindirim sistemiyle sınırlı değildir. Ortaya çıkan araştırmalar, iyi işleyen bir bağırsak mikrobiyomunun kaygı, depresyon ve hatta Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklar gibi ciddi durumlardan koruyabileceğini göstermektedir. Beyin-bağırsak ekseni olarak bilinen bu bağlantı, son yıllarda tıp dünyasında büyük ilgi görmektedir. Ancak bu paranın diğer yüzü oldukça endişe vericidir; yetişkinlikte 'sağlıksız' bir bağırsak mikrobiyomuna sahip olmak, kardiyovasküler hastalık, kolorektal kanser, kronik böbrek hastalığı, diyabet, inflamatuar bağırsak hastalığı ve obezite dahil olmak üzere uzun bir hastalık listesiyle doğrudan bağlantılıdır.

Avustralya'daki Sydney Üniversitesi'nde kıdemli öğretim görevlisi olan Archita Mishra, erken yaşta bağışıklık gelişiminde bağırsak mikrobiyomunun rolünü incelemektedir. Mishra'ya göre, 'yaşamın ilk bin günü, bağırsak mikrobiyomunun onlarca yıl süren bir izlenim bıraktığı bir pencere gibi görünmektedir.' Bu ifade, bebeğin ilk günlerinin ne kadar kritik olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Bilim insanları bağırsak bakterilerinin yetişkin sağlığı üzerindeki rolü hakkında birçok çalışma yürütmüş olsalar da, yakın zamana kadar çocukluk dönemindeki etkilerine ilişkin çok az şey bilinmekteydi. Ancak Bebek Biome gibi kapsamlı araştırmalar sayesinde bu durum hızla değişmektedir.

İlk mikroplar: bağışıklık sisteminin mimarları

Bir bebeğin bağırsağını kolonize eden ilk mikroplar, bağışıklık sisteminin mimarları gibi davranmaktadırlar. Bu mikroplar, vücudu dost ve düşmanı ayırt etmeyi 'eğitmeye' yardımcı olmaktadırlar. Bağışıklık hücrelerine gıda antijenleri ve zararsız mikropları tolere etmeyi öğretirken, aynı zamanda zararlı patojenlere karşı etkili bir savunma oluşturmayı da sağlamaktadırlar. Bu eğitim süreci, bebeğin yaşamının ilk günlerinde başlamakta ve ilerleyen yıllarda sağlığını belirlemektedir. Bebek Biome araştırması, bu kritik dönemin ne kadar önemli olduğunu ve bağırsak mikrobiyomunun gelecekteki hastalık risklerini nasıl etkilediğini bilimsel olarak kanıtlamıştır.

Gelecekte, doktorlar bu bulguları kullanarak bebeklerin bağırsaklarını etkilemek için hassas mikrobiyom müdahaleleri geliştirebileceklerdir. Bu tür müdahaleler, çocukluk döneminde hastalık riskini azaltmak ve uzun vadeli sağlık sonuçlarını iyileştirmek için önemli bir araç haline gelebilir. Bebek Biome araştırması, tıp biliminin bebeğin ilk dışkısının ne kadar değerli bir bilgi kaynağı olduğunu göstermiş ve gelecekteki sağlık müdahalelerine yeni bir perspektif kazandırmıştır.

Etiketler:

bebek sağlığı bağırsak mikrobiyomu Bebek Biome araştırması yeni doğan bağışıklık sistemi