Araştırmacılar kedinizle bağ kurmanın sırrını buldu

Kedilerin mesafeli ve soğuk bir tavır sergilemeleriyle tanınmış olsalar da, eğer evcil kedinizle arasında güçlü bir bağ kuramıyorsanız, sorunun onların dilini konuşmamaktan kaynaklanabileceği ortaya çıktı. Ancak bu sorunu çözmek düşündüğünüzden çok daha basit olabilir. Yapmanız gereken tek şey, onlara daha sık gülümsemek – ama insan tarzında değil, kedi tarzında. Bu, dişlerinizi göstermek anlamına gelmez; bunun yerine gözlerinizi hafifçe kısarak ve yavaşça göz kırparak bir tür kedi gülümsemesi oluşturmak demektir.

Yavaş göz kırpmanın kediler üzerindeki etkisi

2020 yılında gerçekleştirilen kapsamlı bir araştırmada, bilim insanları kedi-insan etkileşimlerini detaylı biçimde gözlemleyerek, bu basit ve doğal görünen jestin kedileri – hem daha önce tanıdıkları hem de hiç görmediği yabancı insanlar tarafından yapıldığında – insanlara yaklaşma ve onlarla etkileşime girme konusunda önemli ölçüde daha istekli hale getirdiğini doğruladı. Sussex Üniversitesi'nden psikoloğu Karen McComb, çalışmanın yayınlandığı sırada yaptığı açıklamada, hem hayvan davranışlarını inceleyen hem de kedi sahibi biri olarak, kedilerin ve insanların bu şekilde karşılıklı iletişim kurabileceğini gösterebilmekten duyduğu heyecanı dile getirdi. McComb, birçok kedi sahibinin zaten bu durumdan şüphelendiğini, ancak bunun için somut bilimsel kanıt bulmuş olmanın ne kadar heyecan verici olduğunu vurguladı.

Kedilerin etrafında herhangi bir zaman geçirdiyseniz, muhtemelen onların 'kısmen kapalı gözler' yüz ifadesini gözlemlemişsinizdir. Bu ifade, yavaş göz kırpma eşliğinde ortaya çıkar ve insan gözlerinin rahat bir şekilde gülümserken nasıl kısıldığına oldukça benzer. Genellikle kedi rahat, güvende ve memnun hissettiğinde bu ifade belirgin hale gelir. Araştırmacılar bu ifadeyi bir tür kedi gülümsemesi olarak yorumlamışlardır. Kedi sahiplerinden gelen anekdot kanıtları, insanların bu ifadeyi kedilere arkadaş canlısı olduklarını ve etkileşime açık olduklarını iletmek için başarıyla kopyalayabileceğine işaret etmiştir.

Araştırmanın tasarımı ve bulguları

Bu fikri bilimsel olarak test etmek amacıyla, Sussex Üniversitesi'nden bir psikolog ekibi iki ayrı ve dikkatli bir şekilde tasarlanmış deney yürüttü. İlk deneyde, 14 farklı haneden toplam 21 kedi katılımcı olarak yer aldı. Deney protokolüne göre, her kedi ev ortamında rahat bir şekilde yerleşip sakinleştikten sonra, sahiplerine yaklaşık 1 metre (3 fitten biraz fazla) uzakta oturmaları ve kedi onlara bakarken yavaşça göz kırpmaları talimatı verildi. Kameralar hem sahibin hem de kedinin yüzünü ayrıntılı biçimde kaydetti ve elde edilen sonuçlar, kedilerin hiçbir insan etkileşimi olmayan kontrol durumlarında nasıl göz kırptığıyla sistematik olarak karşılaştırıldı.

Araştırmanın sonuçları oldukça açık ve anlamlı çıktı: kediler, hiçbir etkileşim olmayan duruma kıyasla, insanları onlara yavaşça göz kırptıktan sonra insanlarına karşılık olarak yavaşça göz kırpma olasılığının belirgin biçimde daha yüksek olduğunu gösterdi. Bu bulgu, yavaş göz kırpmanın kediler tarafından olumlu bir sosyal sinyal olarak algılandığını güçlü bir şekilde destekledi. İkinci deney ise daha da ilginç sonuçlar ortaya koydu. Bu sefer sekiz farklı haneden 24 kedi katılımcı yer aldı ve bu deneyde göz kırpan kişiler sahipler değil, kediyle daha önce hiç teması olmayan araştırmacılardı. Kontrol için, kedilerin insanların gözlerini kırpmadan kedilere baktığı göz kırpmama durumuna verdikleri tepki de kaydedildi.

Araştırmacılar, ilk deneyle aynı yavaş göz kırpma sürecini gerçekleştirdiler ve bu sefer kediye doğru uzatılmış bir el eklediler. Elde edilen bulgular, sadece kedilerin karşılık olarak göz kırpma olasılığının daha yüksek olmadığını değil, aynı zamanda insan göz kırptıktan sonra insanın eline yaklaşma ve etkileşime girme olasılıklarının da önemli ölçüde daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Bu sonuç, yavaş göz kırpmanın kedileri fiziksel temas ve daha yakın etkileşime teşvik ettiğini gösterdi.