Aile hekimlerinden çarpıcı uyarı! Ruh sağlığı sorunlarında aşırı teşhis mi var?

İngiltere genelinde aile hekimleri, ruh sağlığı teşhislerinin toplumda giderek daha fazla tıbbi bir sorun olarak ele alınmasından ve bu durumun aşırı teşhise yol açmasından endişe duyuyor. Son dönemde yapılan bir araştırma, hekimlerin önemli bir bölümünün, günlük yaşamın getirdiği stres ve zorlukların hastalık olarak değerlendirilmesinin, hem hastalar hem de sağlık sistemi üzerinde ciddi etkiler yarattığını düşündüğünü ortaya koydu. Özellikle ruh sağlığı hizmetlerine yönelik artan talep ve mevcut desteklerin yetersizliği, bu alandaki sorunların daha da derinleşmesine neden oluyor.

Ruh sağlığı teşhislerinde artış ve hekimlerin kaygıları

İngiltere'de aile hekimleri arasında yapılan kapsamlı bir anket, ruh sağlığı teşhislerinde belirgin bir artış olduğunu ve bu artışın hekimler arasında kaygı yarattığını gösteriyor. Araştırmaya katılan 752 aile hekiminden 442'si, ruh sağlığı sorunlarının aşırı teşhis edildiği görüşünde birleşti. Bu hekimler, toplumun normal yaşam streslerini ve duygusal zorluklarını giderek daha fazla tıbbi bir sorun gibi görmeye başladığını belirtiyor. Hekimlerin bir kısmı ise, özellikle genç yetişkinlerde ve gençlerde ruh sağlığı sorunlarının daha fazla gündeme geldiğini, ancak bu durumun her zaman gerçek bir teşhis gerektirmediğini savunuyor. Buna karşın, azımsanmayacak sayıda hekim de ruh sağlığı sorunlarının yeterince teşhis edilmediğini ve bazı hastaların ihtiyaç duyduğu desteği alamadığını ifade ediyor.

Ruh sağlığı teşhislerinin artmasının arkasında yatan nedenlerden biri olarak, toplumda duygusal sıkıntıların ve yaşam zorluklarının tıbbi bir tanı ile açıklanma eğilimi gösteriliyor. Birçok hekim, "Hayatın stresli olması bir hastalık değildir" diyerek, insanların yaşadıkları üzüntü, kaygı veya yas gibi doğal duygusal tepkileri hemen bir ruh sağlığı bozukluğu olarak değerlendirmesinin yanlış olduğunu düşünüyor. Özellikle gençlerde, Covid-19 pandemisi sonrası dönemde dayanıklılığın azaldığı ve başa çıkma stratejilerinin zayıfladığına dair gözlemler de dikkat çekiyor.

Hizmet yetersizliği ve artan başvurular

İngiltere'de ruh sağlığı hizmetlerine olan talep son yıllarda belirgin şekilde artarken, mevcut sağlık hizmetlerinin bu talebi karşılamakta yetersiz kaldığı görülüyor. Araştırmaya katılan aile hekimlerinin büyük çoğunluğu, bölgelerinde yetişkinler ve gençler için yeterli ve kaliteli ruh sağlığı desteğinin nadiren veya hiç bulunmadığını belirtiyor. Özellikle 19-34 yaş arası genç yetişkinler, ruh sağlığı sorunlarıyla en fazla mücadele eden grup olarak öne çıkıyor. Hekimler, bu yaş grubunda teşhis oranlarının yükselmesinin, hem toplumsal baskılar hem de pandemi sonrası yaşanan değişimlerle ilişkili olduğunu düşünüyor.

Ruh sağlığı teşhislerindeki artış, sağlık sisteminin üzerindeki yükü de artırıyor. NHS bünyesindeki bazı hizmetler, artan başvurular nedeniyle yeni hastaları kabul edemeyecek duruma geldi. Özellikle ADHD ve otizm gibi tanılar için başvuranların sayısındaki artış, mevcut kaynakların yetersiz kalmasına yol açtı. Hekimler, hastaların doğru bakım ve desteğe ulaşmakta ciddi zorluklar yaşadığını ve bu durumun hem hastalar hem de sağlık çalışanları için büyük bir stres kaynağı olduğunu vurguluyor.

Teşhis ve tedavi arasındaki denge arayışı

Ruh sağlığı alanında yaşanan bu gelişmeler, teşhis ve tedavi süreçlerinde doğru dengeyi bulmanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gündeme getiriyor. Aile hekimleri, hastaların yaşadıkları duygusal zorlukları hemen bir teşhisle açıklamaktansa, başa çıkma becerilerinin geliştirilmesinin de önemli olduğunu savunuyor. Birçok hekim, kaygı veya depresyon gibi etiketlerin gereksiz yere kullanılmasının, gerçek anlamda yardıma ihtiyacı olan hastalardan kaynakların alınmasına neden olabileceği uyarısında bulunuyor. Aynı zamanda, bazı hekimler ise, hizmetlerin hastaları yeterince değerlendirmediğini ve teşhis koymakta isteksiz davrandığını belirterek, az teşhisin de önemli bir sorun olduğunu dile getiriyor.

Bu noktada, aile hekimlerinin karşı karşıya kaldığı zorluklardan biri de, hastaların beklentileri ile klinik değerlendirmeler arasındaki fark. Royal College of GPs Başkanı Profesör Victoria Tzortziou Brown, hekimlerin, hastaların ruh sağlığı sorunları için teşhis beklediği ancak tıbbi kriterleri karşılamayan durumlarda zor bir denge kurmak zorunda kaldıklarını belirtiyor. Toplumda normal duyguların ve davranışların tıbbi hale getirilmemesi gerektiğini vurgulayan Brown, aynı zamanda gerçek ruh sağlığı sorunlarının da göz ardı edilmemesi gerektiğini ifade ediyor.