Çin 2026'da dijital yuan kullanımını artırmak için faiz ödemesi başlatıyor

Çin, devlet tarafından desteklenen dijital para birimlerinin geliştirilmesinde dünya çapında öncü konumda olmasına rağmen, dijital yuanın yaygın kullanımı konusunda önemli zorluklar yaşamaktadır. Bu sorunu çözmek için merkez bankası, dijital yuan sahiplerinin ellerindeki varlıklardan faiz kazanabilmelerine olanak tanıyacak yeni bir adım atmaya hazırlanmaktadır. Bloomberg'in haberine göre, bu uygulama 2026 yılında başlatılacak ve dijital yuan'ı geleneksel banka mevduatlarıyla aynı seviyeye çıkaracaktır.

Dijital yuanın uzun yolculuğu ve benimseme zorlukları

Çin, dijital yuan projesine 2014 yılında deneme aşamasında başlamış ve bu alanda küresel ölçekte bir yenilikçi olarak kabul edilmektedir. On yıldan fazla bir süre geçmesine rağmen, dijital yuan henüz ülke çapında geniş bir kullanım tabanına ulaşamamıştır. Bunun temel nedeni, Alipay ve WeChat gibi yerleşik dijital ödeme platformlarının zaten pazar üzerinde güçlü bir hakimiyet kurmuş olmasıdır. Bu iki platform, Çin'de mobil ödeme ekosisteminin neredeyse tamamını kontrol etmekte ve dijital yuanın bu alanda rekabet etmesi oldukça güçleşmektedir. Çin Komünist Partisi, bu durumun üstesinden gelmek için beş yıllık ekonomik planında dijital yuanın sürekli geliştirilmesine vurgu yapmıştır. Ayrıca, Çin Halk Bankası Eylül ayında Şanghay'da dijital yuan için özel bir operasyon merkezi kurarak projeye yönelik kararlılığını göstermiştir.

Faiz ödemeleri ve rekabet stratejisi

Dijital yuan kullanıcılarına faiz ödeme imkanı sunmak, projenin mevcut dijital ödeme çözümleriyle rekabet edebilmesini sağlamayı hedeflemektedir. Ancak, bu stratejinin etkinliği konusunda bazı belirsizlikler bulunmaktadır. Çin'in en büyük bankaları şu anda mevduatlar üzerinden yalnızca yaklaşık yüzde 0,05 oranında faiz ödemektedir. Bu düşük oran, dijital yuanın faiz avantajının sınırlı olacağını göstermektedir. Buna karşılık, Binance ve Kraken gibi uluslararası kripto borsaları, USD Coin ve Tether gibi dolar cinsinden sabit coinlerde yüzde 6'nın üzerinde yıllık getiri sunmaktadırlar. Dijital yuanın bu avantajı yakalamak için daha agresif bir faiz politikası benimsemesi gerekebilir. Ayrıca, dijital yuan şu anda halka açık blockchain ağlarında mevcut olmadığı için, kullanıcılar merkezi olmayan finans alanındaki yatırım fırsatlarından yararlanamamaktadırlar. Bu sınırlama, dijital yuan'ın kripto para ekosisteminde yer almasını engellemektedir.

Küresel dijital para birimleri yarışı ve jeopolitik boyut

Dijital yuanın geliştirilmesi, yalnızca ekonomik bir konu değil, aynı zamanda jeopolitik bir stratejinin parçasıdır. Son on yılda, merkez bankası dijital para birimleri ve sabit coinler, küresel güç dinamikleri açısından giderek daha önemli hale gelmiştir. Eylül ayında, Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bir danışmanı, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kripto para ve sabit coin düzenlemelerinin, ABD'nin dünya çapındaki ekonomik hakimiyetini korumak ve güçlendirmek için bir hamle olduğunu belirtmiştir. Avrupa Merkez Bankası da, kendi dijital euro projesini geliştirmektedir. ECB Başkanı Christine Lagarde, bitcoin hakkında geçmiş eleştirilerine rağmen, dijital euronun önemini sıklıkla vurgulamaktadır. Çin, merkezi kontrol ve gözetim konusundaki tercihinden dolayı, kontrol edilen bir dijital para biriminin oluşturulmasını Bitcoin ağının kontrolsüz doğasına tercih etmektedir. Bununla birlikte, Asya ülkesinde hala büyük miktarda bitcoin madenciliği faaliyeti devam etmektedir.