Yunuslar ve orkalar arasındaki gizli ittifak ortaya çıktı

British Columbia açıklarında gerçekleştirilen yeni bir araştırma, geleneksel düşmanları olarak bilinen yunuslar ve orkalar arasında beklenmedik bir ortaklığı ortaya koymaktadır. Bilim insanları, Pasifik beyaz kenarlı yunuslarının yerel bir katil balina popülasyonu olan Kuzey Yerleşik orkalarla somon avlamak için koordineli bir şekilde çalıştığını gözlemlediler. Daha öncesinde orkalar tarafından avlanan yunuslar, bu kez tamamen farklı bir ilişki içinde görülmüştür. Araştırmacılar, bu tür işbirlikçi davranışın iki deniz memelisi arasında belgelenmesinin ilk örneği olduğunu vurgulamaktadırlar.

Deniz memelileri arasında ilk kez gözlemlenen işbirliği

Kanada Vahşi Yaşam Federasyonu büyük balina koruma kürsüsü ve Dalhousie Üniversitesi'nin oşinografi bölümünde yardımcı doçent olan Sarah Fortune, bu keşfin önemini şu sözlerle ifade etmiştir: Yunuslar ve orkalar arasındaki senkronize dalış ve avlanma davranışını gözlemlemek, bu karşılaşmaların anlamına dair bilim insanlarının anlayışını kökten değiştirmiştir. Fortune'un başkanlığında yürütülen araştırma, Perşembe günü Scientific Reports dergisinde yayınlanmıştır. Çalışmada, yunuslar ve orkalar arasındaki etkileşimi detaylı bir şekilde incelemek için drone görüntüleri, su altı kameraları ve ses kayıt cihazları kullanılmıştır. Orkalara takılan emme etiketleri sayesinde araştırmacılar, bu deniz memelilerinin davranışlarını hiç daha önce olmadığı kadar yakından gözlemleme fırsatı bulmuşlardır.

Orkalar yunusları izci olarak kullanıyor

Araştırmanın bulgularına göre, katil balinaların yunuslara doğru seyahat ettiği ve onları yüzey seviyesinde takip ettiği görülmüştür. Su altı görüntüleri, orkalarının yunusları 60 metreye kadar olan dalışlarında da takip ettiğini ortaya çıkarmıştır; bu derinliklerde orkalar Chinook somonunu avlayabilmektedir. Işık seviyelerinin düşük olduğu bu derinliklerde bile, kameralar katil balinaların somon yakaladığını, ağızlarından kan bulutlarının yükseldiğini net bir şekilde kaydetmiştir. Hidrofonlar ise bir avın çıtırtısını açıkça yakalamıştır. Araştırmacılar, yunuslar ve orkalar tarafından yapılan ekolokasyon tıklamalarını da dinlemişlerdir. Bu tıklamalar, hayvanların çıkardıkları seslerin dönen yankılarını dinleyerek çevrelerinde gezinmelerine ve çevrelerini algılamalarına olanak tanır. Fortune, bu tıklamaların özelliklerine bakarak bir balinanın aktif olarak bir av için bir balığı kovalayıp kovalamadığını ve ayrıca balığı yakalayıp yakalamadığını çıkarabileceğini açıklamıştır. Araştırmacılar 15-30 Ağustos 2020 tarihleri arasında yunuslar ve orkalarının etkileşime girdiği 258 örnek kaydettmiştir. Tüm bu veriler bir araya getirildiğinde, büyük beyazları ve kendilerinden birkaç kat büyük balina köpekbalıklarını alt edebilen korkunç yırtıcılar olan katil balinaların, esasen yunusları izci olarak kullandığı ortaya çıkmıştır. Fortune, yunuslar gibi diğer ekolokasyon yapan hayvanlarla avlanarak, orkalarının akustik görüş alanlarını artırdığını ve bu sayede somonların nerede olduğunu tespit etmek için daha fazla fırsat elde ettiğini belirtmiştir. Yunusları bu şekilde kullanmak, orkalarının enerji tasarrufu yapmasına da olanak tanımaktadır; çünkü somonlar genellikle orkalar gibi yırtıcılardan kaçınmaya çalışarak derinliklerde saklanmaktadır.

Yunuslar avdan ne kazanıyor?

Fortune ve meslektaşlarının topladığı video, orkalarının avlarını yakalayıp sürüyle paylaştıktan sonra, yunusların artıkları hızla yediğini göstermiştir. Ancak somon bir yunusun diyetinin temel bir parçası olmadığı için, gıdaya daha fazla erişim muhtemelen tek motivasyon değildir. Orkalarla takılarak, yunuslar muhtemelen bölgeden geçen ve yunus avlayan diğer orka sürülerinden koruma kazanmaktadırlar. Somon yiyen Kuzey Yerleşik katil balinaların yanı sıra, bölge yunuslar gibi deniz memelileri yeme konusunda uzmanlaşmış Bigg's veya geçici katil balinalar olarak bilinen farklı bir orka türüne ev sahipliği yapmaktadır. Kuzey Yerleşikler ve yunuslar arasındaki etkileşimler, kuzeydoğu Vancouver Adası açıklarında en az otuz yıldır gerçekleşmektedir. Kanada koruma grubu Ocean Wise'ın Balinalar Girişimi'nde kıdemli yönetici olan Brittany Visona-Kelly, deneyimine göre katil balinalarla etkileşimi başlatan yunuslardı, tersi değil olduğunu belirtmiştir. Visona-Kelly, ikisinin gerçekten işbirlikçi yiyecek arama faaliyetinde bulunduğuna şüpheyle yaklaştığını söylemiştir. Bunun yerine, orkalarının yunusları kurtulmaktansa katlanması daha kolay olan sinir bozucu bir haşere olarak görmüş olabileceğini öne sürmüştür.