Soykırım ordusunda deprem... '7 Ekim' soruşturması kriz çıkardı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 7 Ekim 2023'teki güvenlik zafiyeti nedeniyle Savunma Bakanı Yisrael Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir arasında yaşanan gerilimin düşürülmesini istedi.

İsrail basınında yer alan haberlere göre, Netanyahu, Savunma Bakanı Katz'ın Genelkurmay Başkanı Zamir ile ortak görüşmeyi reddetmesi üzerine, her iki isimle ayrı ayrı bir araya geldi.

Kriz, Savunma Bakanı Katz'ın pazartesi günü, kendisine danışılmadan üst düzey subayların görevden alınması üzerine ordudaki üst düzey atamaları dondurma kararı almasıyla patlak verdi.

Görevden almaların nedeninin 7 Ekim'i önlemedeki başarısızlıklar olduğu bildirilirken, bu adım Katz ile Zamir arasında yeni bir çatışmaya yol açtı.

Atamaların dondurulması kararının ardından Genelkurmay Başkanı Zamir, Katz'ı güvenliğe zarar vermekle suçlayan sert bir bildiri yayımladı. Anlaşmazlığın kamuoyuna yansıması üzerine Netanyahu, "durumu açıklığa kavuşturmak" amacıyla tarafları ofisine çağırdı.

KATZ, ÜÇLÜ GÖRÜŞMEYİ REDDETTİ

İsrail'in Kanal 13 televizyonunun haberine göre Katz, Netanyahu'ya üçlü bir toplantıya katılmayı reddettiğini ve kendisiyle baş başa görüşmek istediğini iletti.

Israel Hayom gazetesi ise görüşmelerin Tel Aviv'deki Savunma Bakanlığı binasında ayrı ayrı şekilde ve planlanandan uzun sürdüğünü aktardı. Gazeteye göre Netanyahu, taraflardan "kamuya açık çatışma konusunu manşetlerden uzak tutmak için ortamı sakinleştirmelerini" talep etti.

Kanal 12 televizyonu da Katz'ın Zamir ile görüşmeyi reddetmesini, güvenlik kurumunun zirvesindeki gerilimin ve iki isim arasındaki anlaşmazlığın "zirveye ulaştığının" bir göstergesi olarak yorumladı.

Savunma Bakanı Katz, pazartesi günü ayrıca, Emekli Tümgeneral Sami Turgeman liderliğindeki ordu komisyonunun 7 Ekim başarısızlığına ilişkin bulgularının kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesi talimatını vermiş ve askeri atamaları 30 gün süreyle dondurmuştu.

Katz konuya ilişkin açıklamasında, "Başbakan'a, Savunma Bakanı'na ve İsrail hükümetine tabi olduğunu çok iyi bilen Genelkurmay Başkanı'nı takdir ediyorum." ifadelerini kullanmıştı.

SERT ÜSLUPLU AÇIKLAMA

Genelkurmay Başkanı Zamir ise sert ifadeler kullandığı açıklamasında, 12 tuğgeneral ve tümgeneralin 7 ay boyunca hazırladığı, ordu komutanı tarafından onaylanan ve bakana bizzat sunulan bir raporun sorgulanması kararının şaşırtıcı olduğunu belirtti.

Zamir'e göre rapor, başlangıçtan itibaren Genelkurmay Başkanı'nın ordu içinde soruşturmaların kalitesini değerlendirmek ve kapsamlı dersler çıkarmak amacıyla hazırlanması için tasarlanmıştı, siyasi amaçlı değil.

Katz'ın atamaları dondurma kararını değerlendiren Zamir, atamaların durdurulmasının, İsrail ordusunun güvenliğine ve gelecekteki zorluklara karşı kabiliyet ve hazırlığına zarar vereceğini ifade etti.

Öte yandan İsrail devlet televizyonu KAN'ın Zamir'e yakın kaynaklara dayandırarak pazartesi akşamı yayınladığı haberde, Zamir'in, Katz'a karşı yayınladığı kamuoyu açıklamasının, görevden alınması dahil olmak üzere geniş kapsamlı sonuçlar doğurabileceğinin farkında olduğu belirtildi.

İsrail medyasında Katz'ın görevden alınabileceği ve yerine Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar'ın atanabileceği yönünde haberlere yer verildi.

Ancak İbranice internet sitesi Walla'nın ismi açıklanmayan bir siyasi kaynağa dayandırarak verdiği haberde, hükümette bakanlar arasındaki ilişki sisteminin istikrarlı ve saygılı olduğu ifade edildi.