Sosyal medya platformlarında gençlere sürpriz kısıtlama

Avustralya'da sosyal medya kullanımına yönelik getirilen yeni düzenleme, 16 yaş altındaki bireylerin platformlarda hesap açmasını ve içerik paylaşmasını yasakladı. Ülke genelinde uygulamaya konulan bu yasa, gençlerin çevrimiçi ortamda karşılaşabileceği riskleri azaltmayı hedefliyor. Sosyal medya yasağı, hem ebeveynleri hem de platform işletmecilerini yakından ilgilendirirken, uygulamanın etkileri ve sonuçları kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.

Yasak hangi platformları kapsıyor?

Avustralya hükümeti tarafından yürürlüğe konan sosyal medya yasağı, yalnızca TikTok ile sınırlı kalmayıp, Snapchat, Instagram, Facebook, Threads, X (eski adıyla Twitter), YouTube, Twitch, Reddit ve Kick gibi toplamda on büyük platformu kapsıyor. Bu platformlarda 16 yaş altındaki kullanıcıların hesap sahibi olması artık mümkün değil. Yasağın başlamasıyla birlikte, örneğin 14 yaşındaki Zoey Bender gibi genç kullanıcılar, binlerce takipçiye sahip olsalar dahi sosyal medya hesaplarını kullanamayacak. Avustralya'nın bu adımı, dünyada sosyal medya yaş sınırları açısından en katı uygulamalardan biri olarak öne çıkıyor. Hükümet, bu düzenlemeyle platform işletmecilerini doğrudan sorumlu tutuyor ve yaş doğrulama süreçlerinin etkinliğini sağlama görevini onlara yüklüyor.

Yaş doğrulama ve teknik zorluklar

Sosyal medya yasağı kapsamında platformların en büyük sorumluluklarından biri, kullanıcıların yaşını doğru şekilde tespit etmek. Şirketler, yaş doğrulama için kimlik belgeleri, yüz tanıma teknolojileri ve kullanıcıların dijital davranışlarını analiz eden çeşitli yöntemler kullanıyor. Ancak uzmanlara göre, özellikle 15 ile 16 yaş arasındaki kullanıcıları ayırt etmek teknik olarak oldukça güç. Melbourne'deki La Trobe Üniversitesi'nden IT uzmanı Daswin da Silva, bu dar yaş aralığında hatalı tespitlerin kaçınılmaz olacağını ve platformların en etkili yöntemleri belirleyebilmek için yaklaşık altı aylık bir deneme sürecine ihtiyaç duyacağını belirtiyor. Ayrıca, platformlar arasında bilgi paylaşımı ve teknoloji transferi de gündemde. Yasa, teknik uygulama konusunda kesin kurallar getirmese de, şirketlerin yaş doğrulama süreçlerini sürekli geliştirmesi bekleniyor.

Denetim ve yaptırımlar

Avustralya Çevrimiçi Güvenlik Komisyonu, sosyal medya yasağının uygulanmasını yakından takip ediyor. Platformlardan her ay kullanıcı hesaplarına dair detaylı raporlar talep ediliyor. Eğer şirketler yaş doğrulama yükümlülüklerini yerine getirmezse, 30 milyon Euro'ya kadar para cezası ile karşı karşıya kalabiliyorlar. eSafety Komisyonu, gençlerin yasağı aşmak için sahte kimlik veya manipüle edilmiş fotoğraflar gibi çeşitli yöntemler kullanabileceğini öngörüyor. Ancak sorumluluk, bu tür girişimleri önlemekle yükümlü olan platformlarda kalıyor. Güvenlik uzmanı Aaron Chipper, sosyal medya yasağının sürekli bir "kedi-fare oyunu" olacağını, gençlerin teknolojik engelleri aşmak için her zaman yeni yollar bulabileceğini vurguluyor. Platformların güvenlik sistemlerini düzenli olarak güncellemeleri ve denetlemeleri gerekecek.

Toplumsal tepkiler ve destek oranları

Avustralya'daki sosyal medya yasağı, toplumda geniş bir tartışma başlattı. Yapılan son anketlere göre, Avustralyalıların %70'i yasağı destekliyor. Ancak, yalnızca %35'i sosyal medya platformlarının 16 yaş altındaki kullanıcıları gerçekten engelleyebileceğine inanıyor. Nörobilimci Mark Williams, sosyal medyanın genç beyinler üzerindeki olumsuz etkilerini araştırarak, yaş sınırının çocukların duygusal zekâ, empati ve iletişim becerilerini geliştirmeleri için önemli bir fırsat sunduğunu savunuyor. Buna karşın, 140 bilim insanı ve uzman, yasağı "çok kaba bir araç" olarak nitelendirerek eleştiriyor. Özellikle psikologlar ve bazı ebeveynler, sosyal medya yasağının gençlerde izolasyon ve sosyal ilişkilerde kopukluk yaratabileceği endişesini dile getiriyor.