NASA ve SpaceX, okyanus izleme uydusu Sentinel-6B'yi fırlattı

Dünya'nın deniz seviyelerini izlemek amacıyla tasarlanan Sentinel-6B uydusu, 16 Kasım günü saat 21:21'de (PST) orta Kaliforniya bölgesindeki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nde bulunan Fırlatma Kompleksi 4 Doğu'dan SpaceX Falcon 9 roketi ile uzaya gönderildi. Bir pikap kamyoneti kadar büyüklükte olan bu uydu, NASA, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Avrupa Meteorolojik Uyduların İşletilmesi Örgütü (EUMETSAT) ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) gibi birden fazla uluslararası kuruluşun ortak çalışmasının ürünü olarak gökyüzüne çıktı. Fırlatıştan yaklaşık bir saat otuz dakika sonra, kuzey Kanada'daki bir yer istasyonu ile uydu arasında başarılı bir temas gerçekleşti ve tüm sistemlerin normal şekilde çalıştığı doğrulandı.

Sentinel-6B'nin görev ve önemi

Sentinel-6B uydusu, 2020 yılında fırlatılan ve küresel deniz seviyesi ölçümleri için resmi referans uydusu haline gelen Sentinel-6 Michael Freilich'in yerini almak üzere tasarlanmıştır. Bu yeni uydu, Copernicus Sentinel-6/Jason-CS görevinin ikinci aşamasını oluşturmakta olup, 1990'ların başından beri Dünya'nın değişen denizlerini izleyen bir dizi okyanus gözlem radar altimetrisi görevinin en güncel versiyonudur. Uydu, yüzeyin 830 mil (1.336 kilometre) üzerinde günde yaklaşık 13 kez Dünya'nın yörüngesinde dönecek ve Dünya'nın okyanuslarının yaklaşık yüzde 90'ını inçin kesirleri hassasiyetinde ölçme kapasitesine sahiptir. Bu olağanüstü hassasiyet, deniz seviyesi ölçümlerinin doğruluğunu sağlamakta ve diğer uydulardan gelen ölçümlerin karşılaştırılması için bir referans noktası işlevi görmektedir.

NASA Genel Merkezi'nde Bilim Görevi Direktörlüğü ortak yöneticisi Nicky Fox, Sentinel-6B'nin önemini vurgulayarak, gelgit desenlerini inç hassasiyetinde anlamanın Dünya'daki okyanuslarımızı her gün nasıl kullandığımızı korumada kritik bir rol oynadığını belirtmiştir. Fox, uydudan elde edilecek deniz seviyesi ölçümlerinin ülke genelindeki topluluklar, işletmeler ve operasyonlar tarafından kullanılan tahminleri iyileştireceğini ve Artemis Ay görevlerinden dönen astronotlar için daha güvenli bir yeniden giriş sağlayacağını ifade etmiştir.

Kasırga tahmini ve kıyı korumasındaki rolü

Sentinel-6B uydusu tarafından sağlanacak deniz seviyesi ölçümleri, ABD'deki sel tahminlerinin temelini oluşturacak ve bu veriler kıyı altyapısı, gayrimenkul, enerji depolama tesisleri ve diğer kıyı varlıklarını korumak için son derece önemli olacaktır. Deniz seviyeleri yerden yere değiştiğinden, uydu hem yerel hem de küresel ölçeklerde doğru ölçümler sağlayarak bu farklılıkları tespit edebilecektir. Uydu, rüzgar hızları, dalga yükseklikleri, atmosferik sıcaklık ve nem hakkında önemli bilgiler sağlayacak olup, su sıcaklığı arttıkça genişlediği için araştırmacılar deniz yüzeyi yüksekliğinin daha fazla olduğu yerlere dayanarak okyanusun hangi bölümlerinin diğerlerinden daha sıcak olduğunu belirleyebilecektir.

Diğer aletlerden gelen verilerle birleştirildiğinde, bu bilgi daha sıcak suyla yoğunlaşan kasırgaların gelişimi dahil olmak üzere deniz hava durumunu tahmin etmeye yardımcı olacaktır. Ayrıca, büyük akıntılar daha yüksek sıcaklıkları nedeniyle çevrelerindeki sulardan daha yüksek olduğu için, deniz yüzeyi ölçümleri örneğin Körfez Akıntısı ile yakındaki dalgalar arasındaki etkileşimlere ışık tutabilecektir. Bu tür etkileşimlerin meydana geldiği yerlerde denizler daha dalgalı hale gelebilir ve en büyük gemiler için bile ciddi bir tehlike oluşturabilir.

Uluslararası işbirliği ve teknik özellikler

Sentinel-6B uydusu, NASA, ESA, EUMETSAT ve NOAA arasında gerçekleştirilen kapsamlı bir uluslararası işbirliğinin sonucudur. Ayrıca Avrupa Birliği'nin Copernicus görevleri ailesinin bir parçası olup, Avrupa Komisyonu tarafından yönetilen Avrupa Birliği'nin Dünya gözlem programı kapsamında yer almaktadır. Fransız uzay ajansı CNES (Centre National d'Études Spatiales) de teknik destek sağlamıştır. Pasadena'daki Caltech'in bir bölümü olan NASA Jet Tahrik Laboratuvarı (JPL), her Sentinel-6 uydusu için üç bilim aleti sağlamıştır: Gelişmiş Mikrodalga Radyometresi, Küresel Navigasyon Uydu Sistemi – Radyo Örtülmesi ve lazer geri yansıtıcı dizisi.