COVID-19 mRNA aşıları kanser hastalarının yaşam süresini uzatıyor mu? Sonuçlar şaşırttı!

ABD'de yapılan kapsamlı bir araştırma, mRNA aşılarının yalnızca enfeksiyon hastalıklarına karşı değil, aynı zamanda kanser tedavisinde de umut vaat ettiğini ortaya koydu. Özellikle COVID-19 salgını sırasında yaygın şekilde kullanılan mRNA aşılarının, kanser hastalarının yaşam süresini anlamlı ölçüde artırabileceği belirlendi. Araştırmacılar, mRNA aşılarının bağışıklık sistemini genel olarak güçlendirdiğini ve bu sayede vücudun kötü huylu hücrelerle daha etkin bir şekilde savaşmasına yardımcı olabileceğini vurguluyor. Elde edilen bulgular, kanser tedavisinde düşük maliyetli ve düşük riskli yeni bir dönemin kapılarını aralayabilir.

mRNA aşıları ve kanser tedavisinde yeni bir yaklaşım

COVID-19 pandemisiyle birlikte hayatımıza giren mRNA aşıları, kısa sürede milyonlarca insanın hayatını kurtardı. Pfizer/BioNTech ve Moderna tarafından geliştirilen bu aşılar, Sars-CoV-2 virüsünün genomunun yayımlanmasından sadece günler sonra tasarlandı ve 2020'nin sonunda Birleşik Krallık'ta acil kullanım onayı aldı. Ancak, mRNA aşılarının potansiyeli yalnızca bulaşıcı hastalıklarla sınırlı kalmadı. Nature dergisinde yayımlanan son bir çalışma, mRNA aşılarının kanser hastalarında güçlü bir bağışıklık yanıtı oluşturduğunu ve bu sayede yaşam süresinde belirgin bir artış sağladığını gösterdi. Araştırmaya göre, mRNA aşıları ile tedavi edilen belirli kanser hastalarında ortalama yaşam süresi yaklaşık %75 oranında arttı. Bu sonuçlar, mRNA aşılarının kanser tedavisinde yeni ve umut verici bir seçenek olabileceğine işaret ediyor.

ABD'de yapılan araştırmanın detayları

ABD'nin önde gelen sağlık merkezlerinden Texas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nde yürütülen araştırmada, 2015 ile 2022 yılları arasında tedavi gören evre 3 ve evre 4 akciğer kanseri hastalarının tıbbi kayıtları incelendi. Araştırma kapsamında, immünoterapiye başlayan 180 hastanın, tedavinin ilk 100 günü içinde COVID-19 mRNA aşılarından biriyle (Pfizer veya Moderna) aşılandığı tespit edildi. Bu grup, aynı dönemde benzer tedavi gören ancak mRNA aşısı olmayan 704 hasta ile karşılaştırıldı. Araştırmacılar, yaş, hastalığın şiddeti ve diğer potansiyel etkenleri göz önünde bulundurarak gruplar arasında adil bir karşılaştırma yaptı. Sonuçlar ise dikkat çekiciydi: mRNA aşısı olan hastaların ortalama yaşam süresi 37,3 ay olarak ölçülürken, aşı olmayan grupta bu süre 20,6 ayda kaldı. Üç yılın sonunda, mRNA aşısı olan hastaların %55,7'si hayattayken, aşısız grupta bu oran %30,8'de kaldı. Benzer şekilde, metastatik melanom hastalarında da mRNA aşılarının olumlu etkisi gözlemlendi. Ayrıca, bu faydanın yalnızca mRNA aşılarıyla sınırlı olduğu, diğer COVID-19 aşılarında aynı etkinin görülmediği belirtildi.

mRNA aşılarının bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi

Kanser, vücuttaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünüp çoğalması sonucu oluşan bir hastalıktır. Genellikle cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi gibi yöntemlerle tedavi edilmeye çalışılır. Ancak bu yöntemler, sağlıklı hücrelere de zarar verebildiği için hastalar üzerinde ciddi yan etkilere yol açabilir. Son yıllarda geliştirilen immünoterapi ise, bağışıklık sisteminin kanserli hücreleri hedef almasını sağlamayı amaçlar. mRNA aşıları ise bu noktada farklı bir yaklaşım sunuyor. Araştırmacılar, mRNA aşılarının bağışıklık sistemini genel olarak aktive ettiğini ve vücudun kanserli hücreleri daha iyi tanımasını sağladığını belirtiyor. Fareler üzerinde yapılan deneylerde de, mRNA aşılarının immünoterapiyle birlikte kullanıldığında bağışıklık sistemini daha da güçlendirdiği ve "soğuk" tümörlerin tanınabilir hale geldiği gözlemlendi. Bu bulgular, mRNA aşılarının yalnızca enfeksiyonlara karşı değil, kanser gibi karmaşık hastalıklara karşı da etkili olabileceğini gösteriyor.