Bilim insanları şaşkın! Evrenin en büyük kara delik patlaması kaydedildi

Bilim dünyası, evrenin derinliklerinde gerçekleşen ve bugüne kadar gözlemlenen en güçlü kara delik patlamasına tanıklık ediyor. Dünya'dan yaklaşık 11 milyar ışık yılı uzaklıktaki bir galakside yaşanan bu olağanüstü olayda, Güneş'in kütlesinin 300 milyon katı büyüklüğünde devasa bir kara delik, yörüngesine yaklaşan dev bir yıldızı parçalayıp yuttu. Patlama, zirve anında Güneş'ten tam 10 trilyon kat daha parlak bir ışık yayarak bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Kara delik patlaması, evrenin erken dönemlerine dair önemli ipuçları sunarken, gökbilimciler bu tür olayların galaksi oluşumu ve evrenin evrimi üzerindeki etkilerini anlamak için çalışıyor.

Kara delik patlaması: Eşi benzeri görülmemiş bir enerji

Kara delik patlaması, kozmik ölçekte nadir rastlanan bir şiddet ve parlaklık sergiledi. Araştırmacıların aktardığına göre, bu devasa patlama, Güneş'in kütlesinin 300 milyon katı olan bir kara deliğin, yörüngesine tehlikeli biçimde yaklaşan dev bir yıldızı parçalamasıyla meydana geldi. Patlama sırasında ortaya çıkan enerji, Güneş'in yaydığı ışıktan tam 10 trilyon kat daha fazlaydı. Bu tür bir parlaklık, daha önce hiçbir kara delik patlamasında kaydedilmemişti. Bilim insanları, bu olağanüstü olayın, kara deliklerin çevresindeki yıldızlarla olan etkileşimlerine dair yeni bilgiler sunduğunu belirtiyor. Kara delik patlaması, gökbilimciler için hem kara deliklerin hem de dev yıldızların evrimi konusunda eşsiz bir gözlem fırsatı yarattı.

Dev yıldızın trajik sonu ve patlamanın nedenleri

Patlamanın merkezinde, alışılmadık derecede büyük bir yıldız yer alıyor. Araştırmacılar, bu yıldızın Güneş'ten en az 30, hatta muhtemelen 200 kat daha fazla kütleye sahip olduğunu tahmin ediyor. Yıldız, büyük olasılıkla kara deliğin çevresinde dönen bir yıldızlar grubunun üyesiydi. Ancak, bölgedeki başka bir gök cismiyle etkileşime girdikten sonra yörüngesinden saptı ve kara deliğe tehlikeli biçimde yaklaştı. Bu yakınlaşma, yıldızın kara deliğin güçlü yerçekimine kapılmasına ve parçalanmasına yol açtı. Yıldızdan kopan gaz ve madde, kara deliğe doğru çekilirken ısındı ve yoğun bir ışık patlaması ortaya çıktı. Gökbilimciler, bu tür dev yıldızların çok nadir olduğunu, çünkü büyük yıldızların ömürlerinin kısa sürdüğünü ve genellikle küçük yıldızların daha sık oluştuğunu vurguluyor.

Kara delik patlaması nasıl gözlemlendi?

Kara delik patlaması, Kaliforniya, Arizona ve Hawaii'de bulunan gelişmiş teleskoplarla uzun süreli gözlemler sonucunda tespit edildi. Bilim insanları, olayın gerçek nedenini anlamak için farklı senaryoları da değerlendirdi. Yıldızın ömrünün sonunda gerçekleşen bir patlama, kara delikten fırlayan madde jetleri veya yerçekimsel merceklenme gibi olasılıklar üzerinde duruldu. Ancak elde edilen veriler, bu senaryoların hiçbiriyle tam olarak örtüşmedi. Patlamanın, devasa bir kara deliğin dev bir yıldızı yutması sonucu ortaya çıktığı kesinleşti. Gözlemler sırasında patlamanın parlaklığı, yıldızdan kara deliğe düşen madde miktarının artmasıyla birlikte 40 kat yoğunlaştı ve Haziran 2018'de zirveye ulaştı. Bu süreçte, kara delik patlaması daha önce kaydedilen benzer olaylardan 30 kat daha parlak hale geldi.