Toz taşınımı geliyor! Uzmanlardan peş peşe uyarı: Maskesiz dışarı çıkmayın

Uzmanlar toz taşınımıyla birlikte yağmur yağışı olursa çamur yağmuru olabileceğini ifade ederken, gökyüzünü kaplayan toz bulutlarının etkisini sürdürmesi bekleniyor.

Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, küresel ısınma ve kuraklığın sıklık, şiddet ve süresinin artmasıyla birlikte gelecekte Türkiye'nin toz taşınımından daha fazla etkilenmesinin beklendiğini bildirdi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Sürekli İzleme Merkezi bünyesindeki Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı verilerine göre, ülkenin farklı noktalarında toz taşınımı nedeniyle atmosferin hava kalitesini etkileyen partikül madde oranlarında artış görüldü.

Dünya Sağlık Örgütünün metreküp başına 50 mikrogram olarak belirlediği partikül madde sınır değeri, çok sayıda kentte "iyi" değerlerden 50-100 mikrogram aralığındaki "orta" değerlere çıktı.

BİR İKİ GÜN ETKİLİ OLACAK

Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, AA muhabirine, kum ve toz taşınımına atmosferik olayların yol açtığını söyledi.

Kum ve toz fırtınalarının kuvvetli yüzey rüzgarlarıyla büyük tutardaki tozun havaya taşınması sonucu oluştuğunu kaydeden Türkeş, Türkiye ve çevresini Kuzey Afrika'daki Sahra Çölü ile Orta Doğu ve Arabistan Yarımadası'nın etkilediğini dile getirdi.

Türkeş, şu bilgileri verdi:

"Bu bölgeler üstünde oluşan orta enlem ve alçak basınç sistemlerinin oluşturduğu fırtınalar, güneyli sıcak havayla birlikte toz taşınımına neden oluyor. Şu anda hem alçak seviyede hem de kısmen orta seviyede bulutlarla birlikte Balkanlar ve Batı Anadolu üstüne toz taşınımı söz konusu. Bu hem kuru toz birikimi şeklinde hem de yağış olması durumunda yağışla birlikte yeryüzüne iniyor. Etkisini 24 saat içinde kısmen kaybedecek ama Ege ve Akdeniz kıyıları ile Güneydoğu Anadolu'da Suriye sınırında etkisi 1-2 gün daha olacak gibi duruyor."

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİSİ

Prof. Dr. Murat Türkeş, son yıllarda Orta Doğu ve Güneybatı Asya'da iklim değişikliğinin etkisiyle kum ve toz fırtınalarının sayısında ve sıklığında artış gözlemlediklerine dikkat çekti.

Bu durumun toz taşınımının da sıklığını artırdığına işaret eden Türkeş, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bizim geçmişte yaptığımız çalışma özellikle kısmen Kuzey Afrika'da ama asıl olarak Orta Doğu'da, Suudi Arabistan'da ve Güney Batı Asya'da kum-toz fırtınalarının sayısında bir artış olduğunu gösteriyordu. Küresel ısınmanın, kuraklığın sıklık, şiddet ve süresinin artmasıyla birlikte gelecekte Türkiye'nin batı ve güney bölgelerinin toz taşınımından daha fazla etkilenebileceği beklenebilir."

MASKESİZ DIŞARI ÇIKMAYIN

Türkiye'ye Afrika Üzerinden gelen çöl tozları ve sıcak hava dalgası yaşlı ve çocukları etkiliyor. Çocuklar ve yaşlılar çok daha fazla etkilenirken, uzmanlar maskesiz dışarı çıkılmaması, pencereleri kapalı tutma konusunda uyarılarda bulundu.

ANKARA

Ankara Valiliği, yarından itibaren kentte etkili olması beklenen lodos ve yer yer kısa süreli fırtına nedeniyle ağaç devrilmesi ve çatı uçması gibi olaylara karşı uyarıda bulundu.

Valiliğin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, "Meteoroloji Genel Müdürlüğü Analiz ve Tahmin Merkezinden alınan son verilere göre; 25.04.2024 Perşembe günü Ankara il genelinde rüzgarların güney ve güneybatı yönlerinden lodos kuvvetli (40-70 km/saat) ve yer yer kısa süreli fırtına (70-80 km/saat) şeklinde esmesi tahmin edildiğinden meydana gelebilecek ağaç ve direk devrilmesi, çatı uçması, ulaşımda aksamalar, toz savrulması gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır" denildi.

ÇANKIRI

Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının etkili olacağı tahmin edilen Çankırı'da toz taşımına karşı dikkatli ve tedbirli olunması istendi.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü Çankırı'da 25-26 Nisan tarihinde Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının etkili olacağı tahmininde bulundu. Gece saatlerinden itibaren etkili olacağı ve bir sonraki günde devam etmesi beklendiği açıklamada, sağlık problemleri, görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması istendi. Açıklamada, "Bu gece saatlerinden itibaren (25 Nisan 2024 Perşembe 00.00 TSİ) Düzce, Bartın, Zonguldak, Karabük, Çankırı, Bolu ve Kırıkkale il genelinde Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının etkili olacağı tahmin ediliyor. Cuma günü gece saatlerine kadar görülmesi beklenen toz taşınımının meydana getireceği başta sağlık problemleri olmak üzere görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır" ifadelerine yer verildi.

SAMSUN

Samsun Valiliği ve Meteoroloji 10. Bölge Müdürlüğü, Kuzey Afrika kaynaklı tozların Samsun'da etkili olacağını duyurdu.

"Bölgemizde Toz Taşınımı Bekleniyor" başlıklı bir duyuru yayımlayan Samsun Valiliği, Meteoroloji 10. Bölge Müdürlüğü'nden alınan bilgileri kamuoyu ile paylaştı. Vatandaşları ve ilgilileri dikkatli olması konusunda uyaran Valilik, toz taşınımı hakkında meteorolojinin şu uyarısını paylaştı:

"25 Nisan 00.00 ile 26 Nisan 23.59 arası; Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının etkili olacağı tahmin ediliyor. Cuma günü gece saatlerine kadar görülmesi beklenen toz taşınımının meydana getireceği başta sağlık problemleri olmak üzere görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır. İlgililere ve vatandaşlarımıza önemle duyurulur."

KAYSERİ

Meteoroloji 7. Bölge Müdürlüğü tarafından Kayseri'de toz taşınımı uyarısı yapıldı.

Meteoroloji 7. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, "Bu gece saatlerinden itibaren (25.04.2024 Perşembe TSİ) Kayseri çevrelerinde Kuzey Afrika kaynaklı toz taşımının etkili olacağı tahmin ediliyor. Cuma günü gece saatlerine kadar görülmesi beklenen toz taşınımının meydana getireceği olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır" ifadelerine yer verildi.

Ayrıca açıklamada oluşması muhtemel risklerin de sağlık problemleri, görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar olabileceği belirtildi.

MARMARİS

Afrika üzerinden gelen çöl toz bulutu Muğla'nın Marmaris ilçesine de ulaştı.

Akdeniz'den giriş yapan çöl tozu bulutu Antalya, Muğla, Isparta ve Burdur illerini etkisi altına aldıktan sonra Marmara ve Karadeniz üzerinden ülkeyi terk edeceği belirtilirken Marmaris'te lodosun da etkisi ile araçların camları ve üstleri toz ile kaplandı.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yapılan uyarı sonrası Afrika üzerinden gelen çöl tozu bulutu, öğleden sonra Marmaris'te etkisini göstererek, hava yağışlı olmamasına rağmen araçların üzerinde çamur zerrecikleri ve toz birikimi oluşturdu.

KARABÜK

Meteorolojinin toz taşınımı uyarısı yaptığı Karabük'te toz bulutu etkili oldu.

Kuzey Afrika'daki Sahra Çölü'nden rüzgarlarla taşınan toz bulutu, Karabük genelinde etkili oldu. Toz bulutu şehrin üzerine çökerken, toz bulutunun etkisini gece yarısına kadar sürdürmesi bekleniyor.

Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü vatandaşları uyararak, "Yapılan son değerlendirmelere göre; 24 Nisan 2024 Çarşamba günü Düzce, Zonguldak, Bartın, Bolu, Çankırı, Karabük, Kırıkkale genelinde yer yer toz taşınımı beklendiğinden, görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır" dedi.

DİYARBAKIR

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü 15. Bölge Müdürlüğü, Diyarbakır için "toz taşınımı" uyarısında bulundu.

15. Bölge Müdürlüğünden yapılana açıklamada, yapılan son değerlendirmelere göre bu gece saatlerinden itibaren Şanlıurfa'da Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının etkili olacağı tahmin edilmekte olduğu belirtildi.

Açıklamada, cuma günü gece saatlerine kadar görülmesi beklenen toz taşınımının meydana getireceği başta sağlık problemleri olmak üzere görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması ifadelerine yer verildi.

GÜMÜŞHANE

Gümüşhane'ye dün akşam saatlerinden itibaren Mısır ve Libya üzerinden gelen çöl tozları kenti adeta kızıla boyadı.

Ülke genelinde etkili olan toz taşınımı Gümüşhane'de de etkisini gösterirken, sabah saatlerinde yoğun olan toz bulutu nedeniyle bazı vatandaşlar nefes almakta güçlük çekti. Görüş mesafesinin azaldığı kent merkezinde yaşayan Mustafa Akbulut, hemen her yıl gerçekleşen ama bu yıl etkisi daha fazla görülen toz taşınımının çocuk ve hasta olan yaşlıları rahatsız ettiğini söyledi. Sabah kalktıklarında gökyüzünün kızıla boyandığını ve bir toz bulutunun gökyüzünü ve şehri kapladığını anlatan Akbulut, "Dün akşam ay ışığını net göremiyorduk. Sabah kalktığımızda gökyüzünün kızıla boyandığını gördük.

Araştırdığımızda Afrika üzerinden gelen toz taşınımının şehrimizin üzerini kapladığını öğrendik. Toz bulutunun bereket olduğu da söyleniyor. Bunun için yağmur olması lazım. Yağış olmayınca şehrin üzerinde bayağı kaldı ve hala da var. Umarız yakın zamanda bereketli bir yağmur yağar ve bu toz taşınımı topraklarımızı bereketlendirir. Bu durum başta astım hastaları olmak üzere akciğer hastalarının düşmanı. Bu tür havalarda çocukların ve yaşlıların, astım hastalarının dışarı çıkmamaları gerekiyor. Umarız yaşlılarımız rahatsız olmamıştır" dedi.

Cuma gününden itibaren etkisini kaybedeceği tahmin edilen toz bulutu nedeniyle Meteoroloji Genel Müdürlüğü de uyarı yaparak, toz taşınımının meydana getireceği başta sağlık problemleri olmak üzere görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmasını istedi.

TEKİRDAĞ

Tekirdağ başta olmak üzere Türkiye'nin batısını etkisi altına alan toz bulutları dron kamerasıyla havadan görüntülendi.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yapılan uyarıların ardından Libya çöllerinden kalkarak Yunanistan üzerinden Türkiye'ye giriş yapan toz bulutları etkisini sürdürmeye devam ediyor. Tekirdağ'da 2 gündür gökyüzünü kaplayan toz bulutları yüzünden göz gözü görünmezken, o anlar dron kamerası ile havadan görüntülendi.

DÜZCE

Düzce Valiliği 25-26 nisan tarihlerinde toz taşınımına dikkat çekerek vatandaşları uyardı.

Valilik yaptığı meteorolojik uyarıda "Bu gece saatlerinden itibaren (25 Nisan 2024) Düzce, Bartın, Zonguldak, Karabük, Çankırı, Bolu ve Kırıkkale il genelinde Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının etkili olacağı tahmin ediliyor. Cuma günü gece saatlerine kadar görülmesi beklenen toz taşınımının meydana getireceği başta sağlık problemleri olmak üzere görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalıdır" denildi.

Toz taşımının 25 Nisan 2024 00.00 ile 26 Nisan 2024 23.59 arasında etkili olması bekleniyor.

BOLU

Afrika üzerinden 'toz taşınımı' nedeniyle Bolu'da gökyüzünü toz bulutu kapladı.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün sarı kodlu 'toz taşınımı' uyarısının ardından Afrika üzerinden Türkiye'ye gelen yoğun toz Bolu'da da etkili oldu. Şehrin yüksek kesimlerinden kent merkezini kaplayan gri toz bulutunun olduğu görüldü. Bolu'nun yarın da hassas seviyede yoğun tozun etkisinde olması bekleniyor.

EGE BÖLGESİ

Meteoroloji Genel Müdürlüğünden bazı bölgeler için toz taşınımı uyarısında bulunuldu.

Genel Müdürlükten yapılan açıklamaya göre, bu gece saatlerinden itibaren yarın İç Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Batı ve Orta Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun batısında Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının etkili olacağı tahmin ediliyor.

İç Ege ve Batı Akdeniz'de yarın akşam saatlerine kadar, diğer yerlerde cuma günü gece saatlerine kadar görülmesi beklenen toz taşınımının meydana getireceği başta sağlık problemleri olmak üzere görüş mesafesinde düşme, hava kalitesinde azalma, çamur şeklinde yağış ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması gerekiyor.