ANASAYFA
TV PROGRAMLARI
PROGRAMLAR
YAYIN AKIŞI
CANLI YAYIN
24 RADYO
REKLAM
İLETİŞİM VE KÜNYE

Uluslararası Uzay İstasyonu 25 yaşında: Başarı mı, yoksa pahalı bir deney mi?

Duygu Göktürk - | Son Güncelleme Tarihi:
Uluslararası Uzay İstasyonu 25 yaşında: Başarı mı, yoksa pahalı bir deney mi?

Uluslararası Uzay İstasyonu, 2 Kasım 2000'de ilk insanlarını ağırladığından bu yana 25 yıl geçti. 26 ülkeden 280'den fazla astronot ve kozmonot tarafından yaşanıp çalışılan istasyon, 4 binden fazla bilimsel araştırmaya ev sahipliği yaptı. Ancak 2030'da terk edilmesi beklenen bu yaşlı yapı, harcanan zaman, emek ve paranın gerçekten değip değmediği sorusunu gündeme getiriyor.

Kapat

HABERİN DEVAMI

Uluslararası Uzay İstasyonu, 31 Ekim 2000'de fırlatılan bir Soyuz roketi ile yörüngeye ulaşan Amerikalı astronot William Shepherd ve Rus kozmonot Yuri Gidzenko ile Sergei Krikalev'i taşıdı. Ertesi gün, 2 Kasım'da bu üç uzay yolcusu boş olan istasyona girerek, insanlığın uzayda sürekli yaşama ve çalışma dönemini başlattı. O tarihten bu yana, Uluslararası Uzay İstasyonu çeyrek asrı tamamlamış ve bu sürede pek çok başarıya imza atmıştır.

Uluslararası Uzay İstasyonu'nun bilimsel katkıları

Uluslararası Uzay İstasyonu, 26 ülkeden 280'den fazla astronot ve kozmonot tarafından ev, laboratuvar ve çalışma alanı olarak kullanılmıştır. Bu uzay araştırması merkezi, NASA'nın verilerine göre 4 binden fazla bilimsel araştırmaya ev sahipliği yapmış, bunlardan yalnızca 2024 yılında 361 tanesi yayınlanmıştır. Emekli NASA astronotu Scott Kelly, 2015 ve 2016 yıllarında istasyonda bir yıl geçiren ünlü bir uzay yolcusu olarak, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun son derece sofistike bir bilimsel laboratuvara dönüştüğünü belirtmiştir.

George Washington Üniversitesi Elliott Uluslararası İlişkiler Okulu'ndan araştırma profesörü Henry Hertzfeld, Uzay Politikaları Enstitüsü'nün eski müdürü olarak, Uluslararası Uzay İstasyonu'nun bilim alanında en uzun süreli uluslararası işbirliğine tanıklık ettiğimizi ve bunun somut getirilerini gördüğümüzü vurgulamıştır.

Uluslararası Uzay İstasyonu'nun pratik uygulamaları ve geleceği

Ağırlıksız ortamda, konveksiyon, çökelme ve yerçekiminin aşağı doğru çekimi ortadan kalkmaktadır. Bu koşullar, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çalışan astronotların ilaç geliştirmede kullanılacak daha iyi protein kristalleri büyütmelerine, nakiller için kullanılabilecek canlı doku üç boyutlu baskısı yapmalarına ve ağırlıksızlıkta daha agresif büyüyen kanser hücrelerinde kemoterapi ilaçlarının etkisini daha hızlı sonuçlar elde ederek çalışmalarına olanak sağlamıştır.

Ancak 2030 yılında terk edilmesi ve yörüngeden çıkarılması beklenen Uluslararası Uzay İstasyonu, birçok önemli soruyu beraberinde getirmektedir. İstasyonu inşa etmek ve 25 yıl boyunca sürdürmek için harcanan zaman, emek ve paranın gerçekten değip değmediği, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan elde edilen getiriler Dünya'da somut faydalar sağlayıp sağlamadığı, uzayda yaşamak ve çalışmak konusunda insanlığa neler öğrettiği ve bu çabaların Ay'a dönüş ile Mars seyahatleri için daha iyi kullanılabilir miydi soruları tartışılmaktadır.

NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu'nu bir başarı olarak görmekte ve ürettiği faydaları övmekten çekinmemektedir. Uzay araştırması alanında yapılan bu devasa yatırım, insanlığın uzayda yaşama kapasitesini test etmiş ve gelecek uzay görevleri için değerli veriler sağlamıştır. Uluslararası Uzay İstasyonu'nun 25 yıllık mirası, bilim ve uluslararası işbirliğinin gücünü gösterirken, aynı zamanda uzay programlarının maliyeti ve etkinliği konusunda derin bir tartışmayı da başlatmıştır.


Etiketler:
Uluslararası Uzay İstasyonu ISS uzay araştırması NASA astronot uzay bilimi ağırlıksız ortam bilimsel araştırma uzay teknolojisi uzay programı