Uzun COVID hastalarının kanında garip yapılar keşfedildi

COVID-19 enfeksiyonundan aylar hatta yıllar sonra yaşanan uzun COVID, tıp dünyasının en gizemli sorunlarından biri olmaya devam ediyor. Ancak son dönemde yapılan araştırmalar, bu rahatsızlığın arkasında yatan mekanizmaları aydınlatmaya başladı. Montpellier Üniversitesi'nden genetikçi Alain Thierry liderliğindeki bir araştırma ekibi, uzun COVID hastalarının kanında beyin sisi ve kronik yorgunluk gibi belirtilere neden olabilecek olağandışı mikroskobik yapılar bulmuştur. Bu keşif, gelecekteki tedavi yöntemleri için umut verici bir hedef sunmaktadır.

Kanında gizlenen yapılar: Mikropıhtılar ve NET'ler

Uzun COVID'in nedenleri hakkında yapılan araştırmalar, birden fazla fizyolojik mekanizmanın rol oynadığını göstermektedir. 2021 yılında Güney Afrika'daki Stellenbosch Üniversitesi'nden fizyolog Resia Pretorius tarafından gündeme getirilen mikropıhtılar, bu mekanizmalardan biridir. Bu yapılar, inme veya tromboz gibi ciddi hastalıklarda görülen pıhtılardan çok daha küçük olmakla birlikte, kılcal damarlar içinde kan akışını engellemeye yetecek kadar büyüktür. Uzun COVID hastalarının kanında bu anormal pıhtıların yüksek seviyelerde bulunması, hastalığın semptomlarını açıklamaya yardımcı olabilir.

Bunun yanı sıra, 2022 yılında Thierry ve ekibi tarafından yapılan çalışmalar, uzun COVID'li hastaların kanında NET adı verilen yapıların da yüksek seviyelerde olduğunu ortaya koymaktadır. NET'ler, nötrofil hücre dışı tuzaklar anlamına gelmekte ve vücudu istila eden patojenleri yakalamak amacıyla beyaz kan hücreleri tarafından salınan DNA ve enzimlerin yapışkan ağlarıdır. Normal şartlarda bu ağlar hızlı bir şekilde parçalanırken, büyük miktarlarda salındıklarında veya uzun süre vücutta kaldıklarında kan akışı sorunlarına ve damar hastalıklarına yol açabilirler.

Araştırma bulguları: Mikropıhtılar ve NET'lerin etkileşimi

Resia Pretorius ve Alain Thierry arasında gerçekleştirilen işbirliği, bu iki ayrı belirtecin uzun COVID hastalarının kanında nasıl etkileşime girdiğini ortaya koymaktadır. Araştırmacılar, 50 uzun COVID hastası ve 38 sağlıklı gönüllüden alınan kan örneklerini incelemek için görüntüleme akış sitometrisi ve floresan mikroskopisi gibi ileri teknolojik yöntemler kullanmışlardır. Sağlıklı kontrol grubu, Fransa ve Güney Afrika'da iki ayrı kohortta seçilmiş olup, bu çalışma uluslararası bir nitelik taşımaktadır.

Yapılan analiz sonuçları oldukça çarpıcı olmuştur. Uzun COVID'li hastaların kanında sağlıklı kontrol grubuna kıyasla medyanda 19,7 kat daha fazla mikropıhtı tespit edilmiştir. Ayrıca bu pıhtılar, sağlıklı bireylerin kanında görülen mikropıhtılardan daha büyük boyutlardadır. NET'lerdeki artış da uzun COVID hastalarında mikropıhtıların artışıyla doğrudan ilişkili olduğu gözlenmiştir. Ancak araştırmacılar daha sonra daha önemli bir bulguya ulaşmışlardır: NET'lerin mikropıhtıların içine fiziksel olarak gömülü göründüğü, daha önce hiç rapor edilmemiş bir ilişki keşfedilmiştir.