Beyin hücrelerinde alkole ''dur'' diyen gizli bir mekanizma keşfedildi

Beyin, aşırı alkol tüketimini kontrol etmek için gizli bir mekanizmaya sahip olabilir ve son araştırmalar bu mekanizmanın çok küçük bir nöron grubu tarafından yönetildiğini gösteriyor. Bilim insanları tarafından yapılan bu çığır açan çalışma, beyin hücrelerinin alkol tüketim davranışını nasıl düzenleyebileceğini ortaya koymakta ve gelecekteki tedavi yöntemlerine yeni kapılar açmaktadır. Eğer bu bulgu insan beyninde de doğrulanırsa, alkol kullanım bozukluğunun tedavisi için tamamen yeni bir yol harita oluşturulabilir ve milyonlarca insanın yaşamını değiştirebilir.

Beyin hücrelerinin alkol kontrolündeki rolü

10 Haziran'da Nature Neuroscience dergisinde yayımlanan bu önemli araştırma, farelerde gerçekleştirilen deneyler sonucunda ortaya çıkmıştır. Çalışmada, beyin hücrelerinin belirli bir kümesini aktive etmenin veya bloke etmenin aşırı alkol tüketimini dramatik bir şekilde azaltabileceği veya artırabileceği bulunmuştur. Bu keşif, beyin hücrelerinin davranış kontrolündeki gücünün ne kadar yoğun olduğunu gösteren önemli bir kanıt niteliğindedir. Araştırmanın başında, bilim insanları medial orbitofrontal korteks adı verilen beyin bölgesine odaklanmışlardır. Bu bölge, bir ödülün olumsuz sonuçlarına değip değmeyeceğini tartmaya yardımcı olan ve karar verme mekanizmalarında kritik rol oynayan bir alan olarak bilinmektedir.

Optogenetik tekniği ile beyin hücrelerinin haritalanması

Araştırma ekibi, beyin hücrelerinin alkol tüketimine nasıl tepki verdiğini anlamak için optogenetik adı verilen ileri bir teknik kullanmıştır. Bu yöntem, ışık uyarımının belirli genleri açmak veya kapatmak için kullanılabileceği ve gerçek zamanlı olarak beyin aktivitesini izlemeyi mümkün kılan bir teknolojidir. Araştırmacılar, genetik olarak tasarlanmış fareler üzerinde çalışarak, alkol tüketimine yanıt olarak hangi beyin hücrelerinin gerçekten aktif hale geldiğini belirleyebilmişlerdir. Daha sonra beynin o bölgesini uyarabilir veya baskılayabilir ve bunun farelerin davranışını nasıl etkilediğini gözlemleyebilmişlerdir. Bu yöntem, beyin hücrelerinin davranış kontrolündeki rolünü anlamak için son derece etkili bir araç olmuştur.

Çalışmanın başında yer alan Gilles Martin, UMass Chan Tıp Fakültesi'nde nörobiyoloji doçenti olarak, beynin çeşitliliğinin şaşırtıcı olduğunu ve davranışları kontrol etmek için çok fazla nörona ihtiyaç duyulmadığını vurgulamıştır. Geçtiğimiz beş ila on yıl içinde yapılan araştırmalar, beyin hücrelerinin ne kadar etkili ve spesifik olduğunu ortaya koymaya başlamıştır. Bu çalışma, bu bulguları destekler nitelikte olup, çok az sayıda beyin hücresi tarafından kontrol edilen davranışların varlığını kanıtlamaktadır.

Beyin hücrelerinin alkola özgü tepkisi

Araştırmanın en ilginç bulgusu, bu beyin hücrelerinin manipülasyonunun diğer davranışları etkilemiyor gibi görünmesidir. Çalışma, beyin hücrelerinin uyarılması veya baskılanmasının farelerin ne kadar su içtiğini veya ne kadar hareket ettiğini değiştirmediğini göstermiştir. Bu, beyin hücrelerinin alkol tüketimi için oldukça spesifik ve seçici olduğunu göstermektedir. Bir başka sürpriz de bu nöron kümesinin alkole özgü görünmesidir. Çalışmada, beyin hücrelerinin aktivasyonu farelerin sakarin tüketimini değiştirmemiştir. Sakarin esasen şeker olup, güçlü bir ödül geri bildirim döngüsüne sahip başka bir uyarıcıdır. Bu bulgu, her ilacın veya uyarıcının muhtemelen çok farklı bir beyin hücresi topluluğu tarafından kontrol edildiğini göstermektedir.

Martin, bu bulguyu 'bir kötüye kullanım ilacının aslında etkilerine karşı koyacak bir grup nöronu açtığı ilk örnek' olarak nitelendirmiştir. Bu ifade, beyin hücrelerinin alkol tüketimini kontrol etmek için ne kadar özel bir mekanizmaya sahip olduğunu vurgular. Beyin hücrelerinin bu seçiciliği, gelecekteki tedavi yöntemlerinin daha hedefli ve etkili olabileceğini göstermektedir.