Güney Atlantik'te büyük tehlike: Deniz filleri neden ölüyor?

Güney Georgia Adası'nda, dünya deniz fili popülasyonunun yarısından fazlasını barındıran dev koloni, yüksek patojenik kuş gribi nedeniyle büyük bir kriz yaşıyor. Son yıllarda hızla yayılan virüs, adadaki dişi deniz fili sayısında ciddi bir azalmaya yol açtı. Bilim insanları, 2024 yılında yapılan sayımlarda dişi deniz fili sayısının 2022'ye kıyasla yaklaşık %47 oranında düştüğünü tespit etti. Bu dramatik düşüş, hem bölgedeki ekosistemi hem de küresel deniz fili popülasyonunun geleceğini tehdit ediyor.

Deniz fili popülasyonunda tarihi düşüş

Güney Georgia'da yer alan St. Andrews Bay, Gold Harbour ve Hound Bay gibi ana üreme alanlarında yapılan gözlemler, deniz fili popülasyonunda benzeri görülmemiş bir gerilemeye işaret ediyor. 2024 yılında toplamda yaklaşık 5.800 dişi deniz fili sayılırken, bu rakam 2022'de yaklaşık 9.800 olarak kaydedilmişti. Araştırmacılar, önceki yıllarda gözlenen küçük oranlı dalgalanmalara kıyasla bu yılki düşüşün olağanüstü ve endişe verici olduğunu belirtiyor. Uzmanlara göre, kuş gribi virüsünün etkisiyle dişi deniz filleri arasında ölüm oranı son derece yüksek seyrediyor. Bu durum, özellikle üreme dönemlerinde popülasyonun kendini yenileme kapasitesini ciddi şekilde zayıflatıyor ve türün devamlılığı açısından büyük bir risk oluşturuyor.

Kuş gribinin yayılması ve popülasyon üzerindeki etkileri

Kuş gribi, 2020 yılından bu yana dünya genelinde yaban hayvanları arasında yayılmaya devam ediyor. 2023 yılında ise ilk kez Güney Georgia'daki hayvanlarda tespit edilen virüs, öncelikle deniz kuşlarını etkiledi. Ardından deniz fili ve Antarktik fok gibi memelilere de bulaşarak, özellikle dişi deniz filleri arasında yüksek ölüm oranlarına yol açtı. Araştırmanın başında yer alan virolog Connor C.G. Bamford, yalnızca 2024 üreme sezonunda Güney Georgia'da yaklaşık 53.000 dişi deniz filinin eksik olduğunu vurguladı. Bu kaybın, dünya genelindeki deniz fili popülasyonunun yarısından fazlasını oluşturan Güney Georgia kolonisi için büyük bir tehdit olduğu ifade edildi. Uzun vadeli veriler, bu yılki azalışın doğal popülasyon dalgalanmaları ile açıklanamayacak kadar büyük olduğunu gösteriyor. Bilim insanları, virüsün etkisinin tam olarak değerlendirilmesinin zor olduğunu, çünkü birçok üreme alanının ulaşılması güç bölgelerde bulunduğunu belirtiyor.